Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Nem Nedir? Çeşitleri Nelerdir?

0 8.659

nemSu, canlıların ihtiyaç duyduğu ve onların yaşamasını sağlayan en önemli maddelerdendir. Havadaki su buharına nem adı verilir. Su, katı, gaz ve sıvı hallerde bulunmaktadır. Bunlar sıcaklık şartlarına göre birinden diğerine dönüşmektedir. Su belirli bir sıcaklıkta buharlaşarak gaz haline geçmekte, sıcaklığın düşmesiyle gaz halindeki su buharı yoğunlaşarak sıvı (yağmur), ya da katı (dolu-kar) haline dönüşerek yere düşmektedir. Yağışlarla yeryüzüne düşen su bir süre sonra yeniden buharlaşarak havaya karışır. Buna su dolaşımı (su döngüsü) denir. Su buharının kaynağı yeryüzündeki sular ve bitkilerdir. Okyanus, deniz, göller, akarsular, kar ve buz yüzeylerinin buharlaşması ayrıca bitkilerin terlemesi sonucu buharlaşan su, yükselerek atmosfere karışır. Havadaki nem “higrometre” adı verilen aletlerle ölçülür ve nem miktarı “gram” ile ifade edilir. Nem üç şekilde ifade edilir.

1. Mutlak Nem
1 m3 hava içerisinde bulunan su buharı miktarıdır. Gram olarak ifade edilir. Mutlak nem, sıcaklık ve buharlaşmanın fazla olduğu ekvatoral bölgede, alçak yerlerde ve deniz kenarlarında fazla, kutup bölgelerinde, yüksek dağlarda, kara içlerinde ve soğuk yerlerde azdır. Mutlak nem sıcaklıkla doğru yükseltiyle ters orantılıdır.

Havadaki nem miktarını;
– Sıcaklık (Buharlaşma şiddeti)
– Su kütlesinin yüzey genişliği (deniz, göl)
– Yükselti
– Rüzgâr
– Okyanus akıntıları etkiler.

2. Maksimum Nem (Doyma noktası)
1 metreküp havanın belli sıcaklıkta taşıyabileceği en fazla nem miktarına maksimum nem denir. Maksimum nem sıcaklığa bağlı olarak değişir. Sıcaklık arttıkça hava genişleyeceğinden taşıyabileceği nem miktarı artar. Sıcaklık azaldıkça hava büzülür ve böylece taşıyabileceği nem miktarı azalır. Maksimum nem sıcaklıkla doğru, yükseltiyle ters orantılıdır.
Havanın her sıcaklıkta taşıyabileceği nem miktarı farklıdır.

tablo

Belli sıcaklıklarda havanın taşıyabileceği nem miktarları

Tabloda görüldüğü gibi, 1 m3 hava, – 20 C’de en fazla 1.06 gr nem taşıyabilecek kapasitedeyken, aynı hava kütlesi 40 C’de 50,09 gr nem taşıyabilmektedir.

3. Bağıl (Oransal – Nisbi – Özgül) Nem
Bağıl nem, belli bir sıcaklıkta havada mevcut su buharı miktarının, havanın o sıcaklıkta taşıyabileceği en fazla su buharı miktarına (maksimum neme) oranıdır. Yüzde olarak ifade edilir.

Örneğin 0 C’deki bir hava kütlesi yaklaşık olarak 5 gram nem taşır. Bu sıcaklıkta hava içerisinde 2 gram nem varsa havanın bağıl nemi yaklaşık % 40’dır.

Mutlak nem ile maksimum nem arasındaki farka havanın nem açığı denir. Verilen örnekte havanın nem açığı 3 gr (% 60) dır. Bağıl nem ile nem açığının toplamı 100 olmalıdır. (Yukarıdaki örnekte bağıl nem % 40, nem açığı % 60 dır. Toplam %100 eder.)
– Mutlak nem, maksimum neme erişince hava nem bakımından doyma noktasına ulaşır. Bağıl nem % 100 olur. Havanın nem açığı kapanır. Bir yerde sıcaklık arttığı zaman havanın maksimum nemi arttığından hava doyma noktasından uzaklaşır. Nem açığı artar, bağıl nem azalır. Yani sıcaklıkla bağıl nem arasında ters orantı vardır.
– Çöllerde, kara içlerinde bağıl nem azdır.
– Deniz üzerinde, Ekvatoral bölgede, kutuplarda bağıl nem fazladır.

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku