Şizofreni, düşünce probleminden kaynaklanan gerçeğin çarpıtıldığı psikolojik bir bozukluktur. Şizofren bireylerin gerçekle bağlantılarını kestiğinde ani gelişen ve istenmeyen duygu ve davranış bozuklukları meydana gelir. Hayat boyu süren bu zihinsel hastalık doğru tedaviyle kontrol altına alınabilir.
Şizofreni Türleri
– Paranoid Şizofren: Paranoid şizofren bireyler çevresindekilere aşırı kızgınlık ve şüpheyle yaklaşır. Gerçekte var olmayan olaylar yaşadıklarını iddia ederler.
– Dağınık (Dezorganize) Şizofren: Şizofreni türlerinde en tehlikeli olmasının sebebi erken yaşta ortaya çıkmaya meyilli olmasıdır. Uygun olmayan duygusal semptomlar, kahkaha ve garip davranışlar en belirgin özelliklerindendir.
– Katatonik Şizofren (Rezidüel): Katatonik şizofren hastaları sıra dışı bir duruş sergileyip uzun süre hareketsiz kalırlar ve çevrelerine karşı aşırı duyarsızlardır. Semptomlar arasında karşısındaki kişinin sözlerini tekrar etmek ve davranışlarını taklit etmek durumu söz konusudur.
– Ayrışmamış Şizofreni: Şizofreni belirtisi gösteren hastalar için herhangi bir kategoride sınıflandıramadığımız kişileri ifade eder.
– Hebefrenik Şizofreni: Hebefrenik şizofreni hastalarının aklı bulanık ve davranışları tutarsızdır; anlamsız konuşmalar yaparlar. Fizyolojik ihtiyaçlarını karşılamakta zorluk çeker, genellikle düzensiz davranışlar sergilerler.
Şizofreni Sebepleri![Şizofreni Türleri ve Sebepleri]()
Şizofreni hastalığı, genetik eğilimi olan ve kişinin taşıyabileceğinden daha ağır stres yaşadığı durumlarında ortaya çıkar. Kadınlara oranla erkeklerde daha çok görülen bir zihinsel hastalıktır.
– Psikoanalitik teoriler: Şizofreni hastalığının sebebi olarak, egonun zarar görmesi sonucunda id’in taleplerinin karşılanamamasına ve buna bağlı olarak bireyin çocuksu davranışlar sergilemesi olduğunu söyler.
– Davranışçı teoriler: Şizofreni hastalığının davranışsal olarak belirtilerinin ortaya çıkmasında, çevrelerini gözlemleme ve öğrendiklerini pekiştirmede davranışların nasıl etkili olduğuna odaklanır.
– Bilişsel teoriler: Şizofreniyi akıl dışı düşünce biçimi olarak ele alıp değerlendirirler.
Zaman zaman gerçeklikle algısını yitiren bu bireyler kafa karıştırıcı halüsinasyon görebilir, duyabilir hatta hissedebilirler. Şizofreni şiddetinin kişiden kişiye nasıl farklılık gösterdiğini anlayabilmek için şizofreni türleri ve sebepleri bilinmesi gereken önemli bir konudur.
Yazar: Ahmet Özen