Çocuklar birtakım duygu ve düşünceleri yetişkinler kadar iyi ifade edemezler.Çoğu zaman da kendi duygu ve düşüncelerinin asla farkında olamazlar. Bu nedenle de bazı şeyleri ifade etmeleri oldukça güçtür. Yetişkinler açısından konuşma ne ifade ediyorsa, çocuklar açısından oyun da aynı şeydir. Yani oyun çocuk için, birtakım duyguları ifade etme veya keşfetme, yaşantılarını aktarma, kendilerini tatmin etme yeridir. Bu bakımdan oyuncaklar çocukların kelimeleri, oynamış oldukları oyunlar ise ifade etmek istediğidir.
Oyun terapisi; çocuklarda rastlanan ruhsal problemlerin ve davranış sorunlarının uzman kişi aracılığıyla oyun ve oyuncaklar ile tedavi edilmesi ve iyileştirilmesidir. Yani çocukların duygularını ve yaşamış oldukları sorunları dışa vurmalarına yardımcı olan bir terapi yöntemidir.
Oyun terapisinde çocuğun kendi içsel dünyasında yaşamış olduğu yoğun duyguların ya da çatışmaların oyuna ve oyuncaklara aktarımı gerçekleşir. Bu durumda da oyun terapistinin görevi; çocuğu olduğu gibi kabullenip büyümesi ve gelişmesi adına gerekli ortamı sağlamak olacaktır. Oyun terapisi çocuk ile terapist arasında kurulan bir ilişki süreci şeklinde yorumlanabilir. Bu süreç terapiste, çocuğun kendi iç dünyasını, duygularını ve yaşantılarını anlama fırsatı verir. Oyun terapisinin uygulandığı ortamda güven sağlamak adına; tutarlı olmak, gerekli olan durumlarda bir sınır koymak ve birtakım seçenek sunmak gerekir. Çünkü bu sınır ve seçenekler ile çocuğun öz kontrol ve öz farkındalığı gelişir.
Oyun Terapisi Hangi Durumlarda Uygulanır?
2 ve 12 yaş arasında olan çocuklarda görülen bazı psikolojik problemlerde ”Oyun Terapisi Yöntemi ” uygulanır. Bu yaş aralığındaki çocuklarda meydana gelen psikolojik problemler ise şu şekildedir:
• Anksiyete bozukluğu,
• Travma sonrası yaşanan stres bozukluğu,
• Hiperaktivite ve dikkat eksikliği,
• Dürtüsellik,
• İçe kapanıklılık,
• Okuma bozuklukları,
• Depresyon,
• Güven eksikliği,
• Nedeni anlaşılamayan karın ve baş ağrıları,
• Boşanma sonrası gerçekleşen adaptasyon sorunları gibi birçok problemin çözümü için oyun terapisi yöntemi uygulanır.
Oyun Terapisi Günlük Oyun Türlerinden Farklı mıdır?
Çocuklar için oyun; eğlenceli, otomatik ve dış ödüllere bağlı kalmayan gönüllülük esasına dayanan eylemlerdir. Oyun terapisi ise; oyun terapisti, oyuncaklar ve oyun terapi odası ile sağlanan bir tedavi yöntemidir. Çocuğun oyunu, her durumda aynıdır fakat oyun terapisinde oyun, uzman bir terapistçe anlamlandırılır ve iyileştirici özelliği vurgulanır. Çocuğun oyunda oluşturduğu birtakım sembolik anlatımlar uzman oyun terapisti aracılığıyla anlaşılır. Oyun terapisti, oyundan yola çıkıp çocuğun kendi iç dünyasını ifade etmesine yardımcı olur. Çocukların günlük olarak oynamış oldukları oyunlar, oyun terapisinde oynadıkları oyundan farklı bir içerikte olmasalar bile işlevsel açıdan farklıdır. Bu bakımdan oyun terapisi, günlük bir şekilde oynanan oyundan farklıdır.
Oyun Terapisi Süreci Nasıl İşler?
Oyun terapisine gelen bir çocuğa öncelikle kendi sorunlarını ifade etmesine yardım edecek çeşitli oyuncaklar sunulur. Daha sonra alanında uzman bir oyun terapisti, terapiye gelen çocuğa güvenli olan bir ortam yaratarak çocuğu arzu ettiği gibi oynamaya cesaretlendirir. Ardından oyunun içeriği, gidişatı ve senaryosu tamamen çocuğun kontrolünde olur. Çocuk bu süreç içinde, yansıtacağı duygusal problemlere en uygun oyuncakları seçer ve onlarla oynar. Terapist çocuğun bütün oyunlarına katılır, çocuğu ve oyununu sınırlamadan ona eşlik eder ve bu sürecin bir parçası haline gelir. Bu sayede, çocuk terapistinin de yardımı ile kendisi için oldukça zor olan negatif deneyim ve duygularını yeniden yaşar ve bu sorunları üzerinde çalışarak becerilerini geliştirme şansı elde eder. Çocuk oyun içinde kendini güçlendirdikçe de duygusal sıkıntılarda rahatlama gerçekleşir ve seans sonucunda iyileşme kendiliğinden meydana gelir.
Oyun Terapisi Çocuğa Ne Gibi Kazanımlar Sağlar?![Oyun Terapisi Nedir?]()
Oyun terapisi çocukların, kendi duygularını ve düşüncelerini daha iyi anlamalarını ve tanımalarını sağlar. Çocuklar ihtiyaçlarının karşılanması adına duygularını uygun yöntemlerle ifade edebilmeyi öğrenirler. Bunların yanında oyun terapisi çocukların;
• Problem çözme becerilerinin uygun ölçüde gelişmesini,
• İçsel çatışmalarını çözmeleri,
• Problemli davranışlarının azalmasını,
• Öz güvenlerinin artmasını,
• Seslerini duyurmalarını ve kendilerini ifade etmelerini,
• Davranışlarının sorumluluğunu almalarını,
• Öz kontrollerinin gelişmesini sağlar.
Oyun Terapisi İçin Gerekli Olan Malzemeler Nelerdir?
Oyun terapisi için oyun terapisine uygun oyuncakların ve malzemelerin yer aldığı,çocuğun kendisini güvende ve huzurlu hissedeceği, kullanışlı ve ferah oyun odası olmalıdır. Bunun yanında oyun terapisinde kullanılacak olan oyuncaklar, gerçekliğe izin vermeli ve çocuğun ilgisini çekmelidir. Yani oyun terapisinde kullanılan bütün oyuncaklar gerçek yaşamla alakalı olan oyuncaklardan oluşmalıdır. Terapide kullanılan oyuncak kategorileri şu şekilde sınıflandırılabilir:
• Gerçek hayatı yansıtan oyuncaklar: Kuklalar, bebekler, hayvanlar ve taşıtlar gibi gerçek 
yaşamı konu alan her oyuncak olabilir.
• Agresyonu çıkarmaya yardım eden oyuncaklar: Tabanca, askerler, dart oyunu, kelepçe gibi oyuncaklar…
• Duygusal ve yaratıcı salınım için gerekli olan oyuncaklar: Kum, su,plastik bloklar, boyalar, oyun hamuru, kağıt ve el kuklaları gibi oyuncaklar..
Yazar: Sevinç Urgenç