Atopik dermatit, en çok erken ergenlik ve çocukluk dönemlerinde ortaya çıkar. Çocuklarda atopik dermatitin ana nedeni, kötü beslenme, zehirlenme, metabolik bozukluklar, sinir ve endokrin sistem bozuklukları nedeniyle ağırlaştırılmış kalıtım (anne veya babanın alerji kökeni) olarak adlandırılabilir. Ancak hastalık yetişkinlikte de gelişebilir.
Atopik dermatit belirtileri nelerdir?
Atopik dermatitin önde gelen semptomu şiddetli kaşıntıdır. Atopik dermatitte cilt, özellikle “uyku akışı” (remisyon) döneminde kuru ve pul pul olur. Gövdenin derisi ve uzuvların ekstansör yüzeyleri parlak, ten rengi plaklarla kaplıdır. Uyku sırasında, atopik dermatitin tek minimal belirtileri, kulak memesinin yapışma bölgesinde zar zor soyulan noktalar veya çatlaklar olabilir. Ek olarak, bu tür belirtiler ağız köşelerinde nöbetler, alt dudakta ortanca bir çatlak, ayrıca üst göz kapaklarında soyulma ve kızarıklık olabilir. Gözlerin altındaki mavi, dünyevi bir renk tonu ile yüzün solgunluğu, atopik bir kişiliğin önemli belirtileri olabilir.
Atopik dermatit seyri nedir?
Atopik dermatit sırasında (farklı yaş dönemlerindeki özelliklere bağlı olarak), hastalığın üç aşamasını – bebek, çocuk ve yetişkin – ayırt etmek şartlı olarak mümkündür.
Çocuklarda atopik dermatit nedir?
Çocuklarda atopik dermatit genellikle çocuğun yaşamının 7-8. haftasında (bebeklik döneminde) başlar. Döküntüler esas olarak yüzde bulunur, yanakların ve alnın derisini etkiler. Yavaş yavaş, bacakların, omuzların ve ön kolların ekstansör yüzeyinde değişiklikler görülür. Kalça ve gövde derisi sıklıkla etkilenir. Atopik dermatitin çocukluk dönemi 18 aylıktan sonra başlar ve ergenliğe kadar devam eder. Bu fazın erken evrelerinde çocuklarda atopik dermatit döküntüleri, sürekli lezyon oluşumuna eğilimli kırmızı, ödemli noktalardır. Kaşıma sonucunda lezyonlar kabuklarla kaplanır. Erüpsiyonlar esas olarak dirsek ve popliteal kıvrımlarda, boyun, üst göğüs ve ellerin yan yüzeylerinde bulunur. Zamanla, çoğu çocukta cilt döküntülerden temizlenir.
Yetişkinlerde atopik dermatit belirtileri![Çocuklarda Atopik Dermatit Hastalığı Nedir?]()
Atopik dermatitin yetişkin fazı ergenlik döneminde ortaya çıkar. Atopik dermatitin tercih edilen yeri vücudun üst kısmı, boyun, alın, ağız çevresindeki cilt, ön kol ve bileklerin fleksör yüzeyidir. Şiddetli vakalarda atopik dermatit yaygınlaşabilir (tamamen vücutta gözlemlenir). Gözlemler, hastalık semptomlarının ebeveynlerden çocuklara bulaşmasında kalıtımın rolüne işaret etmektedir. Bu nedenle, alerjik bir babadan, bir çocukta alerji belirtileri vakaların% 40-50’sinde, bir anneden -% 60-70’inde gelişir. Her iki ebeveyn de atopi taşıyıcısıysa, bir çocukta hastalığın insidansı % 80’e ulaşır. Belirli sayıda çocuk, 19-20 yaşlarında atopik dermatit şeklinde gerçekleşen gizli alerji geliştirir. Kalıtsal bir hastalık değil, vücutta alerji oluşumuna katkıda bulunan genetik faktörlerin bir kombinasyonudur.
Ayrıca, atopik dermatit oluşumunda gastrointestinal sistemin fonksiyonel durumu büyük önem taşımaktadır. Biberonla beslenen hamile bir kadının, yaşamın ilk aylarındaki çocukların rasyonel beslenmesine uyulmaması nedeniyle gıda alerjileri geliştirme riski artar. Bu nedenle, yaşamın ilk yılındaki çocuklarda tavuk yumurtası, inek sütü proteinleri ve tahıllar atopik dermatitin yaygın bir nedenidir. Atopik dermatitin seyri, kontrolsüz antibiyotik alımı, hormonlar, kronik enfeksiyon odaklarının varlığı, alerjik hastalıklar (astım, rinit), dismetabolik nefropati ve parazitler nedeniyle bağırsak disbakteriyozunun gelişmesiyle şiddetlenir.
Atopik dermatit tedavisi nasıldır?
Atopik dermatit tedavisinde önemli bir yön, optimal bir psiko-duygusal ortamın yaratılmasıdır. Duygusal stresin kaşıntıya neden olabileceği akılda tutulmalıdır.
Atopik dermatit için diyet nasıl olmalıdır?
Atopik dermatitli beslenmeden öncelikle şunları hariç tutmak gerekir. Bunlar; et ve balık suları, kızarmış et, çikolata, kakao, narenciye (limon, mandalina, portakal, greyfurt), çilek, siyah kuş üzümü, kavun, bal, nar, fındık, mantar, balık havyarı , baharatlar, tütsülenmiş ürünler, konserve ve koruyucu ve boya katkı maddeleri içeren diğer ürünlerdir.
Ayrıca, salata ve benzeri besinler için baharat şeklinde günde 30 grama kadar diyete yağ yani; (ayçiçeği, zeytin vb. yağ) eklenmesi tavsiye edilir. Yüksek ya da minimum dozlarda (günde 2 kez 4 kapsül) veya orta dozlarda (günde 2 kez 1 ila 2 kapsül) linoleik ve linolenik asitlerin bir kombinasyonunu içeren “F-99 vitamini” reçete edilir. İlaç özellikle yetişkin hastalarda oldukça etkilidir.
Atopik dermatitin tıbbi tedavisi
Atopik dermatitin ilaç tedavisi kesinlikle bireysel olarak yapılmalıdır ve sakinleştiriciler, anti-alerjik, anti-inflamatuar ve detoksifiye edici ajanları içerebilir. Atopik dermatit tedavisi için çok sayıda yöntem ve aracın önerildiği belirtilmelidir (hormonlar, sitostatikler, iç, alergoglobulin, spesifik gmposensitizasyon, PUVA tedavisi, plazmaferez, akupunktur, boşaltma ve diyet tedavisi, vb.).
Not: Antihistaminikler, cilt belirtilerinde ve ayrıca atopik sendromda (astım, rinit) kaşıntı ve şişliği gidermek için reçete edilir.
Günlük antihistaminiklerini (suprastin, tavegil, diazolin, ferkarol) kullanırken, hızlı bağımlılık geliştirdikleri unutulmamalıdır. Bu nedenle bu ilaçlar 5 ila 7 günde bir değiştirilmelidir. Kan yoluyla beyin dokusuna nüfuz eden birinci nesil ilaçlar sakinleştirici bir etkiye neden olur, bu nedenle dikkat konsantrasyonu azaldığı ve hareketlerin koordinasyonu bozulduğu için öğrencilere, sürücülere ve aktif bir yaşam tarzı sürmesi gereken herkese reçete edilmemelidir. Bu nedenle, hormonlar (tercihen metipred veya triamsinolon), bir atağın şiddetini azaltmak için dozda kademeli bir azalma ile birkaç gün boyunca verilir. Sürecin yaygınlığı ve zehirlenme fenomeni ile intravenöz ajanlar (hemodez, reopoliglyukin, poliiyonik çözelti, salin vb.) kullanılarak yoğun tedavi kullanılır. Hemosorpsiyon ve plazmaferez (özel kan saflaştırma yöntemleri) kendilerini iyi kanıtlamıştır.
Atopik dermatit seyrinin tahmini
Atopik dermatit seyrinin prognozu ve hastanın yaşam kalitesi, büyük ölçüde deri döküntülerinin, kaşıntıların gelişiminin nedenleri hakkında aldığı güvenilir bilgiye, tüm doktor tavsiyelerinin dikkatli bir şekilde uygulanmasına ve önlenmesine bağlıdır. Ana önleme alanları, özellikle hamile ve emziren anneler için diyete uyum, çocukların emzirmesidir. Solunan alerjenlere maruziyeti sınırlamaya, evdeki kimyasallara maruziyeti azaltmaya, soğuk algınlığı ve bulaşıcı hastalıkları önlemeye ve şartlı antibiyotik reçetesine özel dikkat gösterilmelidir.
Yazar: Bekir Bulut