Terleme, vücudun fazla ısınmasını engelleyen soğutucu doğal bir mekanizmadır. Beynin hipotalamusu vücut sıcaklığını düzenler ve sonunda bizi serin tutmaya yardımcı olmak için sayıları 2 milyonun üzerindeki ter bezlerinin uyarılmasına yol açar. Sulu ter ciltten buharlaştıkça, ısı enerjisini serbest bırakır ve bu da vücudu soğutur. Vücut ve yüzde görülen 
ateşle birlikte gelişen kızarmaları gerçek anlamdaki gece terlemelerinden ayırmak zordur. Uyku hiperhidrozu olarak da bilinen gece terlemeleri, geceleri meydana gelen, kıyafetleri ve çarşafları ıslatabilecek, aşırı ısınmış bir ortamla ilgili olmayan şiddetli sıcak basmalarıdır. Yatak odası alışılmadık derecede sıcaksa veya çok fazla yatak örtüsü, yorgan ya da kıyafetle uyunuyorsa, uyku sırasında terlenebilir, bu normaldir.
Gece Terlemesinin Nedenleri
Popülasyonun % 3 kadarını etkileyen gece terlemesi ciddi hastalıkların belirtisi olabilir. Birçok sebebi olabilen gece terlemelerinin nedenlerinin çoğunluğu yaşamı tehdit etmez ama durumun altında yatan olası sebeplerin belirlenmesi için her zaman bir doktora danışılmalıdır. Nedenine göre ortaya çıkan semptomlar değişebilir. Nedeni bulmak için, bir doktor ayrıntılı bir tıbbi öyküye sahip olmalı ve gece terlemelerinden hangi tıbbi durumun sorumlu olduğuna karar vermek için testler yapılmasını istemelidir. Gece terlemesine sebep olabilecek bazı durumlar şunlardır:
1-Menopoz: Menopoz geçişinde (perimenopoz) yaşanabilen sıcak basmaları gece meydana gelebilir ve terlemeyenin sebebi olabilir. Sıcak basmaları ve perimenopozun başka semptomları gerçek menopozdan (adet dönemlerinin kesilmesi) birkaç sene önce gelebilir.
2-İdiyopatik hiperhidroz: İdiyopatik hiperhidrozda, vücutta herhangi bir tanımlanabilir tıbbi sebep olmaksızın kronik bir şekilde fazla ter üretilir.
3-Enfeksiyonlar: Tüberküloz (TB), genel olarak gece terlemesiyle ilişkili bir enfeksiyondur ancak endokardit (kalp kapaklarındaki bakteriyel iltihaplanma), osteomiyelit (enfeksiyon sebebiyle kemiklerde iltihaplanma) ve apseler (örneğin, çıbanlar, apandisit, bademcikler, perianal, peritonsiller, divertikülit) gibi bakteriyel enfeksiyonlar da gece terlemelerine neden olabilir. Diğer yaygın sebepler arasında HIV ya da AIDS, grip ve buna benzer ateşli hastalıklar bulunur.
4-Kanserler: Gece terlemesi bazı kanser türlerinin ( sıklıkla lösemi ve lenfomanın) erken belirtisi olabilir. Teşhis edilmemiş bir kanser türü olan kişilerde, ateş ve vücut ağırlığındaki açıklanamayan kayıplar gibi başka belirtiler de görülebilir.
5-İlaçlar: Bazı ilaçları almak gece terlemesine neden olabilir. Diğer fiziksel belirtiler, enfeksiyon veya tümör gibi belirtiler yoksa gece terlemesi ilaçlara bağlanır.
Antidepresan ilaçların gece terlemesine sebep olduğu bilinmektedir. Selektif serotonin geri alım inhibitörleri ya da kısaca SSRI’lar, Trisiklik antidepresanlar, ve yeni bazı ajanlar, bupropion 
(Wellbutrin) ve venlafaksin (Effexor) dahil her çeşit antidepresan ilaç % 8 ile 22 arasında bir aralıkla, gece terlemelerine neden olabilir. Başka psikiyatrik ilaçların da terlemeyle ilişkisi olabilir. Aspirin ve asetaminofen (Tylenol ve diğerleri) gibi ateşi düşürmek için alınan ilaçlar (antipiretikler) bazen terlemeye neden olabilir. Bunlardan başka kullanılan bazı ilaçlar da gece terlemesiyle karıştırılan kızarma durumuna ( yanaklar ile boyun cildinde) sebep olabilir. Kızarmaya neden olabilecek birçok ilaçtan bazıları şunlardır:
*Niasin (Niacor, Niaspan, Slo-Niacin)
*Tamoksifen (Nolvadex)
*Hidralazin
*Nitrogliserin
*Sildenafil (Viagra).
Kortizon, prednizon ve prednizolon dahil olmak üzere yukarıda belirtilmeyen birçok ilaç da kızarma veya gece terlemesi ile ilişkili olabilir. Bireyler, ilaçlarının olası yan etkileri ile ilgili soruları varsa doktorlarına veya eczacılarına danışmalıdır.
6-Hipoglisemi: Kan şekeri düşüklüğü de terleme sebebi olabilir. Oral diyabet ilaçları veya insülin alan kişilerde geceleri terlemeye eşlik eden hipoglisemi olabilir.
7-Hormon bozuklukları: Terleme ya da kızarma karsinoid sendrom, feokromositoma ve hipertiroidi gibi hormonal bozukluklarla birlikte görülebilir.
8-Nörolojik durumlar: Nadiren, otonom disrefleksi, post-travmatik siringomiyeli, inme ve otonom nöropati gibi nörolojik sorunlar da terleme artışına, gece terlemesine sebep olabilmektedir.
9-Obstrüktif uyku apnesi: Boğaz duvarları daralıp soluk almayı kısıtlayabilir. Uyku apnesinin tedavi edilmemesi nedeniyle görülen gece terlemeleri genel nüfustan 3 kat fazladır.
10-Gastroözofageal reflü hastalığı: Birincil belirti mide ekşimesi olsa da gece terlemeleri de yaygındır.
Erkeklerde Gece Terlemesi
Erkeklerde yukarıda belirtilen durumlar nedeniyle gece terlemesi görülebilir. Doktorlara aktarılanlara göre erkekler “andropoz” döneminde gece terlemesi yaşayabilir. Bu, testosteron hormonu düşüklüğüne bağlanır fakat destekleyecek kanıt çok azdır.
Kadınlarda Gece Terlemesi
Kadınlar genellikle hormonal değişiklikler nedeniyle menopoz döneminde gece terlemeleri ve sıcak basmaları yaşanır. İstenmeyen terlemeleri azaltabilmek için sağlıklı kilo korunmalı, dengeli beslenmeli, havalandırılmış odada uyunmalı, hafif, sentetik olmayan kıyafetler tercih edilmelidir. Yaşam tarzı değişiklikleri yeterli değilse hormon tedavisi ile semptomlar iyileştirilebilir.
Doktora Ne Zaman Gitmek Gerekir?
Gece terlemeleri, genellikle çok sıcak koşullarda uyumak ile ilişkili yaygın bir sıkıntıdır fakat gece terlemesi veya terleme düzenlerinde değişiklik olan kişiler bir doktorla konuşmalıdır. Gece terlemesinin sebeplerinin ortaya çıkarılıp tedavi edilmesi çoğunlukla dahiliye doktorları, aile hekimleri ya da jinekologlar (kadın doğum uzmanları) tarafından gerçekleştirilir. Belirli tıbbi sorunlarla ilgili ise, nörologlar, endokrinologlar, onkologlar ve bulaşıcı hastalık uzmanları ya da başka uzmanlar da teşhis ve tedavide yer alabilir. Aşağıdaki durumlar mevcutsa kişiler bir doktoru görmelidir:
*Uykudan uyandıran ya da endişelendiren devamlı gece terlemeleri varsa
*Çok yüksek bir sıcaklığa sahipseniz (sıcaklık ve titreme hissediyorsanız), öksürük veya ishal varsa
*Gece terlemesi var ve sebepsiz yere kilo veriyorsanız
Gece Terlemesi Tedavisi
Gece terlemesi genellikle zararlı bir rahatsızlık değildir fakat bazen yukarıda belirtilmiş olan tıbbi sorunların işareti olabilir. Gece terlemesi tedavisi eğer varsa saptanan nedenlerine bağlı olacaktır. Gece terlemeleri için tercih edilen tedavi, hormon dengesizliklerini düzeltmesinden, ilaçları ayarlamaktan ve katkıda bulunan faktörlerle ilgilenmekten oluşur. Aşırı terlemenin doğrudan, belirlenmiş bir nedeni yoksa tedavi aşağıda belirtilenler gibi hem önleme hem de idare etme yöntemlerinden oluşur.
*Hafif, nefes alabilen, sentetik olmayan gecelikler ve çarşaflarla serin bir ortamda uyumak
*Sarıp sarmalayan veya ağır bir yorgan kullanmaktan kaçınmak
*Alkol, kafein ve baharatlı yiyeceklerden kaçınmak
*Koltuk altları, eller, ayaklar, saç çizgisi, sırt, göğüs veya kasık gibi vücudun en hassas bölgelerine bir antiperspiran (terleme engelleyici) uygulamak
*Yatmadan önce 2 ila 3 saat içinde yemek yememek
*Az yağlı ve düşük şekerli beslenmek
*Klima veya vantilatör kullanmak
*Yatmadan önce ve gece terlemesi ile uyandıktan sonra gevşeme nefes egzersizleri yapmak
*Yeterli günlük egzersiz yapmak
*Normal kiloyu korumak
*Gün boyunca bol su içmek
Antikolinerjik ajanlar olarak bilinen ilaçlar terlemeyi azaltmaya yardımcı olabilir fakat bunlar sadece bir doktorun tavsiyesi altında alınmalıdır.
Kaynakça:
https://www.webmd.com
https://www.medicalnewstoday.com
https://www.medicinenet.com
Yazar: Müşerref Özdaş