Atom numarası 78 ve periyodik cetvelde Pt simgesi ile gösterilen bir elementtir. Bilinen en kıymetli ikinci madendir. Altından çok daha kıymetlidir. Çok fazla kıymetli oluşunun sebebi, ender bulunuşunun yanı sıra kullanım alanlarının oldukça geniş olmasıdır. Kullanım alanı çok fazladır ama dünya toplam üretimi çok çok azdır. Bu madeni yakından tanımak için yazımızın devamını okuyabilirsiniz.
Özellikleri Nelerdir?
![8475_platin_madeni]()
Gümüşümsü beyaz renge sahiptir- Korozyona oldukça fazla dayanıklıdır. Havada hiçbir sıcaklıkta korozyona uğramama gibi bir özelliği vardır.
- Katalitik özellikleri çok fazladır. Bu özelliği sayesinde buji uçları, otomobil egzozlarındaki katalitik dönüştürücülerinde kullanılır.
- Kimyasallara karşı çok dirençlidir ve üstün sıcaklıklara dayanıklıdır.
- Aşınmaya ve kararmaya karşı çok dirençlidir.
- Çok kıymetli olduğu için altının 2-3 katı değerindedir.
- Sadece siyanür, halojen, kükürt ve alkaliler tarafından korozyona uğrar.
- Tabiatta katı halde bulunur.
- Santimetreküp açısından 21,45 gram yoğunluğundadır.
- Sıvı haldeki yoğunluğu ise 19,77 g/cm3’tür.
- 1768 derecede erir.
- 3825 derecede kaynar.
- 3,5 mohs sertliğinde bir elementtir.
- Ağır bir elementtir ama dövülebilir ve sünebilir özelliktedir.
Gümüşümsü beyaz renge sahiptirKullanım Alanları
- Otomobil egzoz ve kontrol cihazlarında
- Diş hekimliğinde
- Kuyumculukta
- Laboratuvar aletlerinde ve cihazlarında
- Elektrik kontaklarında
- Yüksek ısıya dayanıklılığından dolayı elektrik fırınların yapımında
- Jet ve füze motorlarının ağız kaplamalarında
- Katalizör olarak petrol ürünlerinin işlenmesinde
- Denizaltındaki boru hatlarının ve büyük gemilerin katodik koruma sistemlerinde
- Termometre ve elektrotlarda kullanılır.
Yoğunluk açısından bilinen en yoğun üçüncü elementtir. Örnek verecek olursak aynı ölçüdeki demirden üç kat daha ağırdır. Demirin 1 cm3’ü 7,8 gram iken, platininki 21,45 gramdır.
Çeşitli ülkeler platin üretmekle birlikte miktarları çok çok azdır. Bilinen en büyük üreticiler Güney Afrika Cumhuriyeti, Rusya ve Kanada’dır. Daha sonra Kolombiya gelir. Oldukça değerli bir maden olan platinin 2012 yılı verilerine göre yıllık toplam üretim miktarı sadece 68 ton kadardır. İşte bu ender üretimi dolayısı ile en pahalı ikinci element olarak gösterilir. Talebin oldukça fazla olmasına rağmen üretim miktarı çok az olduğundan altın ve gümüş gibi belirlenebilen bir fiyata sahip değildir. Ama genel olarak altından üç kat daha değerlidir.
Yazar:Ensar Türkoğlu