Müzik yeteneklerini doğdukları andan itibaren gösterebilen çocuklar, doğdukları andan itibaren çevrelerinde bulunan ses uyaranlarına tepki vermeye başlarlar. Ağlarken ses tonunu yükseltip azaltarak isteklerini ifade etmeye başlarlar. 3-6 aylık olduklarında ise sesin-müziğin geldiği yere doğru yönelmeye başladıklarını gözlemleyebilirsiniz. Çocukların bu yeteneklerini şarkı söylemeye çalışırken çıkardıkları seslerden, müziği duyduklarında, tıpkı yetişkinler gibi dans etmeye çalışmalarından anlayabilirsiniz.
1 yaşına geldiklerinde hareketli müziklere daha anlamlı tepkiler verir, ellerini çırparak müziğe eşlik etmeye çalışırlar. Dinledikleri müziği seslendirmek için çaba harcarlar. Müziğin ritmine hareketleri ile uyum sağlamaya çalışırlar. 2 yaş çocukları iyi bir dinleyici olma yolunda ilerlerler. 3-4-5 yaşlarına gelen çocuklar, daha sakin ve oturarak müzik dinlemeye başlarlar. Böylece okul öncesi eğitimi için bir hazırlık yapmış olurlar. Daha etkin bir şekilde müzik sayesinde öğrenmiş olurlar. Okul öncesi dönem için müzik çocuğun arkadaşları ile daha iyi iletişim kurabilmesi için çok güzel bir araçtır. Özellikle müzik eşliğinde arkadaşlarla yapılan danslar çocukların ilişkilerini ve iletişimlerini güçlendirerek, sosyalleşmelerine yardımcı olur.
Müzik ve Müzik Eğitiminin Çocuğun Gelişimine Etkileri :
– Çocuğun okul öncesi dönemdeki dil gelişiminin sağlıklı olmasına katkısı vardır.
– Müzikaller aracılığı ile çocuğun yaratıcılığının geliştirilmesini sağlar.
– Zihinsel ve motor becerilerinin gelişmesini sağlar,
– Sosyalleşmesi için kendini ifade yeteneğini geliştirebilmesi için paha biçilmez bir eğitim aracıdır.
– Okul öncesi dönemde müzik yetenekleri geliştirilmiş ve notaları doğru seslendirebilen çocukların okuma-yazma harfleri seslendirmede çok daha başarılı olduğu görülmektedir.
– Çocuk grupla şarkı söyleme sayesinde sesini kullanmayı, diğer arkadaşlarına uyum sağlamayı, sesini kullanmayı ve kontrol etmeyi öğrenir. Böylece toplumsallaşma grap bilinci kavramları hayatına geçirmeye başlar.
– Bireysel olarak enstrüman çalma ise öz güven ve ritm duygusunun gelişimine katkı sağlar.
– Çalma, söyleme kadar dinleme de çocuğun gelişiminde önemli bir unsurdur. Derslerde küçük molalar verilerek canlı ya da her hangi bir kayıttan müzik dinletilmesi çocukların müzikal yeteneklerini ve duygularını geliştirir.
Ev yaşantısında da çocuğun hayatında müzik olmalıdır. Yemek yerken, oyun oynarken, uyurken çocuğa müzik dinletilmesi çocuk üzerinde olumlu bir öğrenme sağlamaktadır. Çocuğun dinlemekten sıkılacağını düşünmeyin. Sadece oturup zorla dinletmeye çalışmayın. Her şeyin çok doğal bir süreç içerisinde uyumla devamını sağlamaya çalışın.
– Dinleme etkinliğinde müzik seçimine çok dikkat edilmelidir. Çağdaş, gelişime açık nitelikleri olan çeşitli türdeki müziklerin, evrensel-ulusal-halk ezgilerini taşıyan farklı türdeki müziklerin dinletilmesi çocuğun gelişiminde etkili olduğu unutulmamalı rast gele formlardaki müzikler dinletilmemelidir. Bunun için sizlerinde iyi bir dinleyici olmanız gerekmektedir.
– Şarkılardaki esler, çocuğun solunum kontrolünü sağlar. Akciğer gelişimine yardımcı olur. Çalgılarla yapılan çalışmalar ise kas ve psiko-motor gelişimlerine fayda sağlamaktadır. sağlamaktadır.
– Müziğin çocukta dil gelişimine etkisi göz ardı edilemez. Özellikle tekerlemeler sayesinde okul öncesi çocuklarda dil gelişimi etkin bir şekilde sağlanmış olur. Sözleri dil gelişimi için uygun olan, duyguları geliştirici özellikteki şarkılar, kafiyeli sözlere sahip şarkılar, çocuklara söyletilirse dil gelişiminin ne kadar iyi olduğunu çocuğunuzda gözlemleyebilirsiniz. İlkokula başladığında ise öğretmenin çocukla iletişiminde, ders anlatırken kullandığı dil ve unsurları çocuğun dil gelişiminde model olmaktadır.
– Müzik eğitimi işitsel temporal işlemleri güçlendirdiğinden, sözel becerilerin gelişimi olumlu anlamda etkilenir. Yapılan araştırmalarda müzisyenlerde sözel becerilerin, diğer insanlara göre daha fazla geliştiği görülmüştür.
– Çocukta bahsettiğimiz tüm beceri ve algıların gelişmesini istiyorsanız müzik eğitimine 7 yaş öncesinde başlamanız gerekmektedir. Özellikle erken yaşta başlanan piyano dersleri çocuğun beyin gelişimini olumlu olarak etkilemektedir. Yapılan araştırmalar, 3-5 yaş arasındaki çocukların 6 aylık bir zaman diliminde aldıkları piyano derslerinden sonra matematik ve diğer bilimlerde, uzaysal algılama testlerinde, bulmacalarda şaşırtıcı derecede başarı gösterdikleri test edilmiştir.
– Özellikle klasik müzik dinletilen çocuklarda sayısal, bilimsel testler sonrası %30 artış gözlenmiştir. Bu başarı, sadece 10 dakika Mozart dinletilerek sağlanmıştır. Aynı çalışmalar modern müzikle de denenmiş her hangi bir etki sağlanamamıştır.
– Çocukların ilerleyen yaşlarında hangi mesleği seçecekleri, hep kendilerine sorulmuş ve anne babaları tarafından merak edilmiştir. Meslek seçiminde dikkate alınması gereken yeteneklerden “Soyut Düşünme”, “El Becerisi”, “Göz-El Uyumu “, “Kas Gelişimi ve Koordinasyonu” ve “Hayal Gücü-Yaratıcılık” müzik dalının gerektirdiği yeteneklerdir. Çocuğunuzun bunlardan hangisini etkin bir şeklide yapabildiğini, müzik eğitimi aracılığı ile öğrenebilir, keşfettiğiniz diğer yetenekleri konusunda onu doğru şekilde yönlendirebilirsiniz. Özetle, hayatımızın, kişisel-bilişsel-fiziksel gelişimimizin her alanına dokunan müzik sayesinde, çocuklarınıza daha iyi bir gelecek, doğru düşünme yeteneği, iyi ve duygularını ifade edebilen birey olabilme özelliği kazandırabilir. Özgür ve mutlu bireyler yetiştirebilirsiniz.
Kaynakça:
www.muzikegitimcileri.net/bilimsel/bildiri/I-Eskioglu_1.html
Yazar:Eda Şahan