Çocukların beyin gelişimi doğumdan itibaren oldukça yüksek bir hızda gerçekleşmekte ve bir süre sonra yavaşlamaktadır. Yapılan araştırmalara göre, yeni doğan bir bebeğin beyni ağırlık olarak, yetişkin bir insanın beyninin %25’i kadardır. Bebek 2 yaşına geldiğinde ise, beyin ağırlığı yetişkin bir insanın beyninin yaklaşık %80’i kadar olmaktadır. Bebekler doğdukları andan itibaren, beyinlerindeki nöron hücrelerinin hemen hemen hepsine sahiptirler. Zamanla değişen şey, bu nöron hücreleri arasında kurulan bağlardır. Çocukların beyninde, üç yaşına kadar nöronlar arasında saniyede 700 adet bağ kurulmaktadır. Bu bağlar aracılığıyla çocuğun zihin gelişimi gerçekleşmektedir. Dolayısıyla, anne babaların, çocuklarının zihin gelişimine katkı yapmak için, çocukları özellikle küçük yaşlarda iken bazı şeylere dikkat etmeleri, çocuklarının zihin gelişimi üzerinde pozitif bir etki yaratacaktır. Örneğin yapılan araştırmalara göre, küçükken fazla oyun oynamayan ve çevresindeki cisimlere fazla dokunmayan çocukların beyin gelişimleri diğer çocuklara göre %20 ila %30 daha az gerçekleşmektedir. Bu yazıda çocukların zihin gelişimine katkı sağlayabilecek bazı önerilerden bahsetmeye çalışacağız.
Aşağıda sıralanan önerileri uygulamak, çocuklarımızın zihin gelişimine olumlu katkı yapacaktır:
1. Çocuğunuza şarkı söyleyin: Özellikle yeni doğan bebeklere, anne ve babanın şarkı söylemesi, bebeklerin konuşmayı öğrenmesine ve zihin gelişimlerine fayda sağlamaktadır. Burada sesinizin güzel olması kesinlikle önemli değildir. Bebekler, özellikle annelerinin sesini duymaktan hoşlanmaktadırlar. Bebek şarkıları dinledikçe, kelimeleri ve kelimelerin söyleniş ritmini öğrenmektedir.
2. Çocuğunuza kitap okuyun: Çocuğunuza özellikle resimli kitaplar okuyarak, kelimeler ve nesneler arasındaki bağları kurmasını sağlayabilirsiniz. Ayrıca söylenen sözcüklerin kitaptaki yazılı karşılıklarını görmek de çocukların zihin gelişimine olumlu katkı yapmaktadır.
3. Çocuğunuza çevredeki nesnelerden bahsedin: Çocuğunuzla dışarıda gezinirken, çevrede gördüğünüz nesnelerden bahsetmek, zihin gelişimine katkı sağlayacaktır. Etrafta gördüğünüz her türlü nesnenin şekil, renk gibi fiziksel özelliklerinden bahsetmek, çocuğunuzun etrafındaki dünyaya ilişkin bağlantılar kurabilmesine imkân sağlayacaktır.
4. Çocuğunuzun bir şey yapmayı denemesine izin verin: Çocuklar doğal olarak meraklıdırlar, bu sebeple boyaları karıştırmak, bir şeyleri suyla karıştırmak gibi aktiviteler onların oldukça ilgisini çeker. Bu noktada, çocuğunuzun güvenliğini tehlikeye sokmayacak şekilde, bu tarz aktiviteleri yapmasına izin vermek ve hatta onu cesaretlendirmek, hem yeni şeyler keşfetmesini hem de zihinsel gelişimini sağlayacaktır.
5. Çocuğunuzu günlük aktivitelerinizin bir parçası yapın: Yemek pişirme, temizlik yapma, marketten alışveriş yapma gibi günlük işlerinizi yaparken, çocuğunuzu da bu aktivitelere katın. Böylece hem çocuğunuzla birlikte güzel vakit geçirmiş olacaksınız, hem de çocuğunuzun değişik deneyimler yaşayıp zihinsel gelişimine katkı sağlayacaksınız.
Bu yazıda çocuklarımızın zihin gelişimine katkı sağlayacak bazı önerilerden bahsetmeye çalıştık. Anne babaların çocuklarının zihin gelişimine katkı sağlamak adına, bu yazıda geçen basit önerileri uygulamaları oldukça faydalı olacaktır. Küçük yaşlarda bu basit önerilerle sağlanacak olan zihin gelişimi, çocukların ileriki yaşamlarında akademik anlamda da daha başarılı olmalarına katkı sağlayacaktır.
Kaynakça:
Tracy Packiam Alloway, “Training your brain”, Wiley Publishing, 2011.
Yazar:Mehmet Umut Pişken