Son yıllarda popüler sanat dergilerinde kendinden çokça bahsettiren sanat çeşitlerinden biri olan kintsuginin hayli derin ve felsefi bir arka planı vardır. Japon kültürüne has bir sanat olan kintsugiyi tarif etmek gerekirse uzun bir tarif bizi bekliyor olacaktır. Zira kintsugi yalnızca nesnelere şekil veren bir sanat olmanın çok ötesinde felsefi ve meditatif bir anlam ve içeriğe sahiptir.
Kintsuginin ortaya çıkışı 15. Yüzyıl Japonya’sına dayanır. Rivayete göre Japon imparatoru sarayının değerli porselen eşyaları kırıldığında bunları kaybetmeye kıyamadığı için tamir için Çin’e gönderir. Çin’de bu eşyalarım adi metal sayılan demir tellerle tamir edildiğini görünce bu eşyalarının altınla tamir edilmesini emrederek kintsugi sanatının temellerini atar. Etimolojik olarak baktığımızda bu kelimeye; Kin kelimesi Japoncada altın demek, tsugi ise birleştirmek. Bu haliyle kelimenin altınla birleştirme manasına geldiği görülür. Günümüzde bu sanat Japonya’da iki farklı branşta ele alınmakta. İlki kintsugi yani altınla birleştirme olarak bilinen makalemizin de bahse konu ettiği budur-, diğeri ise kintsukuroi olarak ifade edilen altınla tamir ismiyle gerçekleştirilen genel tamir faaliyetlerini ifade etmektedir. Kintsugi sanatının ilk örneklerinde safi bir şekilde altın kullanılırken günümüzde daha sağlam ve canlı bir görünüm sunduğu için altın, platin veya gümüşün vernikle karıştırılmasıyla elde edilen maddeler kullanılıyor.
Felsefi ve anlamsal derinlik olarak kintsugiye baktığımızda bu sanatın Japon yaşam felsefelerinin bir özeti olduğunu görürüz. Japon kültüründe tıpkı insan deneyimlerinde olduğu gibi eşyaların da bir anısal değere sahip olduğuna inanılır ve eşyaların varlığı insan hafızasının bir parçası olarak görülür. Kintsugi felsefesinde kusurlardan kurtulmak değil, onları belirginleştirip hayatın anlamına derinlik ve zenginlik kazandıran bir değer olarak öne çıkarılması amaçlanılır. Aynı zamanda kırılan veya hasar gören eşyaların yerine yenilerinin konulması değil taşıdığı hatıralarla daha sağlam ve daha değerli bir şekilde var olamaya devam etmesine özel bir anlam yüklenir. Yine kintsugi tüm acı ve kayıplara rağmen bu acılardan daha kuvvetli , daha dirayetli bir şekilde kendini yeniden var etmenin de mesajını içinde taşır. Bu anlamda Doğu ve Batı edebiyatlarında çokça yer bulan küllerinden doğan ‘zümrüdü anka, phoenix kuşu’ efsaneleriyle de paralel bir anlamsal muhtevaya sahiptir. Kintsugi, hayatın hatıralarla ileriye yol aldığını ve geçmişin hatıraları izinde kalgıdığı takdirde hayatın yeni zenginliklerine erişilebileceğini vurgular. Nasıl ki bir insan hatıralarını çıkarıp atamayacaksa ,ancak onlardan aldığı dersle ve inançla yeni ve doyumlu bir hayata yelken açabilecekse kintsugi de kırılan parçaları bir araya getirirken işte bu bütünlüklü mesajı verir.
Kintsugi günümüz Japonya’sında hayatın içine işleyen en yaygın sanat ve hobilerden biri olarak öne çıkmaktadır. İnsanların bu sanata verdiği önem şuradan anlaşılmaktadır: Kintsugi sanatıyla ilgilenenler için özel olarak tasarlanan kintsugi tamir kitleri üretilmiştir. İnsanlar değeri 100 $ olan bu setleri hiç çekinmeden satın alıp ederi en fazla 25 $ olan vazo veya kupalarını bu setlerle tamir etmekteler. Yine gerek Japonya’da gerekse de dünyanın birçok ülkesinde kintsugi sanatıyla tamir edilen porselen eşyalar kendisine rahatlıkla 300 $ ile 500 $ dolar arasında alıcı bulabilmektedir. Kintsugi eserlerine yönelik rağbetin artmasıyla birçok koleksiyoner bu eserler için müzayedeler düzenlediği gibi kırılmamış değerli eşyaları bilinçli olarak kırmak suretiyle bu anlayışla yeniden birleştirerek satmakta veya sergilemektedir. Yine kintsugi eserlerinin satıldığı birçok online satış sitesi de mevcuttur.
Kintsugi sanatı günümüzde popülerleşerek porselen eşyaların tamirinin yanı sıra tavuk ve bıldırcın yumurtaları gibi akla gelebilecek her türden objenin altınla tekrar birleştirilmesi şeklinde yeni ekollerle sürdürülür hale gelmiştir.
Kaynakça:
https://en.wikipedia.org/wiki/Kintsugi
https://ceotudent.com/kusurlarin-mukemmelligini-ortaya-cikarma-sanati-kintsugi-ve-kintsukuroi
Yazar: Erdal Uğur