Dizin hemen arkasında bir şişkinlik gelişdiyse ve sıvıyla doluysa bu Baker kisti olabilir. Bu sıvı dolu yumru, gerginlik hissine neden olabilir. Doktorlar bu kisti ayrıca bir popliteal kist olarak adlandırır. Bu kist diz esneme, uzatılma hatta hareket halindeyken keskin bir ağrıya neden olabilir. Genellikle diz eklemindeki bir problemden kaynaklanır ve artrit veya kıkırdak yırtılması ile tetiklenebilir. Bu tür koşullar dizde çok fazla sıvı birikmesine neden olabilir ve bu da Baker kistiyle sonuçlanır. Bu kist bazı kişilerde keskin bir ağrıya neden olabilirken, bazılarında herhangi bir belirti göstermez. Aşağıda baker kisti ile ilgili ortak belirti ve semptomlar listelenmiştir.
Belirti ve Bulgular
• Diz arkasındaki şişlik
• Dizde ağrı veya yanma hissi
• Sertlik
• Dizin gerilmemesi
Bu belirtiler genellikle çok uzun süre aktif veya ayakta durulduğunda daha da kötüleşir.
Baker Kistinin Nedenleri
Sinovyal sıvı, eklemlerde çok sürtünme olmadan bacakların yumuşak bir şekilde hareket etmesini sağlar. Bununla birlikte, bazen dizler bu sıvının çok fazlasını üretme eğilimindedir. Bu, dizin arkasında (popliteal bursa) sinovyal sıvının birikmesiyle sonuçlanır ve Baker kisti oluşur. Bu sinovyal sıvı birikimine şunlar neden olabilir:
• Artrit durumunda olduğu gibi diz eklemi iltihabı
• Kıkırdak yırtığı gibi diz yaralanması
Bu koşullar aynı zamanda bir bireyin Baker kistini geliştirme riskini de arttırır. Dizin arkasındaki şişliğin popliteal kist olduğundan şüpheleniyorsa, diğer ciddi durumları ekarte etmek için bir doktora görünmek gerekir.
Teşhis
Baker kisti, genellikle fizik muayene ile teşhis edilebilir. Bununla birlikte, semptomların bazıları kan pıhtısı, tümör veya anevrizma gibi daha ciddi tıbbi durumlara benzer olabileceğinden, doktor bazı testler isteyebilir.
• Ultrason
• Röntgen
• Manyetik rezonans görüntüleme (MRI)
Baker kisti tespit edildiğinde, doktor tarafından aşağıdaki tedavilerden herhangi birini önerebilir.
Tedavi Seçenekleri
Baker kistinden kurtulmak için yapılan tıbbi tedavi seçenekleri aşağıdaki gibidir:
• Sıvı Tahliyesi: Kist bir iğne kullanarak sıvı tahliye edilebilir. Bu genellikle ultrason rehberliğinde yapılır ve ayrıca iğne aspirasyonu olarak da bilinir.
• İlaçlar: Kortizon gibi kortikosteroidler gibi ilaçlar iltihaplanmayı ve ağrıyı azaltmak için dizinize enjekte edilebilir.
• Akupunktur: Bu özellikle kistin sebebi artrit ise faydalıdır.
• Cerrahi: Kistin gelişmesinden bir kıkırdak yırtılması sorumluysa, doktor etkilenen kıkırdak onarımını veya çıkarmasını önerebilir.
Bir Baker kistini tedavi etmek için doğal alternatifler aranıyorsa, bitkisel ev ilaçları kullanılabilir. Aşağıda, bir popliteal kistin tedavisinde yardımcı olabilecek ev ilaçları bulunmaktadır.
Buz ve ısı terapisi: Baker kistinin tedavisinde sıcak ve soğuk kompres faydalı olabilmektedir. Sıcak kompres 10-15 dakika kistin olduğu bölgeye uygulandıktan sonra kaldırılır ve benzer şekilde soğuk kompres uygulanır. Bu uygulama günde birkaç kez uygulandığı takdirde ağrı ve iltihabı azaltmada yardımcı olurken semptomların azaltılmasında da etkilidir.
Buhur yağı: Buhur yağı, Baker kistiyle ilişkili şişlik ve iltihaplanmayı azaltabilecek anti-enflamatuar özelliklere sahiptir. 2-3 damla buhur yağı ve 1-2 çay kaşığı zeytinyağı veya hindistancevizi gibi taşıyıcı yağlarla karıştırılarak bölgeye uygulanmalıdır. Kuruması beklenir hatta mümkünse gece ciltte kalması daha etkili olmasını sağlamaktadır. Bu uygulamayı günde birkaç kez uygulamak baker kisti semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilmektedir.
Masaj: Özellikle derin doku masajı, sıklıkla Baker kistiyle ilişkili kas sertliği ve ağrı için mükemmel bir tedavi yöntemidir. İltihap ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir.
Hint yağı: Hint yağı, önemli anti-enflamatuar özellikler sergileyen ricinoleik asit içerir. Bu özellikler, Baker kistinin semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. 1-2 soğuk çay kaşığı hint yağı kistin olduğu bölgeye uygulanmasından sonra bölgeye sıcak kompres uygulanır. Sonra yağ ciltten durulanır. Günde birkaç kez uygulanması kist semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilmektedir.
Epsom tuz banyosu: Epsom tuzu, bileşiminden dolayı genel olarak magnezyum sülfat olarak adlandırılır. Magnezyum, iltihaplanmayı azaltma ve iltihaplanmayı önleme faaliyetleri nedeniyle şişmeyi azaltma konusunda oldukça faydalıdır. Sıcak suyla bir kapta bir bardak epsom tuzu eritilerek bölgeye uygulanır. Haftada bir kez uygulanması semptomların hafifletilmesinde etkilidir.
B1 vitamini: B1 vitamini açısından zengin birkaç yiyecek fındık, yulaf, portakal, yumurta, baklagiller, bezelye ve mayadır.1 mg vitamin B1 veya tiamin içeren besin ya da takviyeyi günlük diyete dahil etmek semptomların hafifletilmesinde etkilidir. Takviye almadan önce doktora danışılmalıdır. Yapılan araştırmalara göre bazı durumlarda, B1 vitamini veya tiamin eksikliği de Baker’ın kistini tetikleyebilir. Onkoloji dergisi yayınına göre Tiamin tedavisi Baker kistlerini 15 vakanın 13’ünde tedavi etmiştir.
Bu ilaçları takip etmenin yanı sıra, popliteal kistten kurtulmak için günlük diyeti değiştirmek de önemlidir. Baker kistini tedavi ederken yardımcı olabilecek birkaç ipucu aşağıdaki gibidir:
Baker Kisti İçin Diyet İpuçları
Bir anti-enflamatuar veya düşük sodyum diyetinin, Baker kistinin tedavisine yardımcı olmasında oldukça faydalı olduğu kanıtlanmıştır. İdeal bir anti-enflamatuar diyet aşağıdakilerden oluşabilir:
• Ispanak ve lahana gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler
• Turunçgiller
• Meyveler
• Koyu kırmızı üzüm
• Brokoli ve karnabahar gibi sebzeler
• Mercimek
• Avokado
• Hindistan cevizi
• Bitter çikolata
Etkilenen bireyler, mevcut semptomları kötüleştirebileceğinden bazı yiyeceklerden uzak durmaya çalışmalıdır. Bu tür yiyecekler şunları içerir:
• Şeker
• Beyaz un, beyaz ekmek, beyaz pirinç ve erişte gibi nişastalar
• Omega-6 yönünden zengin, omega-3 yönünden zengin bitkisel yemeklik yağlar
• Abur cubur ve kızarmış yiyecekler gibi trans yağ yiyecekleri
• Süt Ürünleri
• Kırmızı et
• Yapay gıda katkı maddeleri
Egzersizin semptomların üzerinde olumlu bir etkisi olabilir. İşte Baker’ın kistini semptomları hafifleterek yönetmede yardımcı olabilecek bazı egzersizler.
Baker Kistine iyi Gelebilecek Egzersizler
• Oturarak dizi uzatmak: Oturarak, ayaklar yere basılır ve dizin düz pozisyonda olması sağlanır. Dizin arkasında bir gerginlik hissedene kadar öne eğilir. Bu, özellikle ağrıyla sınırlıysa, diz uzantısının iyileştirilmesine yardımcı olabilir. Bu egzersiz 12-15 tekrar ve 3 set olarak uygulanmalıdır.
• Ayakta baldır germe egzersizi: Bir duvara yakın durularak iki ayak da duvara dönük tutulur ve bir ayak öne doğru uzatılır. Diğer diz düz tutulur. Duvara doğru öne yaslanılır ve vücut kollarla desteklenir. Diğer dizin arkasından hafif bir gerginlik hissedinceye kadar önde olan diz bükülür. Arka bacağın gerginliğini kontrol etmek için duvardan daha yakın veya daha uzağa hareket etmeyi denenmelidir. Bu egzersiz kist olan dizin arkasını germeye yarar. Bu gerilme dizdeki gerilimi hafifletmeye yardımcı olabilir. Bu egzersiz 12-15 tekrar ve 3 set halinde tekrarlanması baker kistinin tedavisinde etkili olabilir.
• Topuk egzersizi: Dizler düz oılacak bir şekilde sırt üstü yere yatılır. Etkilenen bacağın topuğu kalçalara doğru kaydırırken diz yavaşça bükülür. Dizin gerisinde hafif bir gerilme hissedilirse, pozisyonu birkaç saniye uygulayıp ardından ilk pozisyona dönülmelidir. Diz fleksiyonu sınırlı olanlar için, bu egzersiz kesinlikle daha iyi esnemeyi kolaylaştırarak yardımcı olabilir. Bu egzersiz 10-15 tekrar 3 set halinde uygulanması Baker kisti tedavisinde faydalı olabilmektedir.
Doktora Ne Zaman Gidilmelidir?
Bir Baker kistini işaret eden herhangi bir belirti veya semptom geliştiren, bacaklarında kırmızılık veya şişlik fark eden kişilerin zaman kaybetmeden doktora görünmesi gerekmektedir. Ayrıca, muhtemel olmasa da, popliteal bir kist altta yatan ciddi bir tıbbi durumun sonucu olabilir. Bu nedenle, tıbbi yardım istemek, tüm bu şüpheleri dinlendirmeye yardımcı olabilir.
Baker kisti olan kişiler, ani hareketlerden veya yoğun egzersizlerden kaçınılmalıdır, aksi halde belirtiler kötüleşebilir. Baker kisti patlayabilir ve bu olduğunda, kist içerisindeki sıvı ayaklara sızabilir, kızarmasına ve şişmesine neden olabilir. Baker kisti kendi başına kaybolabilirken bununla birlikte, özellikle tedavi olmadan tamamen ortadan kalkması aylar hatta yıllar sürebilir.
Kaynakça:
ncbi.nlm.nih.gov
mayoclinic.org
msk.org.au
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu