Bitkisel proteinleri tüketmek kalp sağlığını korumaya yardımcı olabilir. Araştırma çalışmalarıyla ilgili yapılan yeni bir açıklamaya göre; 30 yıl süresince beslenmesinde et yerine protein kaynağı olan fasulye tüketen kişilerin kalp sağlığı gözlemleri açıklanmıştır. Bu açıklama da kırmızı etin bitki bazlı proteinlerle değiştirilmesinin kalbin sağlıklı kalmasına yardımcı olabileceğini yeniden doğrulanmıştır.
Araştırmacıların bulguları, yaş ortalaması 53 olan 43.272 Amerikalı erkek gözlemlerinden oluşan bulgulardır. Çalışmaya göre, işlenmiş kırmızı etler arasında artan ölüm riski ve önemli kronik hastalıklarla ilişkili domuz pastırması, sosisli sandviç, sosis ve salam bulunmaktadır. Bitki bazlı yemeklerle sulu bir bifteği değiştirmenin sağlığa fayda sağlayabileceğine dair daha fazla kanıt bulunmaktadır.
30 yıllık gözlemlere dayanarak, kırmızı eti bitki bazlı proteinlerle değiştirmenin kalbin sağlıklı kalmasına yardımcı olabileceğini yeniden doğrulanmıştır. The BMJ tarafından yayınlanan çalışmada, kırmızı etin fasulye, kuruyemiş veya soya gibi yüksek kaliteli bitkisel gıdalarla değiştirilmesinin, orta derecede azalmış koroner kalp hastalığı (KKH) riski ile ilişkili olabileceğini göstermiştir.
Çalışma ayrıca, toplam kırmızı et tüketiminin tam tahıllar ve süt ürünleri ile değiştirilmesinin ve işlenmiş kırmızı etin yumurta ile değiştirilmesinin de bu riski azaltabileceğini öne sürmektedir. New York-Presbyterian Medical Group Queens’ten kardiyolog olan Dr. Anjali Dutta’nın yaptığı açıklamaya göre kırmızı et diyetinden uzaklaşan ve bitki bazlı diyete odaklanan birçok çalışma yapılmıştır.
Bu çalışmalarda ayrıca fındık tüketimine; yüksek karbonhidratların az tüketilmesine odaklanan Akdeniz diyetine vurgu yapılmıştır. Bitki bazlı bir diyetin sağladığı faydalardan olan kalp hastalıkları riskini azaltmasındaki etkinlik gerçekten iyi düzeylerde olduğu vurgulanmıştır. Çalışma, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki erkeklere odaklanmış olsa da, bu bulguların, aşağıdaki bulgulara dayanarak kadınlar için de geçerli olması muhtemeldir.
Bu yeni bir araştırma olmasa da, bu araştırmanın odaklandığı noktalardan biri olan bitki bazlı ve Akdeniz diyetlerinin bulunması, bu çalışmanın yeni bilgiler sağladığı anlamına gelmektedir. New, Lenox Hill Hastanesi’nde diyetisyen olarak görev yapan RD, CDN olan Nicole Roach, bu konu hakkında çok fazla araştırma olmasına rağmen, bu araştırma makalesinin tüketilen kırmızı et miktarı ve etin işlenip işlenmediği gibi diğer önemli faktörleri incelediğini de belirtmektedir. İşlenmiş kırmızı etler arasında pastırma, sosisli sandviç, sosis ve salam bulunur. Çalışma, bu yiyeceklerin artan ölüm riski ve önemli kronik hastalıklarla ilişkili olduğunu da göstermektedir.
Kırmızı Et Tüketimi Koroner Kalp Hastalığı Yaşama Riskini Yükseltir mi?
Araştırmacılar, bulgularını Amerika Birleşik Devletleri’nde sağlık uzmanları takip çalışması’ndan ortalama 53 yaşında olan 43,272 erkeğe dayandırmıştır. Bu erkeklerin hiçbirinde çalışmaya katıldıklarında kardiyovasküler hastalık veya kanser yoktur. Gözlem 1986’da başlamış ve katılımcılar daha sonra her 4 yılda bir ayrıntılı bir diyet anketi doldurmuşlardır. 30 yıllık dönemde 4.456 CHD olayı belgelenmiş ve bunların 1.860’ı ölümcül olmuştur.
Çalışma, günde her porsiyon için toplam kırmızı etin yüzde 12 daha yüksek KKH riski ile ilişkili olduğu sonucuna varmıştır. İşlenmemiş et için yüzde 11 daha yüksek risk görülmüş ve işlenmiş kırmızı et yüzde 15 daha yüksek risk taşıdığı belirlenmiştir. Kabuklu yemişler, baklagiller ve soyayı içeren birleşik bitki protein kaynaklarının günde bir porsiyon alımı, yüzde 14 daha düşük KKH riski ile ilişkilendirilmiştir. Roach, kuruyemiş, baklagiller gibi yüksek kaliteli bitki bazlı proteinlerin yanı sıra tam tahıllar ve süt ürünleri alımı, kalp hastalığı için ek bir azalmış risk olduğunu göstermiştir. Kırmızı et yerine bitki bazlı seçenekler seçmenin, kalbi sağlıklı tutabilecek doymuş yağ, kolesterol ve hem demir miktarını azaltmaya yardımcı olabileceğini de belirlenmiştir.
Roach, bitki bazlı seçenekler aynı zamanda doymamış yağ, lif, antioksidan, polifenol alımını da artırdığını, bunların tümü ya koruyucu kolesterolü artırarak kötü kolesterolü düşürerek ya da kalbin kan damarlarının işlevini iyileştirerek kalp sağlığına fayda sağlayabileceğini açıklamıştır.
Bu çalışma araştırmacıların kırmızı eti bitki bazlı proteinle değiştirmeyi önerdiği ilk durum değildir. Peki, bu araştırmayı şu anda alakalı kılan nedir? Uzmanlara göre bu, son dönemlerin trendlerin biri olan “bitki bazlı bir diyetle beslenmenin ölüm riskini azaltabileceği” düşüncesi ile alakalı olabilir. Basitçe söylemek gerekirse; COVID-19 pandemisini çevreleyen kırmızı et yeme ve et işleme ile ilgili pek çok haber bulunmaktadır.
Harvard TH Chan Halk Sağlığı Okulu’na göre, tüketiciler sığır eti ve domuz eti kıtlığı ile karşı karşıya kalmışlar ve bu da insanları daha az kırmızı eti tercih etmeye zorlayan bir durumdur. Dünya Sağlık Örgütü, COVID-19 salgını sırasında obezite, kalp hastalığı, felç, diyabet ve belirli kanser türleri riskini azaltmak için daha az yağ, tuz ve şeker tüketimini vurgulayan beslenme tavsiyeleri yayınlamıştır.
Ölçülü olan her şey her zaman dengeli beslenme mantrası olmuştur. Ara sıra biraz kırmızı et tüketmek gerekmektedir ve faydalıdır. Haftada birkaç kez et tüketmekte sorun yoktur ve daha dengeli beslenmek için sebzeleri ve tahılları karıştırmak sağladığı faydanın etkisinin artırılmasında yararlı olacaktır.
Kaynakça:
https://www.health.harvard.edu/heart-health/to-lower-heart-disease-risk-swap-beef-for-beans
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu