Genetiği Değiştirilmiş Organizma (GDO) Nedir? Kullanılma Sebepleri Nelerdir?
Gdo (genetiÄŸi deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ organizma), aslında yaklaşık 25 yıldır hayatımızda. Peki 25 yıl önce bilim adamlarının keÅŸfettiÄŸi Gdo nedir? Gdo aslında genleri DNA’dan ayırarak baÅŸka bir canlıya yerleÅŸtirmek demektir. Bilimsel bir açıklama yapmak gerekirse GDO; bir canlıdaki genetik özelliklerin kopyalanarak, bu özellikleri taşımayan bir canlıya aktarılması sonucunda üretilen yeni canlıya GenetiÄŸi DeÄŸiÅŸtirilmiÅŸ Organizma (GDO) denmektedir. İlk transgenik (genetiÄŸi deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ) ürün 1996 yılında yapılmış ve o gün itibariyle tüketimine baÅŸlanmış.
GDO Yönteminin Kullanılma Sebepleri?
Bu yöntemin kullanılmasının ana sebebi aslında bu yöntemle üretilen bitkilerin ilaçlara ve zararlılara karşı daha dirençli olması. Böylece kimyasal ilaç kullanımı azalıyor. Günümüzde mısır ve pamuğun zararlılara, soya ve kanolanın böcek ilaçlarına, kabağın da virüslere karşı dirençli olmasında GDO teknolojisi kullanılmaktadır. Bu yöntem kullanılarak bitkilerin lezzet, besleyicilik ve dayanıklılık gibi özellikleri geliştirilebilmekle birlikte istenmeyen durumlara daha hızlı müdahale edilmesini sağlıyor. Bu yöntem aşı ve ilaç sektöründe de önem kazanmaktadır. Bu yöntemle susuzluğa dayanıklı bitki üretimi gerçekleştirilmeye çalışılmaktadır.
GDO yöntemi kullanılarak üretimin daha bol olması saÄŸlanabilmekte ve bu da dünyada artan gıda ihtiyacını karşılama konusunda yeterli olabilmektedir. Ancak hem çevresel faktörler hemde insan saÄŸlığı düşünüldüğünde zararları olabileÄŸi de eleÅŸtiriler arasında. GDO’ nun kansere yol açtığı henüz kanıtlanmış olmasada insanlar arasında kansere neden olduÄŸu bilinmektedir.
GDO’ nun tohumları çevreye karıştığında doÄŸal ürünlerin yapısını bozabileceÄŸi gibi böcek üremesini de olumsuz etkileyeceÄŸi düşünülmektedir. Ekosistemin çökme olasılığı ve biyolojik kirliliÄŸin oluÅŸması eleÅŸtirilen diÄŸer konular arasındadır. Tartışma sadece çevresel ve saÄŸlık konusunda da deÄŸil üstelik. Bir de ekonomik boyutu var. Bugün GDO’ lu üretimi tekelinde bulunduran birkaç büyük ÅŸirket var. Yani GDO’ lu üretimin baÅŸlaması demek aslında küçük esnafın yok olması demek. Bu durum tohum fiyatlarının artabileceÄŸi düşüncesini de getirmiyor deÄŸil akıllara. Çünkü geleneksel tarımda bu yıl kullanılan tohum bir sonraki yıl kullanılabilmekte ancak GDO’ lu tarımda ise bu mümkün olmamakta ve her yıl üreticilerden tohum alınma zorunluluÄŸu oluÅŸmaktadır. Bu durumda tohum fiyatları artabileceÄŸi gibi ülke ekonomisine de olumsuz katkı saÄŸlayabilecektir.
Bu güne kadar resmi olarak herhangi olumlu-olumsuz bir açıklama olmamasına rağmen en iyisi katkı maddesi olan besin maddelerinden uzak durup hem sağlığımızı hem çevremizi hem de ekonomimizi korumak belki de.
GDO faydalı olarak uygulandığı taktirde insan sağlığına hiç dokunulmamış meyvelere kıyasla daha sağlıklı daha lezzetli ürünler elde edilecektir. Ancak onun için bile çok test araştırma yapıldıktan sonra üretime geçilmeli. GDO mühendisliği aslında hem insan hem bitkilerin genetigindeki hastalıkları düzeltmek için kullanılmalı, gıda terörü estirilmemeli.