Kediotu olarak da bilinen valerian çayı şifalı özellikte bir bitkidir. Valerian çayı vücudu dinginleştirir ve gece rahat bir uyku sağlar. Çok sayıda faydası vardır. Valerian çayına kediotu denmesinin sebebi ise kedilerin bu bitkileri çıkararak kökünü yemesinden dolayıdır. İnsanlar uzun yıllardır bu bitkiyi şifasından dolayı tüketirken kedilerin neden tükettiği bilinmez. Uykusuzluk sorunu yaşayan insanlara sıkça tavsiye edilmesi ve fayda sağlaması modern tıpta kanıtlanmış bir bitkidir.
Valerian Çayı Nedir?
Kediotu familyasından bir bitki olan valerian çayının bilimsel ismi Valeriana Officinalis’tir. Bitkinin isminin anlamı sağlıklı ve güçlü demektir. Kedilerin bu bitkiyi çıkararak kökünü koklaması ve yemesinden dolayı halk arasında kediotu bitkisi olarak da bilinir. Kediotu dışında şifa veren ot olarak da bilinen bir bitkidir. Valerian çayı en fazla Kuzey Amerika’da görülür. Bu çayların olgun hali 2 ile 3 metre yüksekliğe sahiptir. Valerian çayının yetişmesi için gerekli ortamın nemli ve çimli olması gerekmektedir. Bitkinin ucu sivridir fakat saplarının içi boştur. Yaprakları oldukça tüylü olan bu çayın rengi koyu yeşil formundadır. Bitkisi yeşilken çiçekleri kırmızı ve pembe renklidir.
Valerian Çayının Faydaları
Bu çay insan sağlığı açısından çok fazla faydaya sahip bir bitkidir. Saplarının çay olarak demlenmesi ve tüketilmesi ile çok kısa bir zaman dilimi içerisinde fayda gösterir. Bitkinin demlenmesi sonucu bitki içerisindeki faydalı tüm maddelerini suya verir. Bu bitkinin kökeni çok uzun yıllara dayanır. Valerian bitkisi içerisinde 50’den fazla kimyasal madde bulunur. Bu maddeler insanları sakinleşmeye ve derin bir uyku uyumaya yardımcı olur. Uzun yıllardır bilinen bu bitki son yıllarda çay şeklinde kullanılmaya başlamıştır.
İçerisinde bulunan linarin ve hesperidin antioksidanlarının etkisi ile insanların daha derin uyumasını sağlar. Aynı zamanda kaliteli uyku ve uyku süresini uzattığı da bilinir. Fazlasıyla sakinleştirici ve rahatlatıcı etkisi ile son zamanlarda çok fazla tercih edilen bir çay olmuştur. Belirli bir zaman içerisinde düzenli kullanım ile huzursuz bacak sendromu gibi hastalıkları ortadan kaldırır. Endişe ve stres gibi problem yaşayan insanların bu sorunlarını ortadan kaldırmaya yarar. Aynı zamanda sindirim sistemini de olumlu yönde etkiler. Valerian çayı kaygı bozukluğu gibi sorunları olan insanların bu sorunlarının ortadan kalkmasına yardımcı bir çaydır. Çocuklarda ortaya çıkan hiperaktif hareketleri azaltmaya ve odaklanmayı arttırma gibi faydaları da görülürüz.
Valerian Çayının Yan Etkileri
Şifaları ile bilinen bu çay fazla tüketimi sırasında bazı yan etkiler göstermektedir. Bir aydan fazla çok miktarda tüketildiğinde depresyon ve baş ağrısı gibi sorunlar ortaya çıkmaktadır. Aynı zamanda çok tüketim ile fizyolojik adaptasyon gibi problemlerin görülme durumu olabilir. Her insanda aynı faydayı göstermez. Çok küçük bir kısmında faydalarının tam tersi durumlar ortaya çıkmaktadır. Valerian çayının yan etkilerinden bir diğeri ise baş dönmesi, sersemlik ve enerji kaybı gibi sorunlardır. Bu sebeple uzun yol araç kullanımı durumlarından önce tüketilmemesi gerekir.
Valerian Çayı Nasıl Hazırlanır?
Valerian çayı hem sıcak hem de soğuk formda hazırlanır. Bu çay kök olarak satılabildiği gibi marketlerde hazır poşet çay şeklinde de satılabilir. Aynı zamanda kökünü kurutup toz haline getirerek bu şekilde de çayı yapılabilir. Sıcak valerian çayı; bir tatlı kaşığı valerian kökünün tozunu bir bardak sıcak su ile 10 dakika demlenerek hazırlanır. Demlenen çay daha sonra süzülerek tüketime hazır hale gelir. İsteğe göre bal ve şeker de ilave edilebilir. Soğuk valerian çayı ise; dilimlenen kökün soğuk suya konularak 9 ile 11 saat arasında bekletilerek hazırlanır. Daha sonra suyu süzülür ve gün içerisinde istedikleri vakitte tüketmek mümkündür.
Kaynakça:
https://www.healthline.com/health/food-nutrition/valerian-root#what-it-is
Yazar: Can Baskın