Zıtların zamanını yaşıyoruz. Zengin ile fakirin, bolluk ile yokluğun birbirinden alabildiğince uzaklaşıp, aradaki makasın iyice açıldığı bir zamanda… Globalleşen Dünyada mesafeler birbirine çok yaklaşmasına rağmen bu kadar zıtlığın bir arada barınması vicdanları kanatıyor. Bir yanda, her gün televizyon ekranlarına yansıyan aç insanların görüntüleri yayınlanırken, onları seyredenlerin israf ekonomisi sınır tanımıyor.
‘Böyle bir dünyada ne yapabiliriz?’ sorusunu kendimize sormamız bir insanlık görevi olmalı. Sahip olduğumuz bütün nimetlere herkesin ulaşamadığını düşünmeli, israfa karşı kendimizden ve yakınlarımızdan başlayarak ciddi bir mücadele içinde olmalıyız. Fakat bu yeter mi? “Komşusu açken tok yatan bizden değildir” diyen bir kültürün insanlarıyız. Cimrilik hissimizi frenleyip, ekmeğimizi başkalarıyla paylaşmanın bir yolunu bulmalıyız. Son zamanlarla kimi fırınlarda görülen “askıda ekmek” uygulaması ihtiyaç sahipleriyle ekmeğimizi bölüşmek için bir fırsat olabilir diye düşünüyorum. Aslında bu uygulama bizim toplumumuzun geçmişte yabancı olmadığı, ama zamanla unuttuğu adetlerden. Eskiden sokaklarımızın köşe başında içi oyuk bir taş bulunurdu. “Sadaka taşları” denen ve sonradan işlevlerini yitirince, yer belirttikleri için çoğu “nişan taşı”na dönüşen bu taşların içine, sabah işine giderken insanlar sadakalarını bırakırdı. Gün içinde ihtiyaç sahipleri gelir; incinmeden, ihtiyacı kadar oradaki paradan alır, gerisini bir başkası için taşta bırakırdı. Şimdilerde, kulağımıza çalınan garip bir hikaye gibi gelen bu anlatımlar geçmişte uzun zaman şehirlerimizde devam eden bir gelenek olarak yaşamıştı.
Bugün ülkemizde sınırlı sayıdaki fırında ve işletmede görülen “askıda ekmek” uygulamasını başka temel ihtiyaç alanlarına da yaymak pekala mümkün olabilir. Alışveriş merkezleri ve marketler de belli kurallar çerçevesinde gönüllü müşterilerinin bağışlarından oluşturdukları sepetlerde topladıkları ürünleri ihtiyaç sahiplerine ulaştırabilirler. Restoranlar da aç insanlar için “askıda yemek” uygulaması yapabilirler. Örnekleri çoğaltmak belki mümkün. Fakat öncelikle, en temel ihtiyaç maddesi olduğundan tüm fırınlarımızda “askıda ekmek” uygulamasını başlatmak ve ekmeğimizi daha fazla insanla paylaşmak gerekiyor.
Ülkemiz de dahil olmak üzere dünyanın pek çok yerinde açlık halen büyük ölçüde yaşanan bir vakıadır. İsrafa karşı durmak ve ekmeğimizi paylaşmak suretiyle bununla mücadele etmezsek bir gün biz de ona maruz kalabiliriz. Bu mücadeleye, “askıda ekmek” uygulaması olan bir fırından ekmek alırken, bir ekmek fazla alıp askıya bırakarak başlayabiliriz. Bir ekmekten ne olur demeyin. Bu uygulamanın yaygınlaşması halinde, sokaklarda “açım” diyen insanlarla karşılaşma-yacağınızdan emin olabilirisiniz. Askıda ekmek uygulaması yapan bir ekmek fırınının camına iliştirilmiş küçücük bir kağıtta yazılı olan şu söz kapladığı alandan daha büyük bir anlam ifade ediyor: “Ekmeği paylaşmak onu yemekten daha tatlıdır”. Çok acıktığınızda kuru bir ekmeğin bile ne kadar tat verdiğini bilirsiniz. Bir de askıya bıraktığınız ekmeğin, günlerce kursağından lokma geçmemiş aç birilerine ulaştığını düşünün. Onun yaşadığı mutluluğu, ettiği duayı hayal edin. Kim bilir, ‘bütün varlığın ve hesapların ters yüz olduğu dar bir günde’, karşınıza bu askıya bıraktığınız tek ekmek çıkar da, onu yiyen tutuverir elinizden.
Yazar:Enes Eker