Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Büyük Pasifik Çöp Girdabı Nedir?

0 1.008

Büyük Pasifik Çöp Girdabı Nedir?Büyük Pasifik Çöp Girdabı, Pasifik okyanusunda 135 ile 155 batı boylamları ile 35 ile 42 kuzey enlemleri arasında kalan ve insanların denizlere attıkları genelde plastik maddelerden oluşan çöplerin biriktiği alana verilen isimdir. Büyük Pasifik Çöp Girdabına verilen bir diğer isim de Büyük Pasifik Çöp Alanı’dır. Girdabın varlığına ilişkin 1988 yılında bir makale yazılmış olmakla birlikte, girdap 1997 yılında Charles J. Moore tarafından katıldığı bir yat yarışı esnasında keşfedilmiştir. Girdapta bulunan çöplerin büyük kısmı deniz yüzeyinin biraz altında olduğu için, uydu görüntüleri veya deniz yüzeyine çıplak göz ile bakılarak tespit edilmesi mümkün olamamaktadır.

Büyük Pasifik Çöp Girdabı Nedir?Girdap içerisinde yaklaşık 80.000 ton çöp olduğu tahmin edilmektedir ve girdabın büyüklüğü yeni biriken çöpler sebebiyle gün geçtikçe artmaktadır. Büyük Pasifik Çöp Girdabının 2018 yılı itibarıyla Pasifik okyanusunda Fransa’nın üç katı kadar bir alanı kapladığı tahmin edilmektedir.
Büyük Pasifik Çöp Girdabını oluşturan çöplerin %8’lik kısmı 5 milimetreden daha küçüktür. Dolayısıyla çöplerin büyük kısmının büyük parçalardan oluştuğu söylenebilir. Yapılan çalışmalar sonucunda, balıkçıların kaybettiği balık ağlarının da kirliliği arttırıcı etki yaptığı tespit edilmiştir.

Büyük Pasifik Çöp Girdabı Nedir?Her yıl yaklaşık 640.000 ton ağırlığında balık ağının kaybedildiği tahmin edilmektedir. Bunların da büyük kısmı akıntılar aracılığıyla Büyük Pasifik Çöp Girdabında birikmektedir. Her yıl toplam 1,15 ila 2,41 milyon ton plastik atığın, önce nehirlere atıldığı ve nehirler aracılığıyla denize aktarıldığı düşünülmektedir. Plastik atıkların yoğunluğu genellikle sudan hafif olduğu için, bu atıklar denizin dibine batmamaktadır. Plastik atıklar, deniz ve okyanuslarda geçirdikleri uzun sürelerin sonucunda güneşin etkisiyle daha küçük parçalara ayrılabilmektedir. Ancak bu süreç oldukça üzün sürmektedir.

Büyük Pasifik Çöp Girdabı Nedir?Büyük Pasifik Çöp Girdabının bulunduğu bölge, okyanus akıntılarının az etkilediği bir bölge olduğu için, burada biriken çöpler adeta hareketsiz kalıp birikmekte ve çevreye dağılmamaktadır. 2017 yılında yapılan bir çalışmada, dünya genelinde 1950 yılından bu yana yaklaşık 9,1 milyar ton plastik üretildiğini, bunun yaklaşık %20’lik bir kısmının çeşitli şekillerde geri dönüştürüldüğünü kalan 5,5 milyar ton plastik atığın ise bir şekilde çöp olarak karasal alanlarda veya denizlerde bulunduğunu ortaya koymuştur.

Büyük Pasifik Çöp Girdabı Nedir?Büyük Pasifik Çöp Girdabı okyanusta yaşayan canlı türlerine ciddi zararlar vermektedir. Yapılan araştırmalarda albatros kuşları, deniz kaplumbağaları gibi birçok canlı türünün sindirim sistemlerinde plastik atıklar tespit edilmiştir. Albatrosların plastik atıkları yiyecek zannederek yavrularına verebildikleri ve bunun sonucunda yavruların öldüğü de belirlenmiştir. Plastiklerin okyanuslarda zaman içerisinde çözülmesi sonucu, balık ve denizanası gibi canlılar da plastik atıkları yemekte ve plastik atıklardaki zehirli maddelere maruz kalmaktadır. Yapılan tahminlere göre yılda 100 milyon kadar okyanus canlısı plastik atıklar sebebiyle hayatını kaybetmektedir. Birleşmiş Milletler Okyanus Konferansında ortaya konulan bir tahmine göre, 2050 yılında gelindiğinde denizlerdeki plastik atıkların toplam ağırlığı, denizlerde yaşayan balıkların toplam ağırlığını geçecektir.

Büyük Pasifik Çöp Girdabı Nedir?2013 yılında Büyük Pasifik Çöp Girdabını temizlemek üzere “Okyanus Temizleme (Ocean Cleanup)” adlı bir organizasyon kurulmuştur. Organizasyonun temel amacı, Büyük Pasifik Çöp Girdabının nasıl temizlenebileceğine ilişkin araştırma geliştirme çalışmaları yapmak ve bunları uygulamaya koymaktır. Merkezi Hollanda’da olan organizasyon topladığı bağışlar aracılığıyla çalışmalarını sürdürmektedir.
Büyük Pasifik Çöp Girdabını temizlemeye yönelik çalışmalar sürmektedir. Ancak çevre kirliliğine ilişkin diğer tüm problemlerde olduğu gibi, burada da temizleme çalışmalarından ziyade okyanuslara nasıl daha az plastik atık gitmesini önleyebiliriz sorusu önem kazanmaktadır.

Büyük Pasifik Çöp Girdabı Nedir?Dünya genelinde plastik ürün kullanımı her yıl artmaktadır. Son yapılan çalışmalara göre dünyada yılda 320 milyon ton plastik atık çevreye atılmaktadır. Dolayısıyla okyanuslarda plastik atıklardan kaynaklı kirliliği önlemek için, tüm insanların yaşam tarzlarında bazı değişikliklere girmesi ve daha az plastik ürün kullanması şarttır. Bu yapılmadığı takdirde, her geçen yıl artan atık miktarının temizlenmesi olanaksız hale gelecektir. Gerekli önlemler alınmaz ise, yakın gelecekte okyanuslarda yaşayan bazı canlıların bu kirlilik sebebiyle soyunun tükenmesi de söz konusu olabilecektir. Bu durum ekosistemde ciddi sonuçlar doğuracak ve tüm insanları olumsuz şekilde etkileyecektir.

Kaynakça:
https://edition.cnn.com/2018/03/23/world/plastic-great-pacific-garbage-patch-intl/index.html
https://www.theoceancleanup.com/great-pacific-garbage-patch/
https://en.wikipedia.org/wiki/Great_Pacific_garbage_patch

Yazar: Mehmet Umut Pişken

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku