Müzik enstrümanları dünyasındaki aletlerden biri olan mandolin, telli çalgılardan bir tanesidir. Mandolin dış görünüş itibari ile, ud ailesinden olan çalgılara da oldukça benzemektedir.
Mandolini sosyal açıdan incelemek gerekirse, her ne kadar çoğu çalgının etkilendiği nesil çalgılarından olsa da, günümüzde popülarite ve kullanım anlamındaki yaygınlık olarak değeri az olan bir telli çalgıdır. Genel olarak zahmetsiz ve nispeten daha basit müzik yapmak ve şarkı çalmak isteyenler tarafından tercih edilmektedir. Gitar ya da keman öğrenmeye başlamadan önce de, mandolin çalınması tavsiye edilmektedir. Mandolin çalmanın kolay öğreniliyor olması sebebiyle, bir çalgı aletiyle ya da müzikle yeni tanışanların ilk aşamada tercih ettiği bir müzik aleti olma özelliği de, mandoline eğitim dünyası içinde ayrı bir anlam yüklemektedir.
Birçok okul, eğitim kurumu, okul öncesi eğitim kurumları gibi yerlerde, küçük yaştaki çocuklara müzik sevgisini aşılamak ve bir enstrüman çalabilme becerisini kazandırabilmek adına, flüti org ya da mandolin eğitimi verilmektedir. Yine bir kısım ünlü ve yetenekli gitaristin de, mandolin çaldıkları bilinmektedir. Mandolin, mızrap ile çalındığı zamanı daha iyi ve daha net bir ses vermektedir. Fakat günümüzde daha sık karşılaştığımız modern mandolinlerde, genellikle pena kullanımı söz konusudur. Mandolinin mızrap ile çalınması özelliği ise, bu çalgı aletini lut ve gitardan ayırmaktadır. Bilindiği gibi, özellikle elektro gitar ve ona benzer çalgılar pena ile çalınmaktadır. Mandolin üzerinde, 8 adet tel bulunur ve çift çift konumlanmış şekilde yer almaktadır. Bu şekilde, dört çift teli bulunan mandolinin, ses düzeni de kemandaki gibidir. Sol – re – la – mi tam beşli aralığında akort edilen bu telli enstrüman, “tremola tekniği” kullanılarak çalındığında ise karakteristik özelliklerinin dışa yansımasını en üst seviyeye çıkarmaktadır.
Mandolin, yukarıda da belirtildiği üzere, ud ailesine oldukça benzer özellikler sergilemesinden dolayı, bu ailenin de modern üyelerinden bir tanesidir. Mandore, pandurina, ud, terbo, arşilut ve gitar, mandolinin yakından akrabaları arasında gösterilmektedir. Bu ailedeki en yaygın çalgı ise, şüphesiz ki gitardır.
Mandolin ile gitarın arasındaki en önemli fark ise, gitarın diğer çalgılara göre oldukça fazla çeşitte çok seslilik içermesi; mandolinin ise daha tek düze ve daha basit sesleri oluşturmasıdır.
Kaynakça:
http://www.dasbil.com/viewtopic.php?f=294&t=5973
http://tr.wikipedia.org/wiki/Mandolin
http://www.itusozluk.com/goster.php/mandolin
Yazar:Baran Akçok