LASIK Göz Ameliyatının Komplikasyonları, Sonuçları ve Riks Faktörleri

LASIK(Lazer in situ keratomileusis), kırma kusurları (özellikle miyopi, hipermetropi ve astigmat) için güvenli ve etkili bir tedaviyiyöntemi olarak gösterilmektedir. Hem teknolojik gelişmelerin hem de artan cerrah deneyiminin bir kombinasyonu, gelişmiş refraktif sonuçlar ve azalmış komplikasyon oranları ile sonuçlanmıştır. Ancak LASIK, doğru hasta için etkili ve güvenli bir prosedür olmasına rağmen, postoperatif komplikasyon gelişme olasılığı her zaman mevcuttur. Yine de, çok sayıda intraoperatif komplikasyon, uygun preoperatif ve intraoperatif önlemler ve cerrahi aletlerin dikkatli bakımı ile potansiyel olarak önlenebilir.

İntraoperatif Komplikasyonlar

Flep ile ilgili komplikasyonlar, LASIK cerrahisini takiben en sık görülen intraoperatif komplikasyonlardır. Eksik bir flep vakaların % 3’ünde rapor edilir ve mikrokeratomun (salınımlı bıçaklı hassas alet) cerrahi alanda düzgün geçişi engellendiğinde ortaya çıkabilir. Diğer önemli nedenler intraoperatif emme kaybı, elektrik arızası, vakumun kazara serbest bırakılması ve mikrokeratomun hasar görmesidir. İnce kanatlar ve ilikler yetersiz emme, düzensiz kornealar ve düşük bıçak kalitesinden kaynaklanabilir. Bu kanatların, buruşma olasılıkları daha yüksek olduğu için manipüle edilmesi zahmetlidir ve mikrokeratomun ters geçişinden sonra genellikle bir ilik kanadı tespit edilir. Mikrokeratomun uygun koruyucu bakımı ile komplikasyon azaltılabilir veya önlenebilir. Kornea perforasyonu, flebin oluşturulması sırasında yıkıcı bir intraoperatif komplikasyonu temsil eder. Yetersiz şekilde sabitlenmiş bir mikrokeratom bıçağı korneayı delebilir (daha sonra alttaki lens ve irise zarar verebilir), ancak lazer ablasyonu sırasında da görülmüştür. Modern aletler sabit derinlik plakaları kullanma eğiliminde olduğundan, bugün nadir bir olayı temsil etmektedir.

Erken Postoperatif Komplikasyonlar

LASIK ameliyatından sonraki ilk 24 saat içinde mekanik bozulma sonucu flep çıkığı meydana gelebilir. Ciddi ağrı ve ciddi şekilde azalmış görme, durumun ortak belirtileridir. Sabit kıvrımların oluşumunu ve epitel büyümesini önlemek için bu tür çıkık flep mümkün olan en kısa sürede yeniden konumlandırılmalıdır. LASIK sonrası flep striaları, hastaların % 3,5’ine kadar ortaya çıkabilir ve tam flep çıkıklarından daha yaygındır. Bu Flebin yanlış hizalanmasının bir sonucudur, makrostria ve mikrostria olarak sınıflandırılabilir. Nazik flep manipülasyonunun stria insidansını azalttığı gösterilmiştir ve kalıcı strialar için ek tedaviler (dikiş atma gibi) gereklidir.
Ameliyat sırasında epitel travması, epitel hücrelerinin stromal yatak ve flep arasındaki boşluğa çoğalmasına yol açabilir ve bu da epitel büyümesine neden olabilir. Bu durum için önemli risk faktörleri periferik epitel kusurları, zayıf flep yapışması veya perforasyonu ve serbest kapaktır. Nadir de olsa enfeksiyonlar, LASIK’in erken postoperatif komplikasyonlarıdır. Bir kısmı postoperatif kontaminasyondan kaynaklansa da çoğu intraoperatif olarak kazanılır. Görülme sıklığı % 0 ila 1,5 arasında değişir ve tipik olarak ameliyattan sonraki 72 saat içinde ortaya çıkarlar. Olağan yaygın semptomlar artan ışık hassasiyeti, kızarıklık, ağrı ve görme kaybıdır.
Ameliyat sonrası geç komplikasyonlar
Normal gözyaşı fonksiyonundaki kornea, konjonktiva ve aksesuar gözyaşı bezlerinin koordineli etkisi, gözün sağlıklı çalışması için hayati önem taşır. Post-LASIK kuru göz sendromu, bu prosedürün en yaygın geç postoperatif komplikasyonlarından biridir. Bu komplikasyonda rol oynayan ana risk faktörleri, ameliyat öncesi göz kuruluğu ve kronik oküler yüzey iltihabıdır. Kronik gözyaşı disfonksiyonu, Post-LASIK kuru göz sendromunun bir alt kümesidir ve nörotrofik keratopati veya nöropatik ağrı eşlik edebilir. Bu durum asemptomatik veya hafif ila şiddetli ve güçten düşürücü arasında değişebilir. Refraktif cerrahi sırasında epitel yaralanması gözyaşı filmi sitokin seviyelerini değiştirir; LASIK ayrıca goblet hücresi müsin kaybıyla da ilişkilendirilmiştir ve bu gözyaşı tabakası kararsızlığına yol açar.
Korneal ektazi, ektazi alanında kararsız topografik dikleşmeyle birlikte ilerleyici bir korneal incelme olarak ortaya çıkan LASIK’in bir başka nadir, ancak ciddi komplikasyonudur. Ameliyattan birkaç yıl sonra bile ortaya çıkabilir ve yardımsız veya gözlük destekli görme keskinliğinde azalma ile bağlantılıdır. Kolajen çapraz bağlanma, ektatik bozuklukların potansiyel bir tedavisi olarak incelenmiştir ve şu ana kadar önemli bir umut vaat etmektedir. LASIK’ten sonra zaman zaman yıldız patlamaları (parlama), gölgelenme, haleler ve çift görme rapor edilir ve bunlar genellikle yüksek dereceli görsel sapmalar olarak adlandırılırlar. Bu semptomlar genellikle zamanla düzelir, ancak bazen görme kalitesini kalıcı olarak etkileyebilirler.

Prosedürün Sonuçları

LASIK prosedürünün güvenliği, gözlükle düzeltilmiş en iyi görme keskinliğinin iki veya daha fazla çizgisini kaybeden gözlerin sayısı ve yüzdesi olarak tanımlanabilir. Etkililik, düzeltilmemiş görme keskinliği 20/20 veya daha iyi olan gözlerin yüzdesi olarak tanımlanabilir. LASIK’in hem etkinliği hem de güvenliği, deneyim ve daha iyi ekipmanla artmıştır ve optik kalitenin geri kazanımı, bazı kişiler de 6 aya kadar sürebilmesine rağmen genellikle bir hafta içinde gerçekleşir. Düşük ila orta dereceli miyopi için, LASIK’in güvenliği % 0 ila% 7 arasındadır ve etkinliği % 95 ila % 100 arasındadır. Orta ila yüksek miyopi için, güvenlik aralığı % 0 ile 3.2 arasında ve etkinlik % 55 ile 94 arasındadır. Miyopiye gerileme eğilimi olduğu için, önemli sayıda hasta düzeltmeyi iyileştirmek için ikinci bir ameliyat gerektirir. Yara iyileşme yanıtlarındaki biyolojik farklılıklar, refraktif cerrahinin öngörülebilirliğini sınırlayan önemli bir faktördür. Yine de, yüksek dereceli miyopi olan hastalar için, kalın gözlük kullanmaya göre yeniden tedavi bile sıklıkla tercih edilir.
Yüksek temaslı sporlar, flep yerinden çıkma riskini artırır; bu nedenle bu tür faaliyetlerden kaçınılmalıdır. Prosedür korneanın yeniden şekillendirilmesini içerdiğinden, eğriliğindeki değişiklikler gece görüşünü etkiler ve daha yüksek düzeyde görsel sapmalara (parlama, haleler, gölgelenme ve çift görme) neden olabilir. Miyopi düzeltmesi presbiyopinin uzak görüşlülüğünü etkili bir şekilde artırdığı için, presbiyopili hastalar LASIK’ten sonra hala okuma gözlüğüne ihtiyaç duyabilir. Bu nedenle, bazı hastalar monovizyon için aday olabilir, burada LASIK bir gözün yakını ve diğerini görmesine izin vermek için yapılır ve bu da anizometropiye neden olur. Daha yaşlı hastalar anizometropiye daha ayarlanabilirdir, bu da okuma gözlüğü ihtiyacını ortadan kaldırabilir veya azaltabilir.

Risk Faktörleri

LASIK’in belirli bir hasta için uygun olup olmadığını etkileyebilecek ana risk faktörleri kuru göz sendromu, keratokonus (korneanın yapısını etkileyen göz hastalığı), büyük göz bebeği boyutu, ince kornea, yüksek düzeyde kırma kusuru, yaş ve gebeliktir. Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) ve Amerikan Oftalmoloji Akademisi’nin LASIK için iyi ve kötü adayları kolayca ayırmak için kılavuzlar geliştirmesinin nedeni budur. Temel şart, adayların 18 yaşından büyük olması (birçok miyop ve bir normal göze sahip çocuklar hariç) ve en az bir yıl boyunca sabit kırılma yaşaması gerektiğidir. Ayrıca, hamile veya emziren kadınlar, bu koşullar göz ölçümünü etkileyebileceğinden işleme tabi tutulmamalıdır. Aynı durum, potansiyel hasta belirli reçeteli ilaçlar (yani kortikosteroidler) alıyorsa da geçerlidir. Otoimmün bozukluklar, immün yetmezlik durumları, diyabet, gözün herpes enfeksiyonları ve diğer hastalıklar da önemli risk faktörleridir.
Risk faktörlerinin dışlanmasına yönelik ameliyat öncesi değerlendirme, astigmatizmanın ölçümü dâhil olmak üzere yarık lamba muayenesi, retina değerlendirmesi ve kırılmadan oluşur. Korneanın stabilizasyonunu sağlamak için ameliyat öncesi değerlendirmeden önce kontakt lensler kesilmelidir.

Kaynakça:
umm.edu/health/medical/ency/articles/lasik-eye-surgery
fda.gov/MedicalDevices/ProductsandMedicalProcedures/SurgeryandLifeSupport/LASIK/default.htm

Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu