Fermente sebzeler, kültürlü süt ürünleri ve et suyu gibi yiyecekler sunduğu sağlık faydalarından dolayı binlerce yıldır lanse edilirler. Ve bunlar geleneksel yiyecekler olarak adlandırılırlar. Ve tüm bu yiyecekler inanılmaz derecede sağlık yararları sunar ve işlevseldirler. İyileştirici gıdalar arasında sayılanlar arasında kemik suyu da bulunmaktadır. O kadar popüler olmuşlardır ki, Paleo diyetinin temelini oluşturmaktadır ve hatta günümüzde kemik suyu üzerine restoranlar bile açılmış durumdadır. Bu yazıda kemik suyunun sağladığı faydalar üzerine bilgiler bulunmaktadır.
Kemik Suyu İçmenin Faydaları
Kemik suyunun sağladığı faydalar arasında sızıntılı bağırsak sendromunu tedavi etmek, gıda intoleranslarının ve alerjilere yardımcı olmak, eklem sağlığını iyileştirmek, selüliti azaltmek ve bağışıklık sistemini güçlendirmek geldiği iddia edilmektedir. Kemik suyu içmenin diğer faydalarından bazıları şunlardır:
Eklemleri Korur
Kemik suyu, omur hayvanlarında kemiklerinde, derilerinde, kıkırdaklarında, bağlarında, tendonlarında ve kemik iliğinde bulunan protein olan dünyanın en iyi doğal kolajen kaynaklarından biridir. Yaşlandıkça eklemler doğal olarak aşınma ve yıpranma yaşar ve daha az esnek hale gelirler. Bu neden yaşlandıkça, kıkırdak antikorlar tarafından saldırıya uğradığında azalır (eklem kıkırdağının yaşa bağlı bozulması). Kemik suyunda hayvan kemiğinde bulunan kolajen et suyuna sızar ve kıkırdağın yenilenmesine yardımcı olmak için kolayca emilebilir hale gelir.
Kemik suyunun en değerli bileşenlerinden biri jelatindir. Bu jölemsi madde, kemikler arasındadır ve sürtünme esnasında kaymaya yardımcı olacak şekilde adeta yumuşak bir yastıklama görevi görmektedir. Aynı zamanda kişinin güçlü kemikler oluşturması ve kemik sağlığını koruması için gereken yapı taşlarını sağlar. Bu, yaşlanmış olan eklemlerin baskısını azaltmada yardımcı olmaktadır ve sağlıklı olacak şekilde kemik mineral yoğunluğunu desteklemektedir. Penn Eyalet Üniversitesi Beslenme ve Spor Beslenmesi bölümünce yapılan çalışmada, sporculara 24 hafta süresince kolajen takviyesi yapılmıştır. Ve takviye yapılan katılımcıların büyük bir bölümünde eklemlerde rahatlama yaşanmış ve atletik performanslarını olumsuz şekilde etkileyen faktörler azalma göstermiştir.
Bağırsak Sağlığını Destekler
Araştırmalar, jelatinin bağırsak astarının gücünü geri kazanmada ve gıda hassasiyetleriyle (buğday veya süt ürünlerinde olduğu gibi) savaşmada faydalı olduğunu göstermektedir. Aynı zamanda bağırsakta iyi bakteriler olan probiyotiklerin artmasına yardımcı olurlar ve sindirim sisteminde sağlıklı düzeyde olan iltihaplanmayı desteklemektedirler. Journal of Clinical Gastroenterology’de yayınlanmış bir araştırma raporunda, jelatinin bağırsak bütünlüğünü ve sağlığını etkili bir biçimde desteklediği tespit edilmiştir.
Ayrıca, anti-enflamatuar etkiler gösterir ve sitokinleri inhibe edebilir. Kemik suyu bütünlüğü bölünmesi zor olacak başka birçok gıdanın tersine, kolay bir şekilde sindirilebilmektedir. Sonuç itibari ile bir gıdanın içeriğindeki bütün besinler emiliyorsa daha faydalıdır. Çalışmalar var sindirim dengesizlikler olan bireylerde, kollajen serum konsantrasyonları azalmış olduğunu tespit etmiştir. Kollajendeki amino asitler, kolonu ve tüm gastrointestinal sistemi kaplayan dokuyu oluşturduğundan, kollajen takviyesi sağlıklı sindirim fonksiyonunu destekleyebilir.
Sağlıklı Cildi Korur
Kolajen, cildin genç görüntüsünü, ton rengini ve dokusunu korumada rol oynamakta, elastin ve diğer bileşiklerin üretilmesinde yardımcı olmaktadır. Kolajen bütünlüğü, görünür şekildeki kırışıklıklarının azaltması, şişkinliğin azaltılması ve farklı yaşlanma belirtilerinin giderilmesindeki mücadeleyi desteklediği onaylanmıştır. Pek çok kişi, kollajen içeren besin ve takviyeleri tüketirken selülitin azaldığını bildirir çünkü selülit, bağ dokusu eksikliğinden dolayı oluşur ve cildin sert tonunu kaybetmesine neden olmaktadır.
Yapılan bir araştırma da kollajenin yaşa bağlı olarak savunma özelliklerini incelenmiştir, gurbun birine kolajen takviyesi diğerine plasebo verilmiştir. Bu çalışma da gösterilen kolajen hidrolizatı 2.5-5 gram ile sekiz hafta boyunca deri esnekliği desteklenmiştir. Ve deri nem, transepidermal su kaybı için günde bir kez 35-55 yaş grubundaki kadınlar (kuruluk arasında kullanılan) cilt pürüzlülüğünde kullanmışlardır. Bu çalışma da dört hafta bitiminde, kolajen takviyesi yapılanlar, plasebo kullananlara nisbeten cilt buharlaşması ve nemi açısından fark edilecek düzeyde bir iyileşme göstermişlerdir. Artı yaşlanma belirtilerinde gözle görülür düşüşler göstermişlerdir. Bunun yanında hepsi de çok az yan etkiye sahip olmuşlar veya hiç yan etki göstermemişlerdir.
Bağışıklık Sistemi İşlevini Destekler
Kemik suyu ile ilgili en dikkat çekici şeylerden biri, yukarıda açıklandığı gibi aslında vücut üzerinde bütünsel bir etkiye sahip olan ve sağlıklı bağışıklık sistemi işlevini destekleyen bağırsak destekleyici faydalarıdır. Sızdıran bağırsak sendromu, gıdalardaki sindirilmemiş parçacıkların zayıflamış bağırsak astarındaki küçük açıklıklardan sızması ve bağışıklık sisteminin bunları algılayıp hiperaktif hale geldiği kan dolaşımına girmesi durumunda ortaya çıkmaktadır. Bu, iltihabın artmasına sebep olarak her alanda işlev bozukluklarına neden olmaktadır.
Kemik suyu, bağırsak sağlığını iyileştirmek ve bu nedenle bağışıklık sistemi işlevini ve sağlıklı iltihap tepkisini desteklemek için tüketilmesi en faydalı gıdalardan biridir. Kolajen prolin ve jelatin, glutamin ve arginin amino asitleri gibi bağırsak astarında bulunan bu açıklıkları kapatmak için yardımcı olmaktadır ve bağırsak bütünlüğünü desteklemektedir. Geleneksel olarak yapılan kemik suyununnormal bağışıklık sistemini ve sağlıklı enflamatuar tepkiyi desteklediği düşünülmektedir. Kemik suyu kaliteli uykuyu destekleyebilir, gün boyunca enerji seviyelerini yükseltebilir ve ruh halini iyileştirebilir.
Detoksifikasyonu Artırır
Bugün tüm dünyada, insanlar bir dizi çevresel toksin, yapay bileşen, böcek ilacı ve her çeşit kimyasala maruz kalmaktadır. İnsan vücudu, ağır metallerden ve diğer toksik maruziyetlerden kendini detoksifiye etmek için kendi yöntemlerine sahip olsa da, zararlı miktarda kimyasal maddeye maruz kaldığından çoğu kez bunları tolere etme de güçlük çekmektedir. Kemik suyu, sindirim sisteminde atıkların atılmasına yardımcı olduğu, karaciğerin toksinleri temizleme yeteneğini artrdığı için güçlü bir detoks ajanı olarak görülür.. Aynı zamanda doku bütünlüğünün korunmasına yardımcı olur ve vücudun antioksidan kullanımını geliştirir.
Kemik suyu, hem hücresel hem de karaciğer detoksunu desteklemekte olan gliserin ve potasyum bulundurmaktadır. Kemik suyunun detoksifikasyonu artırma şekillerinden bazıları, sülfür ve glutatyon sağlaması şeklindedir. Scientific World Journal’da yayınlanmış olan bir araştırma da, glutatyonun yağda çözünen bileşiklerinin, özellikle kurşun ve cıva ağır metallerin atılmasına yardımcı olduğu belirlenmiştir. Aynı zamanda farklı besin maddelerinin emilmesine, antioksidanların kullanılmasına ve karaciğerin temizlenmesine yardımcı olmaktadır. Kemik suyu ayrıca ağır metallerin mineral reseptör alanına yapışmasını engelleyerek toksinlerin uzaklaştırılmasında şelatör görevi görmekte olan temel mineral alımını artırmaktadır.
Metabolizmaya Yardımcı Olur ve Anabolizmayı Teşvik Eder
Kemik suyu, daha fazla glutatyon elde etmenin harika bir yoludur. Çalışmalar, glutatyonun antioksidan savunmada, besin metabolizmasında ve hücresel olayların düzenlenmesinde önemli rol oynadığını göstermektedir. Journal of Nutrition’da yayınlanan bir 2004 araştırması, glutatyonun rollerinin ve faydalarını şu şekilde sıralamıştır:
• Gen ifadeleri
• DNA ve protein sentezi
• Hücre proliferasyonu ve apoptoz
• Sinyal iletimi
• Sitokin üretimi
• Bağışıklık tepkileri
Kemik suyu stokunda bulunan amino asitler, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çok sayıda metabolik role sahiptir:
• Kas dokusunu inşa etmek ve onarmak
• Kemik mineral yoğunluğunu desteklemek
• Besin emilimini ve sentezini artırmak
• Kas ve bağ dokusu sağlığını korumak
Kolajen içinde bulunan glisin, glikozu kullanılabilir enerjiye dönüştürerek kas dokusunun oluşturulmasına yardımcı olur. Ayrıca, vücudun antioksidan kullanımını geliştirerek yaşlanmayla ilişkili kıkırdak, doku ve kas kaybını yavaşlatır. Çalışmalar, glisinin iskelet kası kaybını koruduğunu ve yaşa bağlı kas protein yıkımı ile ilişkili genlerin ifadesini durdurduğunu ortaya koymaktadır.
Glutamin metabolizma sağlığı için önemli olan başka bir amino asit çeşitidir. Nitrojen dahil besinleri hücrelerimize göndererek enerjiyi korumamıza yardımcı olur. Arginin ayrıca dolaşımı iyileştirmeye yardımcı olan ve vücuttaki hücrelere kan ve besinleri gönderen nitrik oksidi parçalama rolüne de sahiptir. Doku ve kas bütünlüğünü iyileştirmektedir ve normal yara iyileşmesini desteklemektedir.
Kaynakça:
https://www.medicalnewstoday.com/articles/323903
https://www.shape.com/healthy-eating/cooking-ideas/8-reasons-try-bone-broth
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu