Çevre dostu bir bireyin yetişmesi küçük yaşlarda başlar. Ebeveynleri tarafından doğa sevgisi aşılanan bir çocuk muhtemelen büyüyünce de bu olumlu tutumuna devam etmektedir. Ve çevresindekilerin de bilinçlenmesine yardımcı olmaktadır. Çocukları ile en fazla vakit geçiren annelerin bu konudaki tutumları çocuğa bu olumlu alışkanlıkların kazandırılmasında önemli rol oynar. İşte bir ebeveynin hamilelik sürecinden itibaren çevre dostu çocuk yetiştirmesine dair tavsiyeler:
Çevre Dostu Hamilelik
Hamilelik, dünya dostu davranışları benimsemek için harika bir zamandır. Gereksiz kimyasal maruz kalmayı sınırlandırmak için toksik olmayan ev temizleyicileri, boyalar ve böcek ilaçlarını seçilmelidir. Birçok toksik olmayan ürün bitki bazlıdır veya ev kullanımı için güvenli olarak etiketlenmiştir. Hayvan çalışmalarından elde edilen bulgular, pestisitlere yüksek seviyelerde maruz kalmanın düşüklere ve düşük doğum ağırlığına katkı da bulunabileceğini göstermektedir. Yeşil yapraklı sebzeler, şeftali ve çilek gibi ince kabuklu meyveler alınırken organik ürün alınmasına dikkat edilmelidir. Bazı kozmetik ürünler zararlı maddeler içerir ve bu konuda doktordan alternatifleri istenmelidir.
Toksik Olmayan Bir Alan Oluşturmak
Mobilya, boya ve halı, uçucu organik bileşikler (VOC’ler) içerebilir. VOC yüksek seviyelerde baş ağrısına, mide bulantısına ve hatta uzun süre maruz kaldığında organ hasarına neden olabilecek kimyasal maddelerdir. İç mekânlarda ki VOC seviyeleri dış ortamdan ortalama iki ila beş kat daha yüksektir. Fidanlıktaki VOC’leri sınırlandırmak için, düşük ahşap yüzeyli katı ahşaptan mobilyalar aranıp bulunmalıdır. Düşük veya VOC olmayan etiketli boya malzemeleri kullanılmalıdır. Bunların kullanımı ile havalandırma arttırılarak, sıcaklık ve nemi düşük tutulmalıdır. Çünkü daha sıcak, daha nemli ortamlar daha fazla VOC salınımını teşvik etmektedir.
Tek Kullanımlık Çocuk Bezi ve Mendil Kullanımı
Tek kullanımlık çocuk bezi depolama alanlarını doldursa bile sürekli kullanılan bebek bezlerini temizlemek için çok miktarda su ve enerji kullanılması gerekir. Ayrıca hijyen söz konusu olduğunda tek kullanımlık olanlarda olduğu gibi garanti değildir. Su ve enerji tasarrufu için yüksek verimli bir çamaşır makinesi kullanma düşünülmelidir. Tek kullanımlık gereçler birçok ebeveyn için daha uygundur. Bazı çeşitler ağartıcı olmadan yapılırken, bazıları yıkanabilir veya gübre haline dönüştürülebilir.
Emzirme ve Biberonla Besleme
Emzirme işleminde ambalaj kullanılmaz, atık üretmez ve hazırlığa ihtiyaç duyulmaz. Bu yüzden emzirmek bebeğe faydalarının sonsuz yararlarının yanında bebek beslemek için çevre dostu bir seçenektir. Bazı maddeler anne sütünden geçebileceğinden, kurşun, cıva ve sigara dumanı gibi kimyasallara maruz kalma durumu sınırlandırılmalıdır. Bazı kadınlar tıbbi durumlardan ya da bazı ilaçların kullanılmasından dolayı emzirilmemelidir.
Bebek maması ve Katı Gıdalar
Bebek maması hazırlamak meyve ve sebzeleri hazırlamak veya karıştırmak kadar kolaydır. Ev yapımı yiyecekler aşırı tuz, şeker ve koruyucu maddelerden uzak durmayı kolaylaştırır. Çocuklar özellikle böcek ilaçlarına karşı hassas olabilirler. Elma, şeftali ve armut gibi çocukların favorileri olan meyvelerde dâhil olmak üzere bazı yiyecekler daha fazla böcek ilacı kalıntısına sahip olma eğilimindedir. Bu yüzden mümkün olduğu kadar bu yiyeceklerin organik versiyonlarını satın almaya çalışılmalıdır. Çocuklar büyüdükçe, işlenmiş tüm gıdalardan kaçınmaya çalışılmalıdır.
Banyo Zamanını Kısıtlamak
Haftada birkaç kez bebekleri yıkayarak su ve enerji tasarrufu sağlanmalıdır. Ayrıca çok sık banyo yapmak ve kokulu ürünler kullanmak cildini kurutabilir. PVC duş perdeleri genellikle VOC içerir, bu nedenle kumaştan yapılmış olanları tercih edilmelidir. Pek çok plastik, şampuan, losyon ve toz bebekler için yapılmış olanlar bile ftalatlar, çeşitli sağlık sorunlarına bağlı kimyasallar içerir. Ftalat içermeyen veya ilave parfüm içermeyen ürünleri seçilmelidir.
Geri Dönüşümü Azaltmak
Bazı ihtiyaçlar ikinci el pazarlarından ya da çevrimiçi sitelerden giderilebilir. Ebeveynler ihtiyaç olan malzemeyi çevrelerinde bulunan diğer ebeveynlere sorarak hem fuzuli masraftan kaçınmış olur hem de üretilen bir plastik araç defalarca kullanılarak yenisinin üretilmesinin önüne geçilmiş olur. Puset, mama sandalyeleri, kitaplar, kıyafetler, bebek arabası gibi özellikle de uzun süre kullanılmayan ürünlerde ikinci el düşünülebilir. Bunları alırken mevcut olabilecek güvenlik standartlarını karşılamayan göğüs pompaları veya kaza sırasında tehlikeye girebilecek kullanılmış araba koltuklarını kullanmaktan kaçınılması gerekir. Kullanılmış bir yatak takımı seçmeden önce, güvenlik bilgileri için üretici ile iletişime geçilmelidir.
Çevre Dostu Temizlik Ürünleri Kullanılmalı
Ev temizlik ürünleri küçük çocuklar için tehlikeli olan sert kimyasallar içerebilir. Zehirli olmayan temizlik maddeleri veya sirke, kabartma tozu veya limon suyu içeren ev yapımı solüsyonlar kullanılmalıdır. Çocuklar çok fazla kirli çamaşır biriktirdikleri için yumuşak ciltlerde ve çevrede kolay olan yumuşak deterjanları seçilmelidir.
Plastik Oyuncaklar Dikkatlice Seçilmelidir
Bazı plastik oyuncakların güvenliğini üzerine bir sürü tartışma bulunmaktadır. Çünkü plastik oyuncakların içlerinde ki kimyasallar ve bazı plastik kaplar zararlı olabilir. Hangi plastiklerin BPA içerdiğini söylemek zordur. Seçim yaparken 1, 2, 4 ya da 5 ile işaretlenmiş olanları seçilmelidir ve 3, 6 ya da 7 ile işaretlenmiş olanlardan kaçınılmalıdır. Cam biberonlar ve cam yiyecek saklama kapları kullanma tercih edilmelidir. Bebekler için bez oyuncaklar veya tahta bloklar, plastik oyuncaklara iyi bir alternatif olabilir.
Ebeveynler İyi Örnek Olmalı
Çocuklar gördükleri ve duydukları her şeyi anında hafızalarına yazarlar. Ebeveynler çocuklarına kaynakları koruyarak çevreye nasıl bakacakları gösterilmelidir. Işıkları kapatması, kilometreyi azaltma ve her konuda israftan kaçınma öğretilmelidir. Parkta doğa yürüyüşleri yaparak doğayı sevmeyi ve korumaları gerektiği vurgulanmalıdır. Eğer çocuklarda doğal dünya hakkında bir merak duygusu yaratılırsa, önemini anlayarak büyürler.
Kaynakça:
thebump.com
ecogreenlove.com
smallfootprintfamily.com
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu