Anadolu, kültürel açıdan müthiş bir zenginliğe sahiptir. Bu kültürel zenginliği inceleyen bilim dalına halk bilimi veya folklor denir. Halk bilimi halkın geleneklerini, göreneklerini, yemeklerini, düğünlerini, asker uğurlamalarını, kına gecelerini, sünnet düğünlerini, gelin almalarını, müziğini, inançlarını, törelerini inceler. Bu anlamda halk biliminin incelediği dallardan biri de halk danslarıdır. Anadolu’da 4000 civarında halk oyunu olduğu tespit edilmiştir. Çok çeşitli olduğu için her biri ayrı ayrı incelenmemiştir. Her yörede, her köyde farklı halk oyunları oynanmaktadır. Bir ilin ilçesinde farklı bir oyun köyünde farklı oyunlar oynanabilmektedir. Halk oyunu geleneksel olarak oynanan kendine has kıyafetleri olan milli danslardır. Halk oyunları toplu yapıldığı için ortak duygu, düşünceleri sergiler. Türkiye halk oyunları açısından dünyanın en zengin ülkelerindendir. En çok bilinen halk oyunları halay, bar, horon, zeybek ve kaşık oyunudur.
Halk oyunlarında yaşanmış olayların yansıması görülür.
Türkiye’nin önemli şehirlerinden biri olan Malatya kültürel zenginliğe de sahiptir. Bu yörede oynanan oyunları:
1- Üçayak
2- Delilo
3- Ağırlama
4- Lorke
5- Söğüt dalı
6- Keçike
7- Berde
8- Kolüstü
9- Söğüt Dalı
10- Tezleme
11- Heyhat
12- Sivike
13- Tura
14- Sinsin
15- Kına Havası
16- Alkışta
17- Aşırma Halayı
18- Arapgir Halayı
19- Bapuri
20- Başayak Halayı
21- Çarşı Su Halayı
22- Cezayir Oyunu
23- Çeçer
24- Dillan
25- Değirmenci Halayı
26- Gelin Halayı
27- Gerzani Halayı
28- Gezinti
29- Güvenk
30- Güzeller
31- Hem Hime
32- Heyhat
33- Hoplama Halayı
34- Karahisar Halayı
35- Keçike
36- Keçikey
37- Kemaliye Tamzarası
38- Kırıkhan
39- Kol
Malatya yöresindeki oyunlar davul, zurna eşliğinde oynanır. Ayrıca bağlama, cümbüş ve darbuka da kullanılır. Bu oyunlar halay şeklinde, canlı, hareketli ve neşelidir. Halaylar kadın- erkek karışık oynandığı gibi erkeklerin kendi arasında kadınların kendi arasında oynandığı oyunlar vardır. Halayın başındaki kişiye halay başı denir. Halayın sonundaki kişiye de pöççü denir. Halay başında da pöççüde de mendil vardır. Bu yöredeki halay çekmeye dillan çekme denir.
Malatya yöresinde başka illerden etkilenerek oynanan halk oyunları da vardır.
Bu yörede Hızır Semahı, Bozok Semahı, Kırat Semahı, Demdem Semahı gibi oyunlar da oynanır.
Halk oyunları oynanırken giyilen özel kıyafetler vardır. Malatya yöresindeki halk oyunlarında oynanan oyunlarda da giyilen kıyafetler vardır ama bunlar tam olarak yöreyi yansıtmaz. Genel olarak erkekler başlarına küm denilen beyaz işlemeli papak takarlar ama bazen de hiçbir şey takmazlar. Kadınlar ise başlarına küllük adı verilen bir fes takarlar. Bu fesin etrafı altın liralarla kaplıdır. Aynı zamanda fesin üstüne yazma ya da dolak sarılır. Etek olarak da üç etek, şalvar giyilir, önüne de önlük takarlar. Ayaklarda nakışlı çoraplar vardır.
Yazar: Serpil Altunyay
Semah bir halk oyunu değildir. Semah bir ibadettir. Lütfen vermiş olduğunuz yanlış bilgileri düzeltiniz.