Tarihi dokular insanları her zaman heyecanlandıran ve ilgi çeken durumlar arasında yer almıştır. Geçmiş dönemlerde yaşayan insanların yaşamlarını merak etmek, o dönemlerde yaşayan insanların hayatlarını nasıl sürdürdüğüne dair tahminler yürütmek her daim keyif verici olmuştur. Özellikle de tarihi dokuları birebir yaşayabildiğiniz, kendinizi o atmosferin içinde gibi hissedebildiğiniz mekanlarda o dönemde yaşayan biri gibi hisseder ve o ruh hali içinde kendinizi çok mutlu hissedersiniz.
Bu tarihi mekanlar içerisinde yer alan birçok mekan halen keşfedilmeyi beklese de, çoktan gün yüzüne çıkarılmış olan ve yaşamımızın içerisinde yer almaya hak kazanmış olanlar da mevcuttur. Bu tarihi mekanların en güzellerinden biri ise, turizm cennetimiz Antalya’dan başka yerde değildir.
Antalya’nın çevresinde Toros Dağları’ndan başlayıp Akdeniz’e doğru akan birçok nehir vardır. Bu nehirlerden bir tanesi Köprüçay Nehri’dir. Antik dönemlerde eski insanlar nehirleri kendi yararlarına hep kullanmak istemişlerdir. Bu nehirlerin suyu oldukça bol olduğu için üzerlerinde teknelerle ticari açıdan kullanır olmuşlar. Bu Köprüçay’ın üzerinde de oldukça önemli bir antik kent kurulmuştur. Bu antik kentin adı Aspendos’tur.
Aspendos’un tarihi M.Ö 2. 3. Yüzyıla gitmektedir. Aspendos’ta iki önemli yapı bulunur. Bunlardan bir tanesi Aspendos’a su getiren su kemerleridir. Bu su kemerleri Roma döneminden belki de Anadolu’da ayakta kalmış en iyi görünümü olan su kanallarıdır.
Aspendos da önemli olan bir diğer yapı ise Aspendos Antik Tiyatrosu’dur. Aspendos Tiyatrosu mimar Zeno tarafından M.S 161- 180 yıllarında Roma İmparatoru Marcus Aerelius döneminde yaptırılmıştır. Tam Roma dönemi sitilinde yapılmıştır. Aşağı yukarı 15 bin 20 bin kişi kapasitelidir. Kırk sıra mermerden oluşmuştur. Bu antik tiyatronun girişinde Curtius kardeşlerin sözü bulunuyor. Bu söz ‘Ülkenin tanrılarına ve kraliyet ailesine’ şeklindedir. Bu tiyatro hala ayakta çok iyi durumdadır. Atatürk zamanında onarılmış ve gayet sağlıklı şekilde durmaktadır.
Aspendos Tiyatrosu, Selçuklular zamanında kervansaray olarak kullanılmış bir yer olmasına karşın, günümüzde birçok performansın sergilendiği klasik müzik gösterilerinin yapıldığı muhteşem akustiğe sahip bir antik tiyatrodur. M.Ö 5. YY’da basılan sikkelerinin adı Estvediyst’tir. Yüz ölçümü bu kadar küçük olan bu şehrin böyle değerli bir para basması ekonomideki yerini bize kolaylıkla açıklamaktadır.
Şehrin ekonomisini Kapria gölünden elde edilen tuz sağlar. Bu tuz en önemli ihraç ürünlerindendir. Ve kurutulup pamuk tarımında kullanılır. Ulaşıma elverişli nehirlerle bu tuz Akdeniz pazarlarına gönderilir. Zeytin ve buna bağlı olarak zeytinyağı, bağcılık ve buna bağlı olarak şarapçılık, diğer tahıl ürünleri, yaş meyveler bu şehrin tarıma dayalı diğer ihraç ürünleri arasında sayılabilir. Önemli ticaret yolunda bulunduğu ve limana bağlandığı için, Aspendos her zaman elde tutulmak istenen gözde şehirlerarasında yer alır. Şehre ait kalıntıların devamı ise tiyatronun yaslandığı tepenin düzlüğünde yer alır.
Aspendos’un efsanevi hikayesi ise şöyledir. İmparator bir yarışma düzenlemektedir ve şehrine en güzel mimari yapıyı yapacak olan mimar ile kızını evlendirecektir. Yarışmanın sonunda ise iki tane muhteşem eser ortaya çıkar. Bu eserleri şehrin zengini iki kardeş tarafından yapıldığı anlaşılmıştır. Tiyatro ve su kemerleri… İmparator çok kararsız kalır ve iki sanatçıyı da yanına çağırır. Sonuçtan memnun olduğunu belirtir. Ve tek bir kızına karşılık böyle güzel iki eser çıktığından kızını ikiye bölmesi gerektiğini söyler. Bunun üzerine tiyatroyu yapan mimar hakkından vazgeçtiğini söyler. Ve imparator kızını daha çok sevdiğini düşündüğünden kızını tiyatroyu yapan mimar ile evlendirir.
Aspendos Antalya-Alanya kara yolunun 44. Km sinden kuzeye doğru dönen yolun 2 km içerisinde yer almaktadır. Aspendos antik kentinin Antalya’ ya uzaklığı 50 km, Alanya’ ya uzaklığı 94 km, Side’ ye ise 35 km uzaklıktadır. Koordinatları: 36 56 20 K – 31 10 20 D şeklindedir.
Aspendos antik kent olduğu için buralar sit alanı olarak geçer. Bundan dolayı bölgeye en yakın konaklama ve oteller şehre 35 km uzaklıkta bulunan Side de yapılmaktadır. Aspendos yolu üzerinde yerli kadınlar tarafından yöresel lezzetler sunulmaktadır. Buralara uğradığınızda çiğ börek, gözleme gibi aperatiflerden atıştırabilirsiniz. Restoranlarda Aspendos manzarasını tarihe şahitlik ederek izleyebilir, lezzetli yemekleri tadabilir, hatta nehirdeki ördeklere yiyecek verebilirsiniz. Buradaki kafelerde dinlenerek taze portakal suyu içebilirsiniz.
Kaynakça:
Uzman Tv
Yazar:Gökçe Cömert