Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Yabancı El Sendromu Nedir?

0 436

Yabancı El Sendromu Nedir?Yabancı el sendromu, çok nadir görülen nörolojik bir sendromdur. Bu sendromu yaşayan bireyler, ellerinden birinin kontrolünü ciddi anlamda yitirir ve bir elin fonksiyonları tamamen istemsiz hale gelir. Kısacası kişi, bilinçli olarak yapmayı düşündüğü işi değil, başka bir işi yapar.

Örnek vermek gerekirse kişi; ışığı söndürdükten sonra, kontrolsüz olan elin ışığı yaktığı ve bu durumun devamlı olarak tekrarlanmasıyla kişinin ışığı söndürmesinin bir imkanı kalmaması gibi bazı durumlar ortaya çıkmaktadır. Fakat bundan da kötüsü tamamen istemsiz olarak çalışan elin, bazı uygunsuz davranışlar sergilemesidir. Bu durumda kişi birine tokat atabilir ya da daha da kötü bir fiziksel zarara sebep olacak eylemlerde bulunabilir.

İşte burada karşı karşıya kalınan sorun da beyinin iki yarım küresindeki iletişimsizlikten kaynaklanır. Beynin iki yarım küresinin iletişimini sağlayan Korpus kallozumun ciddi anlamda hasar görmesi Yabancı el sendromunu ortaya çıkarabilir. Meydana gelen bu hasar da genellikle beyin anevrizmaları, beyin enfeksiyonu, inme ve iki beyin yarım küresinin tamamen birbirinden ayrıldığı cerrahi operasyon durumlarında oluşabilir.

Yabancı El Sendromunun Nedenleri Nelerdir?

Sendromun temel nedeni, elleri kontrol eden ve Birincil Motor Korteks adı verilen beyin bölgesinin, Premotor Korteks’ten tamamıyla izole olmasıdır. Yaşanan bu durumda beynin iki bölgesinin aktif iletişimi kesilir. Bunun sonucunda da beynin yarım kürelerinden biri bireyin kendi kontrolünde, diğeri de bilinçsiz bir şekilde çalışır.

Beynin sol yarımküresi, sağ tarafı kontrol ederken beynin sağ yarımküresi de sol tarafın kontrolünü sağlar. Yani beynin loplarıyla vücudun kontrol edildiği yarılar tamamen birbirine zıt durumdadır.

Normalde iki yarımküre arasında köprü görevi gören corpus callosum Yabancı El Sendromu Nedir?adında bir bölüm mevcuttur ve bu köprü de iki yarımkürenin aktif ve devamlı olarak birbiriyle iletişimini sağlar. Bu köprü bozulduğu zaman, beyin yarı kürelerinden biri bize gerçek olan bilinç algısı katarken, öteki bilinç dışında çalışmasını sürdürür. Bu durum da kişide yabancı el sendromunun doğmasına sebep olur.

Yabancı El Sendromunun Belirtileri Nelerdir?

Yabancı el sendromuna yakalanan kişiler, kontrolünü kaybettiği elini, diğer elleri sayesinde durdurabilmektedir. İlk etapta oldukça sıra dışı ilginç gibi gelen bu sendrom, kısa süre içinde ölümcül bir hale dönüşebilir. Örnek vermek gerekirse oto eleştiri denen bir vakaya da bu kişilerde rastlanmaktadır: Bu rahatsızlığa sahip kişiler, kendilerinden hiç hoşnut olmadıkları zamanlarda, kendilerine tokat ya da yumruk atabilmektedirler. Ekstrem vakalarda ise kişi, depresyona girerse, bu kişinin kendini boğabildiği de bilinmektedir. Ayrıca bu tip durumları, eş, çocuk ya da tanıdıklardan hoşlanmama veya aşırı tiksinme durumunda uygulayabilir, istemsiz bir şekilde bu kişilerin öldürülmesine sebebiyet verebilir.

Uykuda bile tehlike altında hissettiren bu rahatsızlığın tek çözüm yolu ise, bu durumun her an farkında olup kendini psikolojik açıdan iyi hissettirmektir. Günün her anı bilinç dışı hareketler yaptırabilecek bir potansiyelde olan yabancı el sendromu, özellikle de çekmeceleri açma kapama, gömleğin düğmelerini açma kapama gibi bazı durumları sıklıkla yapmaktadır. Hastalığın tek ve en önemli belirtisi ise, kişinin uzvun yabancı olduğunu hissetmesidir. Yapılan araştırmalara göre,birdenbire kolda meydana gelen güç kaybı, el bölgelerinde hafif şekildeki sıçramalar, görme konusunda psikolojik olan rahatsızlıklar bu sendromu tetiklemektedir. Bu belirtilerden biri veya hepsine sahip bireyler mutlaka doktora başvurmalıdır. Hastalığın getirmiş olduğu hal olaraktan, rahatsızlığın başlangıcında elin, kişiye kesinlikle zarar vermeyeceğini düşünmek, rahatlama sağlayacak en önemli durumlardan birisidir. Tıpta herhangi bir tedavisi bulunmayan bu hastalık, erken fark edildiğinde ise Yabancı El Sendromu Nedir?yaşanacak olan bazı durumlara biraz da olsa engel olabilir. Yabancı el ile alakalı bir semptom mevcutsa da doktora düzenli olarak gidilmesi, semptomların bir dereceye kadar da olsa yönetilmesine yardımcı olur. Yaşanan bu belirtiler sonucunda da eğer rahatsızlık mevcutsa, uygulanan ya da uygulanacak olan terapiler, olumlu yönde destekleyicidir. Günümüzde bu rahatsızlığın çözümü olarak sol ve sağ lobun iletişimini sağlayan köprünün yani corpus collosum adı verilen bölgenin yapılması hedeflenmiştir ancak henüz başarı sağlanamamıştır.

Yabancı El Sendromunda Tedavi Seçenekleri

Yabancı el sendromunun bilinen herhangi bir tedavisi yoktur. Çünkü yabancı el sendromu için farmakolojik seçenekler ve tedaviler bir gelişme göstermez. Ancak bilim adamları sendromun belirtilerini azaltmak adına bazı tedaviler üzerinde çalışmaktadır. Felçten ya da beyin hastalığından sonra yabancı el sendromuna yakalanan kişiler, hastalığa yakalandıktan bir süre sonra iyileşme gösterebilirler. Bunun yanında, iyileşme nörodejeneratif hastalıklarına sahip kişiler için çok daha az başarı sağlar. Bu durum da nöromüsküler bloke edici ajanlar ve botulinum toksini gibi kas kontrol tedavileri uygulanarak tedavi edilebilir ya da yönetilebilir. Benzodiazepinler ise bazı durumlarda başarı sağlamıştır, fakat davranışsal teknikler çok daha faydalı görünmektedir.

Bilişsel terapi teknikleri, öğrenme görevi davranış terapileri ve ayna kutusu terapisi semptomları yönetmede büyük yardım sağlayabilir. Visoospatial Yabancı El Sendromu Nedir?koçluk teknikleri de bu konuda yardımcı olabilir. Bazen kişi uzaylı ellerini bacaklarının altında saklayarak veya üzerine oturarak sınırlamaya çalışır. Bazen de insanlar, görevleri gerçekleştirmeyi önlemek adına yabancı elde yer alan bir nesneyi tutmanın faydalı olduğunu görebilir.

Bu sendroma yakalanan bir bireye ya da başka bir kişiye, yapılan veya yapılacak olan eylemleri durdurmak adına sözlü komutlar verilen bir tedavi seçeneği uygulanabilir. Fakat, bu yöntem çok uzun süreli sonuçlar elde edilmesine olanak tanımaz. Bu nedenle bir doktor yabancı el sendromuyla alakalı sadece mesleki ve fiziksel tedaviler önerebilir.

Kaynakça:
https://evrimagaci.org/yabanci-el-sendromu-bilincimiz-gercekten-ozgur-mu-666
https://flashresim.com/blog/saglik/yabanci-el-sendromu-nedir/

Yazar: Sevinç Urgenç

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku