Cerahat bazı mikroplar ve tahriş edici maddeler tarafından vücut dokularında iltihabi reaksiyon sonucu meydana getirilen, kıvamlı, yeşilimtrak-beyaz sıvı. Cerahatin (irinin) görüldüğü iltihap şeklinde ‘irinli iltihap’ denir.
Vücudun bir yerine mikrop veya tahriş edici maddelerden birisi girdiği zaman vücut, savunmak için akyuvarlarını o bölgeye yollar. Ayrıca o bölgenin kanlanması da artar. Doku içine damarlardan sıvı ve akyuvar sızması olur. Böylece burası kızarır, şişer ve ağrı yapar. Cerahat; başlıca serum, ölü doku hücreleri ve beyaz kan hücrelerinden (akyuvarlardan) meydana gelir. İltihabı yapan mikroorganizmanın cinsine göre, cerahatin rengi ve katılığı veya akışkanlığı da değişir.
Cerahat, vücutta bulunduğu yerlere göre çeşitli isimler alır; akciğer zarları arasında olursa ‘ampiyem’, deride kabarcıklar şeklinde olursa ‘piyodermi’, bir boşluğu doldurur şeklinde olursa ‘apse’ adını alır. Cerahat hasıl olunca yüzeye yakınsa, kendiliğinden açılarak patlayabilir. Derinlerde olan apseleri yararak dışarı boşaltmak gerekir. Cerahat temizlenmeyecek olursa, kana mikrop karışması ve ‘sepsis’ denilen kan zehirlenmesi ortaya çıkabilmektedir.
Yazar:Gökhan Ünal