20. yüzyılın en etkili sanatçılarından biri olan Kooning, 1904’te Hollanda’nın Rotterdam kentinde bir işçi sınıfı ailesinde doğdu.
Erken yaşlardan itibaren sanatla ilgilenen Kooning, on iki yaşındayken öncü bir tasarım firmasında çıraklık yaptı. Rotterdam Güzel Sanatlar ve Teknik Akademi’sinde (Academie van Beeldende Kunsten en Technische) eğitim gördü. Art Nouveau’nun Alman varyantı Jugendstil ile ilgilenmeye başladı. Ancak, kısa süre sonra yükselen Hollanda hareketi olan De Stijl tarafından dikkatleri dağıldı, Bu sayede renk, form ve sanatçının usta zanaatkâr olarak algılanması konusundaki vurgusuyla ilgilenmeye başladı.
1924’te Belçika’da bir yıl yaşadıktan sonra arkadaşı Leo Cohan’ın yardımıyla, 1927’de New York’a yerleşti. 1935-37 yılları arasında İş İlerleme İdaresi duvar bölümünün projelerinde çalışarak güzel sanatlara odaklandı.1936 yılında The Museum of Modern Art’ta Amerikan Sanatında Yeni Ufuklar’ adlı programa dahil oldu. Resimlerinde figürlerin vücutlarını radikal olarak bozdu ve düzlemleri düzleştirdi. Portrelerinde, saç, el ve omuzlar gibi belirli detayları dikkatlice işledi. Aynı zamanda bu dönemde oldukça soyut resimler çizerek düz, biyomorfik formları karakterize etti.
1938’de yanına çırak olarak aldığı Elaine Fried ile hayatını birleştirdi.
1940’ların ortasında soyut dışavurumculuğa önemli katkılarda bulunarak bir dizi siyah-beyaz soyutlama eser üretti. 1948 yılında Charles Egan Galerisi’nde ilk defa tek kişilik sergisi düzenlendi. Figürleri şiddetli çarpıklığı nedeniyle kaçınılmaz olarak tartışmalıydı.
1950’lerin sonunda, manzara türüne karşı ilgi göstermeye başladı. Bir dizi soyut kent manzarası, soyut park yolu manzaraları ve soyut pastoral manzaralar yaptı. New York’taki en önemli ve rakip iki eleştirmen olan Clement Greenberg ve Harold Rosenberg’in desteğini aldı. 1951’de Chicago Sanat Enstitüsü’nden Logan Madalyası ve Satın Alma Ödülü’ne layık görüldü. Amerika Birleşik Devletleri’nde otuz beş yıl yaşadıktan sonra 1961 yılında Amerikan vatandaşı oldu. 1963’te, kalıcı bir şekilde East Hampton’da, büyük bir stüdyo kurarak bir çiftlik evine yerleşti. 1964’te Cumhurbaşkanlığı Özgürlük Madalyası ile onure edildi.
1969’da İtalya’ya yaptığı kısa bir gezide, heykeltıraş bir arkadaşı olan Herzl Emmanuel ile karşılaştıktan sonra, bronz basılmış on üç küçük figür üretti. Yetmişli yılların başlarında hem resim hem de taşbaskıyı araştırdı, boyamaya ve çizmeye devam ederken, oldukça büyük eserler oluşturdu. Bu dönemde resimlerinde, daha ressam bir yaklaşımın aksine, düz boya uygulamaları olan daha fazla grafik unsur ortaya çıkardı. Japon sanat ve tasarımına maruz kalarak, litografiler, Japon mürekkep çizimleri ve kaligrafiler ile ilgilendi. 1970’lerde döküm bronz formuna taşınan heykeller yaptı.
Son yıllarda yarattığı çalışma, yaratıcılığın doğasıyla ilgili önemli tartışmalara neden oldu. Kooning’in fiyatları açık arttırmada yükselmeye devam ederken, geç çalışmalarının zihinsel yetersizliğinden ödün vermediği konusunda da anlaşmazlık çıktı. Pek çoğu, soyut Ekspresyonistler olduğundan, yaratıcılığın sezgiden akıldan daha çok yayıldığını iddia ettiler. Jackson Pollock’dan sonra, Kooning, Soyut Ekspresyonist ressamların en tanınmışı oldu. Onun resimleri, hareketin güçlü jestsel tarzını tanımlayarak çağdaşlarından Kübizm, Sürrealizm ve Ekspresyonizm’in kaynaştığı radikal bir soyut resim tarzı geliştirmekten fazlasını yaptı.
1980’lerde parlak tonlarda büyük soyut eserler yarattı. Çalışmaları yüksek övgüler aldı.
1997 yılında East Hampton, New York’ta Alzheimer hastalığına yakalanarak hayatını kaybetti.
En önemli eserleri:
Ağıt, Oturan Figür, Pembe Melekler, Ağustos’ta Işık, Ashville, Kadın ve Bisiklet, Adsız Soyutlama, Paskalya Sabahı, Kadın, Tavan Arası, Kavşak, Nehir Kapısı, Kuzey Atlantik Işığı, Napoli’de Bir Ağaç, Klavyede Şeytan, Polis Gazetesi, Oturan Kadın, Havana’da Banliyo, Stanton Caddesi’nde Manzara, İstiridye Kazıcıları, İki Rakam, İsimsiz, Mary Caddesi Üzerinde İki Ağaç
Kaynakça:
http://www.dekooning.org
Yazar: Börte Büşra Yavuz