Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Anal Fistül Nedir?

0 439

Anal fistül, anorektal kanal ile perianal deri arasında tipik olarak bir anal apsenin gelişmesinden sonra ortaya çıkan anormal bir bağlantı veya tüneldir. Bu tünel veya kanalın varlığı aralıklı şişlik ve drenaja neden olabilir. Anal fistül, tek bir tünel veya bazen de bir tünel ağı olabilir ve genellikle anüse yakın bir enfeksiyondan kaynaklanır.
Anal fistül ağrılı ve genellikle rahatsız edici uzun vadeli (kronik) bir durumdur. Belirtiler arasında akıntı, cilt tahrişi, anal akıntı ve bazı durumlarda bağırsak inkontinansı yer alır. Perianal apse de dâhil olmak üzere anal apse geçirenler, anal fistül geliştirme olasılıkları daha yüksektir. Ayrıca anal apsesi olan her iki kişiden biri de anal fistül geliştirir. Bununla birlikte anal fistül, genellikle anal fistül cerrahisi olmak üzere fistül tedavisi gerektirir.

Anal Fistül Nedir?Anal Fistül Belirtileri

Anal fistül aynı zamanda ano fistül olarak da adlandırılır ve anal kanal ile cilt arasında anormal bir geçittir. Bazı hastalarda ağrı ve iltihaplanmanın yanı sıra sistemik semptomlara da yol açabilir. Durumun nedenine ve diğer faktörlere bağlı olarak birçok farklı semptom anal fistül ile ilişkilendirilebilir. Ana fistüle neden olan durumlar vardır ve bunlar aşağıdaki gibidir:
Cilt tahrişi
Anal fistülü olan hastaların anüsü çevreleyen deride tahriş veya kaşıntı bildirmesi yaygındır. Bunun tıbbi terimi, anüs çevresindeki kaşıntılı deri anlamına gelen pruritus ani’dir. Çoğu durumda, ciltte tahriş ve iltihaplanmanın bir sonucu olarak bölgede bir miktar şişlik de olabilir.
Ağrı ve iltihap
Birçok hasta, anüs çevresindeki etkilenen bölgede gün boyunca geçmeyen sürekli, zonklayan bir ağrı bildirir. Ağrı, oturma, hareket etme, bağırsak hareketleri veya öksürme gibi belirli aktiviteler sırasında sıklıkla şiddetlenir. Hastalar bu tür zamanlarda ağrının yanma, kesme veya yırtılma şeklinde şiddetlenmesini tarif edebilirler.
Fistülden kanama veya akıntı
Hastalar genellikle ağrı ile ilişkili anal açıklığın dışından kötü kokulu veya kanlı akıntı boşaldığını bildirirler. Bazı hastalarda akıntı başladığında ağrı azalabilir.
Anüs başında kanama veya akıntı
Anal fistülü olan bazı hastaların dışkılarında kanlı veya cerahatli dışkı olarak adlandırılan irin veya kan akıntısı olabilir. Dışkı yüzeyinde az miktarda parlak kırmızı kan en yaygın anal kanama türüdür, ancak bazı hastalarda belirgin bir kanama veya akıntı görülmeyebilir. Kan genellikle dışkının içinde değil dışkı yüzeyinde bulunur.
Nedene özgü belirtiler
Crohn hastalığı gibi başka bir sağlık durumunun neden olduğu anal fistül ile ilişkili bazı belirtiler vardır ve bunlar aşağıdaki gibidir:
Anorektal apselere bağlı belirtiler
Anal fistüllerin çoğu anorektal apseden kaynaklanır, ayrıca sıklıkla enfekte olurlar ve sistemik semptomların varlığına yol açarlar. Anorektal apselere bağlı belirtiler aşağıdaki gibidir:
• Ateş
• Yorgunluk
• Kendini iyi hissetmemek
• Anal delik etrafında şişlik
Bağırsak iltihabına bağlı semptomlar
Bazı anal fistül vakaları, Crohn hastalığı gibi bağırsak iltihabından kaynaklanabilir ve bunlar aşağıdaki gibidir:
• Karın ağrısı
• İshal
• İştah kaybı
• Kilo kaybı
• Mide bulantısı
• Kusma
Tanı belirtileri
Mevcut semptomlar anal fistül tanısında önemli bir faktördür ve tanı sürecinde durumun özelliklerinin tartışılması önemlidir. Bu semptomlara ek olarak özellikle cilt tahrişi, ağrı, akıntının doğası ve dışkıda kan varlığı, durumun belirli nedenleriyle ilişkili olabilecek diğer hasta konsültasyonunda ele alınmalıdır.

Anal Fistül Teşhisi

Anal fistül, anal veya rektal bölgede fistül varlığını içeren, mevcut semptomlara ve fiziksel bulgulara göre teşhis edilebilen bir sağlık durumudur. Fistülün yerini doğrulamak ve tedavi kararlarına rehberlik etmek için kullanılabilecek birkaç tanısal test de vardır. Bu tanısal testler aşağıdaki gibidir:
Hasta konsültasyonu
Tanı sürecindeki ilk adım, tanıyı etkileyebilecek hastanın mevcut semptomlarını ve tıbbi geçmişini için bir hasta konsültasyonudur. Anal fistülü olan hastaların bildirdiği semptomlar vardır ve bunlar aşağıdaki gibidir:
• Ağrı ve iltihap
• Perianal akıntı
• Bağırsak hareketlerinde değişiklik
• Deri dökülmesi
Ek olarak, bazı sağlık koşulları anal fistüllerle yakından bağlantılıdır ve buna örnekler aşağıdaki gibidir:
• Anal apseler
• Crohn hastalığı
• Divertikülit
• HIV veya diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar.
Fiziksel incelemeAnal Fistül Nedir?
Fizik muayene, fistülün gözle görülür belirtileri için anüsün ve çevresinin incelenmesini içerir. Bir fistülün açılması genellikle irin sızabilecek kırmızı ve iltihaplı bir noktadır. Bazen kanal çevresindeki cilde hafif bir baskı uygulamak, cerahatli veya kanlı bir akıntı ifade etmek için yeterli olur. Bir fistül tespit edilirse, tünel yapısı genellikle derinin altında sertleştiğinden, fistülün yolu ortaya çıkarılabilir. Bu, daha sonra orijinal fistül yolundan dallanabilecek herhangi bir ikincil yolu bulmaya yardımcı olabilir.
Tedavi kararlarını etkileyeceğinden dolayı anal fistüllerin tam yolunu anlamak önemlidir ve sfinkter kaslarının işlevini değerlendirmek için bir rektal muayene de gerekebilir. Bu, fistülün enfeksiyon veya uzama kanıtı için fistül yolunu ve çevresindeki dokuyu palpe etmek için pratisyenin anüs ve rektuma parmağını sokmasını içerir. Ayrıca hastadan muayene parmağı üzerindeki sfinkter kaslarını sıkarak işlevlerini göstermesi istenir, böylece daha ileri testlere ihtiyaç belirlenebilir.
Önemli bulgular
Anal fistülün göstergesi olabilecek temel bulgular vardır ve bunlar aşağıdaki gibidir:
• Fistülün cilde görünür şekilde açılması
• Rektal bölgede belirgin ağrı ve iltihaplanma
• Sertleşme olarak adlandırılan, kronik enfeksiyona bağlı kalınlaşmış cilt bölgesi
• Anüsten veya çevresindeki deriden kan veya irin akması
Diğer testler
Özellikle birden fazla fistül yolu varsa semptomları araştırmak için, daha fazla test gerekebilir. Kolorektal cerrah gibi bir uzmana sevk bazı testler için garanti edilebilir ve bunlar aşağıdaki gibidir:
• Anoskopi, varsa fistülün iç açıklığı da dâhil olmak üzere anüsün iç kısmının endoskopik olarak görüntülenmesini içerir.
• Proktoskopi, rektumun içini görmek ve mevcut herhangi bir fistülü görselleştirmek için bir proktoskop ve bir fistül probu kullanılarak genel anestezi altında gerçekleştirilebilir.
• Crohn hastalığı veya ülseratif kolit olduğundan şüphelenilen hastalarda esnek sigmoidoskopi faydalı olabilir.
• Fistülü ve iç açıklıklarını görselleştirmek için anal endosonografi (ultrason) kullanılabilir.
• Fistülografi, bir kontrast boya enjeksiyonunu takiben X-ışını görüntülemeyi içerir ve fistülü tanımlamaya yardımcı olabilir.
• Manyetik rezonans görüntüleme (MRI), anal fistülün ayrıntılarını görselleştirmede ve özellikle karmaşık veya tekrarlayan vakalarda faydalıdır.
• Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması, Crohn hastalığı olan hastalar için yararlı olan rektal bölgedeki inflamasyonun kapsamını ayrıntılı olarak değerlendirmeye yardımcı olabilir.

Anal Fistül Nedir?Türler ve Sınıflandırma

Fistüller, bulundukları yere göre genel olarak düşük seviyeli fistüller ve yüksek seviyeli fistüller olmak üzere iki ana kategoriye ayrılabilir. Düşük seviyeli fistül subkutanöz, submuköz ve düşük anal fistülü içerirken, yüksek seviyeli fistül yüksek anal ve pelvik-rektal fistülü içerir. Ek olarak, anal fistülün sınıflandırması fistül tipini belirlemek gerekir ve bunlar aşağıdaki gibidir:
• Yüzeysel
• Sfinkterik
• Transfinkterik
• Suprasfinterik
• Ekstrasfinterik
Bu tipler arasında en yaygın olanı interfinkterik fistüller iken, ekstrasfinterik fistüller en az yaygın olanıdır. Bu sınıflandırmalar, pratisyen hekime fistülün özelliklerini iletme konusunda ve hasta için uygun tedavi kararlarını belirlemede yardımcı olur.
Anal fistüller nadiren tedavi olmaksızın iyileşir ve çoğu durumda fistülü çıkarmak için ameliyat gerekir. Anal fistül tipine (basit veya karmaşık) ve konumlandırmaya bağlı olarak birkaç teknik kullanılabilir. Bunlar arasında fistülotomi, seton, endoanal ilerleme flebi ve biyoprotez tıkaç bulunur. Daha yeni bir teknik, LIFT (intersfinkterik fistül yolunun ligasyonu) prosedürüdür. Çoğu ameliyat günübirlik cerrahi biriminde yapılabilir ve hastalar ameliyattan sonra aynı gün eve dönebilirler. Ancak, iyileşme sürecine yardımcı olmak için prosedürü takip eden en az birkaç gün dinlenmeleri gerekir.

Kaynakça:
mayoclinic.org/diseases-conditions/anal-fistula/care-at-mayo-clinic/treatment/con-20032352
ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3160529/
nhsdirect.wales.nhs.uk/Encyclopaedia/a/article/analfistula/

Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku