Okul bireyleri geleceği hazırlayan sistemli eğitim öğretimin gerçekleştirildiği bir kurumdur. Bireylerin yetiştirilmesinde önemli bir kurum olan okullar eğitim hayatının vazgeçilmez örgütlerinden biri haline gelmiştir. Diğer örgüt türlerin de olduğu gibi okullar da herhangi bir çevreden ve bireylerin oluşturduğu toplumdan soyutlanamaz. Eğitim sistemi toplumun diğer gelişimlerine ve yaşana olaylardan etkilendiği gibi okullarda içinde bulunduğu çevreden etkilenmekte ve etkilemektedir.
Eğitim sisteminin ayrılmaz parçası olan okullar içinde bulunduğu grup veya toplumun ile sürekli etkileşim halindedir. Çift yönlü olan bu etkileşim eğitim süreci içinde önemli etkilere neden olmaktadır.
Her eğitim sistemi belli bir grup ya da toplumun içinde yer alır ve bu toplumdan etkilenir. İçinde bulunduğu toplumun adet gelenek görenek, siyasi yapısı, ekonomik yapısı ve diğer birçok değişkenin etkisi altında kalmakta ve etkilemektedir. Okulun çevre ile olan ilişkisini daha iyi anlayabilmek için eğitim kavramının tanımına bakmak yeterlidir aslından. Çünkü eğitim kişileri toplumun ihtiyacı ve beklentilerine göre kişilere istendik yönde beli davranışları kazandırmayı hedeflemektedir. Toplum ile iç içe olan eğitim kurumu toplumsal ögelere göre belli bir sistem ve program dahilinde bireyler yetiştirmektedir. Toplum ile sıkı ilişkisi olan eğitim kurumunu oluşturan örgütlerin veya parçalarının da toplumdan soyutlanması imkansızdır. Okul içinde var olduğu toplumun ihtiyaçlarına cevap verebilecek bireyler yetiştirmektedir. Toplumun ihtiyacı doğrultusunda var olan okullar toplumlardan ayrı düşünülemez.
Okul ile çevre ilişkileri kaliteli eğitim acısından önem arz etmektedir. Okulun çevre ile olan ilişkisi bütün okullarda farklılık göstermektedir. Her okul içinde bulunduğu çevre ve çevre şartları birbirinden farklıdır. Hatta yakın mahallerde bulanan okulların dahil çevre ile ilişkileri birbirinden farklılık göstermektedir. Okul çevre ilişkilerinin iyi olabilmesi ve olumlu ilişkilerin kurulması için okulun içinde bulunduğu çevre ve bireyler iyi tanınmalıdır. Okul çevre ile kuracağı ilişkilerde farklılık yaşamaması için çevreyi tanımalı çevrenin içinde bulunduğu sosyo- ekonomik ve diğer değişkenler dahilinde düzenlemelerini yapmalıdır
Günümüz de okul ile çevre arasındaki ilişki geliştirilmeye çalışılmaktadır. Okul ile içinde çevrenin iş biriliği ne kadar iyi olursa verimlilik o kadar artmakta ve eğitim kalitesi de artmaktadır. Okul ile çevre uyumlu olmalıdır. Okul içinden bulunduğu çevreyi ne kadar iyi tanır ve yapısını ne kadar iyi öğrenirse eğitim kalitesi de o kadar artmaktadır. Okul çevre ilişkisi programlı olarak düzenlenmelidir. Okul ve çevre ortak bir paydada buluşturulmalı ve ortak projeler yapılmalıdır.
Okul çevre işbirliği sağlandıkça öğrencilerin başarı seviyesi artmakta ve uyum süreçleri daha sağlıklı geçmektedir. Eğitim kurumunun ayrılmaz bir parçası olan okulların içinde bulunduğu çevre ile ilişkileri öğrencilerin ders başarıları ve gelişimlerini olumlu etkilemektedir. Okul çevre ilişkisi kapsamında velilerin okul yönetimi ve diğer öğretmenlerle ilişki halin de olması ve işbirliği için de olması hem veliler hem de okul yönetimi için önem arz etmektedir. Okul çevre iş birliği kapsamın da veli ilişkileri ile birlikte sorunlu öğrenciler için veliler ve okul yönetimin iş birliği için de olarak karşılaşılan problem daha kolay iyileştirilmekte ve oluşabilecek diğer sorunlara karşı tedbir alınmaktadır.
Çevre, aile, okul öğrencilerin gelişimleri için ve kendilerini gerçekleştirmeleri için önem arz eden bireylerin hayatına yön veren üç önemli unsurdur. Eğitim kurumları sadece bireylere bilgi yükleme yeri değildir. Eğitim ve eğitim kurumlarını oluşturan diğer örgütlerin temel amacı bireyleri hayata hazırlamak ve gelişimsel dönemlerine uygun eğitim ortamı oluşturmaktır. Eğitim bireyleri merkeze almaktadır. Bu nedenler bireylerin içinde bulunduğu aile ve çevre koşulları da eğitim süreci için önemlidir. Kişiler okuldaki eğitim sayesinde kendilerini ve çevresini tanıyabilmekte ve çevresinin ihtiyaçlarına göre hareket etmektedir. Okullar içinde bulunduğu çevreyi ne kadar iyi tanırsa öğrencisine o kadar iyi ulaşabilir ve onların ihtiyaçlarına karşılık verebilir. Her çevrenin kendine özgü bir yapısı ve sorunları bulunmaktadır. Okul çevre ilişkisi sayesinde bireyler okullarda aldıkları eğitim sayesinde edindikleri bilgiler doğrultusunda çevresini tanımakta ve sorgulayabilmesidir. Ayrıca okullarda kazandığı eğitim ile birlikte bilgilerini günlük yaşamlarına aktarabilmekte ve bu bilgileri içinde bulunduğu toplumun faydası doğrultusunda kullanmaktadır. Bireylerin bu davranışları kazanabilmesi için okulların çevre ile iş birliği için de olmalıdır.
Her geçen okullara ihtiyaç artmakta ve okul da toplam öğrenci sayısı artmaktadır. Okul sayısının ve öğrenci sayısının artması ile birlikte maddi ihtiyaçta artmaktadır. Maddi ve diğer ihtiyaç ve sıkıntıların bir kısmı devlet sayesinde karşılanmaktadır ama bazı ihtiyaçlar tam olarak karşılanmamaktır. Böyle durumlarda çevrenin desteği de çok önemli olduğu söylenebilir.
Yazar:Nagihan Öztürk