Göbek kordonu hamilelik döneminde anneden bebeğe besin ve kan taşıyan sert, esnek bir kordur. Doğumdan sonra, sinir uçları olmayan kordon kanaması durdurmak için kelepçelenir ve göbeğe yakın bırakarak bir yerden kesilir. Bebeğin göbek kısmında bırakılan kordon genellikle doğumdan bir ila üç hafta sonra düşer. Doğum, sıkma ve kesme işlemi sırasında, kordon mikrop kapabilir ve bu enfeksiyona neden olabilir. Bu enfeksiyona göbek deliği iltihabı omfalit denir ve bebeklerde nadir görülen bir rahatsızlıktır.
Göbek Kordonu Enfeksiyonu
Sıkıştırılmış kordonun ucunda bir kabuk tabası oluşması normaldir. Hatta göbek düşmeye hazır olduğunda, kısa tabanı çevresinde, biraz kanama bile oluşabilir. Ancak kanama hafif olmalı ve hafif baskı uyguladığında hızla durmalıdır. Hafif kanama normal ve genellikle endişelenecek bir şey yokken, enfeksiyon belirtileri aşağıdaki gibidir:
• Kordonun çevresinde kırmızı, şiş, sıcak veya yumuşak bir cilt
• İrinin (sarı-yeşilimsi bir sıvı) kordonun etrafındaki ciltten sızması
• Kordondan gelen kötü bir koku
• Ateş
• Bebeğin huzursuz, rahatsız veya çok uykulu olması
Göbek kordonunun kan dolaşımına doğrudan erişimi vardır, bu nedenle hafif bir enfeksiyon bile hızla ciddileşebilir. Bir enfeksiyon kan dolaşımına girip yayıldığında (sepsis olarak adlandırılır), vücudun organlarında ve dokularında hayati tehlike yaratabilir. Bebekte umbilikal kord enfeksiyonu belirtilerinden herhangi birini fark edilirse derhal doktorla irtibata geçilmelidir. Göbek kordonu enfeksiyonu yaklaşık olarak yüzde 15 oranında ölümcüldür. Bu nedenle göbek kordonu enfeksiyonu olan bebeklerin, acil tıbbi yardım almaları gerekmektedir. Prematüre bebekler, bu tür enfeksiyonlardan kaynaklanan ciddi komplikasyon için daha fazla risk altındadır, çünkü zayıf bir bağışıklık sistemine sahiptirler.
Tedaviler
Bebeğin göbek kordonu enfeksiyonuna en uygun tedaviyi belirlemek için, genellik tıbbi bir uzman virüslü bölgeden bir çubuk yardımıyla örnek alır. Bu çubuk daha sonra laboratuvar da incelenir ve böylece enfeksiyona neden olan mikrop tam olarak tanımlanabilir. Hangi mikrobun sorumlu olduğu bilinirse, mikropla savaşmak için doğru antibiyotiği daha iyi bulunabilir. Semptomların nedeni tespit edildiğinde, tedavi büyük ölçüde enfeksiyonun derecesine bağlıdır.
Hafif enfeksiyonlar için çocuk doktoru, kordonu çevreleyen cilde günde birkaç kez antibiyotik merhem sürmeyi önerebilir. Küçük bir enfeksiyon örneği, sadece küçük bir miktar irin olup olmadığıdır. Küçük enfeksiyonlar tedavi edilmediğinde daha ciddi hale gelebilir, bu yüzden göbek kordonu enfeksiyonundan şüphelenildiğinde doktora görünmek önemlidir. Daha ciddi enfeksiyonlar için bebeğin hastaneye yatırılması ve enfeksiyonla savaşması için intravenöz antibiyotik verilmesi gerekmektedir. İntravenöz antibiyotikler, damar içine sokulan bir iğne ile bebek antibiyotik alırken birkaç gün hastanede kalması gerekebilir. İntravenöz antibiyotik verilen bebekler tipik olarak bu ilacı yaklaşık 10 gün alırlar. Daha sonra da ağızlarından ek antibiyotik verilebilir, ayrıca bazı durumlarda, enfeksiyonun cerrahi olarak boşaltılması gerekebilir. Enfeksiyon dokuların ölmesine neden olmuşsa, bebeğin ölü hücreleri çıkarmak için de bir operasyona ihtiyacı olabilir.
![Bebeklerde Göbek Bağı İltihabı ve Tedavisi]()
İyileşme Süresi
Ciddi enfeksiyon erken teşhis edildiğinde çoğu bebek birkaç hafta içinde tamamen iyileşir ancak intravenöz antibiyotik alırken genellikle hastanede kalmaları gerekebilir. Bebek enfeksiyonu kurutmak için ameliyat olmuşsa, göbek deliğine gazlı bez konulabilir. Gazlı bez kesimi açık tutar ve irin boşalmasını sağlar. Boşaltma durduğunda, gazlı bez çıkarılır ve yara alttan yukarıya doğru iyileşir.
Göbek Kordonu Bakımı
Hastaneler rutin olarak göbek kordonu kelepçelendikten ve kesildikten sonra bebeğin kordonunu antiseptik (mikropları öldüren bir kimyasal) ile silerler. Günümüzde, çoğu hastane ve çocuk doktoru, göbek kordonları için kuru bakım tavsiyesinde bulunmaktadır. Kuru bakım, kordonun kuru kalmasını ve enfeksiyondan korunmasını sağlamak için havaya maruz bırakılmasını içerir. Tıp dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, bir antiseptik kullanmaya kıyasla kuru kordon bakımı, gelişmiş bölgelerde hastanelerde doğan sağlıklı bebeklerde kordon enfeksiyonunu önlemeye yardımcı olmak için güvenli, kolay ve etkili bir yoldur. Kuru kordon bakım ipuçları aşağıdaki gibidir:
• Bebeğin kordon alanına dokunmadan önce eller temizlenmelidir
• Kordon olabildiğince ıslatılmaktan kaçınılmalıdır. Kordon düşene kadar bebeği temizlemek için süngerle silinmeli ve kordon etrafındaki alanı süngerlemekten kaçınılmalıdır. Şayet kordon ıslanırsa, temiz, yumuşak bir havluyla hafifçe kurulanmalıdır
• Bebeğin bezini, bez bandını kordon boyunca koymak yerine düşene kadar kordon altında katlanmış halde tutulmalıdır. Bu, hava dolaşımına ve kordonun kurumasına yardımcı olacaktır.
• Su ile nemlendirilmiş gazlı bezle kordon çevresinde biriken çukurları veya kirleri nazikçe süngerle temizlenmelidir. Ayrıca temizlenen alanın kuruması beklenmelidir.
Başlıca bakım önerileri ve diğer stratejiler annenin cildiyle bebeğin cildinin temas etmesini, bebeği emzirme esnasında göbek kordonu enfeksiyon riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Çıplak tenli olan bebekle, annenin cilt cilde teması normal cilt bakterilerine maruz 
bırakılabilir. 2006 yılında yapılan bir araştırmasına göre, deriden cilde temas eden bebeklerin göbek kordonu enfeksiyonu geçirme olasılığı bu tür cilde maruz kalmayan bebeklerden yüzde 36 daha az olduğu bildirilmiştir. Emzirme, bebeğin bağışıklık sistemlerinin gelişmesine ve güçlenmesine yardımcı olabilecek antikorları (hastalıklarla savaşmaya yardımcı olabilecek maddeler) geçirmeye olanak sağlar.
Birçok ülkede, göbek kordonu enfeksiyonları hastanelerde doğan sağlıklı, tam süreli bebeklerde nadirdir. Ancak kord enfeksiyonları olabilir ve bunlar ortaya çıktığında erken yakalanıp tedavi edilmezse hayati tehlike oluşturabilir. Kordonun etrafında kırmızı, hassas bir cilt oluştuğunda, kordondan irin boşaldığı fark edilirse, ateş veya başka bir enfeksiyon belirtisi varsa, derhal doktora başvurulmalıdır. Tedaviye derhal başlanırsa, erken teşhisle bebeğin göbek kordonu en kısa zamanda iyileşme sağlar.
Kaynakça:
mayoclinic.org
ncbi.nlm.nih.gov
seattlechildrens.org
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu