Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Epinefrin (Katekolamin) İdrar Testi Nedir, Neden Yapılır?

0 1.680

Adrenalin olarak da bilinen epinefrin, genellikle heyecan arayanlarla ilişkilidir ve kriz zamanlarında inanılmaz bir güç sağlamaktadır. Bu yazı da epinefrin testinin ne olduğu ve hangi durumlarda ihtiyaç duyulduğu hakkında bilgiler bulunmaktadır.

Epinefrin Nedir?

Adrenalin olarak da adlandırılan epinefrin, bir hormon ve nörotransmitterdir. Vücudun savaş veya kaç tepkisinden sorumlu olan sempatik sinir sisteminde önemli bir rol oynamaktadır. Epinefrinin etkileri arasında artmış kalp atış hızı, solunum hızı ve kaslara kan akışı sayılabilir. Bu nedenle, kalp durması, ciddi alerjik reaksiyonlar ve astım gibi çeşitli durumlar için bir ilaç olarak da kullanılır. Epinefrin, norepinefrin ve dopamini de içeren katekolaminler adı verilen bir grup nörotransmitere aittir. Adrenal bezler vücuttaki epinefrinin çoğunu yapar, ancak bazı nöronlar ve böbrekler gibi diğer dokularda da az miktarda üretilmektedir.

Epinefrin İdrar Testi

İdrar testi yaparak epinefrin seviyenizi kontrol ettirebilirsiniz. Doktorlar genellikle aynı testte tüm katekolaminlerinizin (epinefrin, norepinefrin ve dopamin) seviyelerini kontrol edecektir.

Nadir Tümörlerin Teşhisi

Epinefrin (Katekolamin) İdrar Testi Nedir, Neden Yapılır?Bu test öncelikle, nadir görülen iki kanserli tümör tipi olan feokromositoma ve nöroblastomun teşhisine yardımcı olmak için kullanılır. Bu tümörler adrenal bezi etkiler ve çok fazla katekolamin salgılanmasına neden olmaktadır. Epinefrin idrar testi yapmanın iki yolu vardır. 24 saatlik idrar testi, bir 24 saatlik bir süre içinde üretilen tüm idrarı toplamak zorundadır. Bu normalde tümörlerin teşhisinde kullanılan testtir. İkinci yönteme “nokta” veya “rastgele” idrar testi denir. Bu tür testler, belirli bir zamanda elde edilen tek bir idrar örneği kullanmaktadır.
24 saatlik test sonuçları mcg/24 saat (yirmi dört saatlik periyotta mikrogram veya ug/24saat) cinsinden bir sayı olarak rapor edilir. Rastgele idrar testi mcg/g crt biriminde rapor edilir (böbrek fonksiyonunu ölçmek için kullanılan bir atık ürün olan gram kreatinin başına mikrogram). Bu değerler idrarda tespit edilen epinefrin miktarını yansıtır.

Test İçin Diğer Nedenler

Bazı insanlar epinefrin idrar testlerinin kronik stres ve adrenal yorgunluk gibi adrenal durumların belirlenmesine yardımcı olabileceğine inanmaktadır. Bununla birlikte, bu nedenle testlerin yapılmasını destekleyen çok az kanıt bulunmaktadır. Sorun, epinefrin düzeylerinin stres, fiziksel aktivite ve diyet gibi faktörlere bağlı olarak gün boyunca çılgınca değişebilmesidir. Başka bir mesele, idrar testlerinin beyindeki veya vücudun diğer bölgelerindeki epinefrin düzeylerini doğru bir şekilde yansıtmamasıdır. Aslında, idrarda bulunan epinefrinin çoğu böbrekler tarafından yapılır (ve hemen atıldıktan sonra), bu sonuçların vücudun geri kalanına uygulanmasını zorlaştırır. Bu nedenle, adrenal tümörlerin teşhisi dışında epinefrin idrar testi şu anda çok yararlı değildir.

Normal Seviyeler

Epinefrin düzeyleriniz gün boyunca doğal olarak dalgalanacaktır. Normal aralıklar da laboratuara bağlı olarak biraz değişebilir. 24 saatlik idrar testi için 20 mcg/24 saatin altındaki değerler normal kabul edilir. Rastgele idrar testi için 19 mcg/g crt’nin altındaki değerler normal kabul edilmektedir. Vücut gün boyunca epinefrin üretmelidir, ancak optimal alt sınır bilinmemektedir ve düşük epinefrin düzeyleriyle ilişkili bilinen sağlık koşulları yoktur.

Sınırlamalar

Epinefrin idrar testi nadirdir ve tipik olarak sadece nadir görülen tümör tiplerini kontrol etmek için yapılır. Bu nedenle, az sayıda çalışma genişletilmiş sonuçlarını araştırmıştır. Belirsiz alt sınır nedeniyle, test sonuçları genellikle belirli bir seviyenin altında olduğu sürece normal kabul edilir.

Yüksek Epinefrin Seviyelerinin Sağlık Etkileri

Yüksek epinefrin, potansiyel olarak zararlı sağlık etkileri ile ilişkilidir. Kronik stresin veya diğer koşulların yüksek epinefrin geçirmeye neden olduğuna inanıyorsa, stres azaltma ve altta yatan koşulları dışlama seçenekleri hakkında uzman bir doktorla görüşülmelidir.

Bağışıklık Sistemi

Hem fiziksel hem de zihinsel stres, bağışıklık sistemi ile yakından ilişkilidir. Vücut stresli durumlara yanıt olarak epinefrin ve kortizol gibi hormonları serbest bırakır. Diğer fonksiyonların yanı sıra, bu stres hormonları bağışıklık sistemini aktive eder. Yaralanmanız durumunda vücudu enfeksiyondan korumak ve yara iyileşmesini arttırmak içindir. Sürekli olarak stresle karşılaşırsa bu savunma mekanizması bozulmaya başlar. Stres hormonlarındaki kronik yükselmeler iltihaplanmaya neden olabilir ve bağışıklık sistemini zayıflatabilir. Stres hormonları doğal öldürücü (NK) hücrelerin aktivitesini, lenfosit sayısını ve antikor üretimini azaltabilir.
Diğer yandan, stres interlökinler 6 ve 1b (IL-6 ve IL-1b) gibi enflamatuar faktörleri arttırır. Yüksek stres hormonları ayrıca vücudun aşılara verdiği yanıtı azaltabilir ve eski, uykuda olan viral enfeksiyonları yeniden aktif hale getirebilir. Epinefrin, vücudun stres tepkisinin bir parçası olarak yükselir. Ani tehditlere karşı koruma amaçlıdır, ancak stres seviyeleri sürekli yüksekse iltihap ve bağışıklığı kötüleştirir.

Kalp Hastalığı

Epinefrin, kalbin stres zamanlarında daha hızlı pompalamasına neden olur. Bu yanıt Epinefrin (Katekolamin) İdrar Testi Nedir, Neden Yapılır?faydalıdır çünkü beyne ve kaslara kan akışını arttırır ve hızlı harekete izin vermektedir. Bununla birlikte, sürekli yükselen epinefrin seviyeleri kalbi zorlayabilir. Örneğin, uzun süreli stres yüksek tansiyon ile bağlantılıdır. Epinefrin gibi artmış katekolamin seviyeleri, kalp kası aşırı büyümesine ve zayıflığına neden olan bir stres kardiyomiyopatisine yol açabilir. Kronik stres epinefrini yüksek tutar ve kalbi yorar uzun vadede kalp problemleri riski artırır.

Kanser Büyümesi

Stres ve kronik olarak yükselen epinefrin düzeyleri daha kötü kanser prognozu ile ilişkilidir. Bir hayvan çalışması, daha fazla epinefrinli sıçanların daha hızlı lösemi ilerlemesine sahip olduğunu bulmuştur.
Bunun üzerine, insan yumurtalık kanseri hücreleri üzerine yapılan bir araştırmaya göre, epinefrin kanser hücrelerinin apoptoza (hücre ölümü) karşı daha dirençli olmasına neden olmaktadır. Yüksek düzeyde epinefrin de oksidatif stresi artırabilir ve DNA hasarı yaratabilir. Bir hücre çalışması, epinefrine sadece 30 dakikalık maruz kalmanın maruz kalmamış hücrelere kıyasla beş kat daha fazla DNA hasarı üretebileceğini bulunmuştur. DNA hasarı tümörü teşvik eden genleri aktive edebilir ve sağlıklı hücreleri kanserli hücrelere dönüştürebilir.

Epinefrin Seviyelerini Artırma Yolları

Vücut doğal olarak stresli durumlara tepki olarak epinefrin salgılamaktadır. Örneğin, fiziksel bir tehditle karşılaşıldığında, korku anında veya kronik stresle uğraşırken gibi durumlarda salgılanmaktadır. Kişinin bir çeşit adrenal bozukluğu olmadığı sürece, muhtemelen epinefrin seviyelerini arttırmak için endişelenmeye gerek yoktur çünkü vücut bu işi kendisi yapmaktradır. Ancak diyete fenilalanin ve tirozin içeren gıdaları dahil etmek faydalı olabilir. Vücut bu amino asitleri epinefrin ve diğer katekolaminler yapmak için kullanır. Fenilalanin ve tirosin açısından zengin bazı gıdalar arasında şunlar yer almaktadır:
• Et
• Balık
• Yumurtalar
• Peynir
• Fındık
Kafein ayrıca epinefrin düzeylerinin yükselmesine neden olmaktadır. Bir çalışmada kahvenin idrardaki epinefrin düzeylerini% 32 artırdığı bulunmuştur. Ancak dikkatli olunmalıdır çünkü epinefrin kan basıncını yükseltir ve kafein bu etkiyi artırmaktadır.
Epinefrin idrar testi esas olarak doktorların adrenal bezleri etkileyen nadir tümörleri teşhis etmesine yardımcı olmaktadır. Ve başlıca nedeni strestir. Stres hormonları, bağışıklık sistemini ve kalbi olumsuz yönde etkilemektedir. Eğer kişinin yüksek stres hormonlarına sahip olmaktan endişe ediyorsa, stresini gidermenin yollarını bulmalıdır. Bu yollar arasında meditasyon, yoga veya molalar vermek bile gösterilebilir.

Kaynakça:
https://labtestsonline.org/tests/catecholamines
https://www.uclahealth.org/endocrine-center/urine-catecholamine-test

Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku