Dünya Sağlık Örgütünün 2016 yılında yaptığı bir araştırma da 18 yaşın üzerinde 1,9 milyardan fazla, aşırı kilolu bulunmaktadır ve bunun 650 milyondan fazlası obezdir. Fazla kilolu olmak, diyabet, yüksek tansiyon, kalp problemleri, uyku apnesi, artrit ve hatta kansere neden olabileceğinden büyük bir endişe kaynağıdır. Bundan dolayı farklı kilo verme programları ve tedavileri, kilo verme konusunda bu kişilere yardımcı olmak için giderek daha popüler hale gelmektedir. Araştırma raporları, kilo verme programlarının uzun vadeli başarı oranının sadece yaklaşık % 20 olduğunu göstermektedir. Bu çalışmalardan biri de hipnozdur.
Kilo vermek için yapılan hipnozda, hastalar esas olarak aklın geri bildirim almaya ve önerileri kabul etmeye daha açık olduğu transa benzer bir duruma geçerler. Bu kavram, gerçekleri belirlemek ve etkinliğini bilimsel kanıtlarla doğrulamak için araştırmacılar arasında ilgi yaratan küresel bir durumdur. Bu yazıda kilo vermede hipnozun etkili olup olmadığı hakkında bilgiler bulunmaktadır.
Zayıflamada Hipnoz Nedir?
Kilo vermede hipnozunu anlamak için hipnoterapi hakkında bilgi sahibi olmak gerekir. Amerikan Psikoloji Derneğine göre, hipnoz olarak da bilinen hipnoterapi, terapistlerin insanları rahatlatmayı ve daha iyi odaklanmalarına yardımcı olmayı amaçladığı bir prosedürdür. Birçok insan bu tekniği şüpheli bulmaktadır, ancak araştırmacılar bu uygulamanın gerçekliğini kanıtlamışlardır. Hipnoz ile kişi rahat bir psikoloji elde ettiği için kilo vermeye olan odaklanması artmakta ve kilo berme ile ilgili yaptığı çalışmalar daha faydalı hale gelmektedir.
Hipnoterapi, klinisyenler arasında hastaların alışkanlıklarını değiştirmelerine, anksiyete ve duygu durum bozukluklarını kontrol etmelerine, depresyonu önlemelerine, sigarayı bırakmalarına ve ağrıyı hafifletmelerine yardımcı olmak için popülerdir. Dahası, hastalar kendilerine yardımcı olmak için kendi kendine hipnoz öğrenebilir ve yapabilirler. Hipno terapinin başarılı bir şekilde uygulanmasındaki olumlu sonuçlardan ilham alan tıp doktorları, hipnozun kilo kaybı için faydalarını kullanmanın yollarını araştırmaktadırlar. Bu süreçte, bir hastanın bilinçaltı zihni uyanır. Bu önemlidir çünkü araştırmalar karar vermeyi etkilemede bilinçaltı bir zihin olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, normal şartlarda zor veya ulaşılamaz görünen şey, bir kişi hipnotize edildiğinde çözülmesi kolaylaşır.
Hipnoz, hastaların başarılarını engelleyen kilit alanları belirlemelerine olanak tanır ve onları kararlılıkla hareket etmeye teşvik eder. Bu, hastaların kendileri dış basınç olmadan değişime hazır oldukları zamandır. Daha iyi yemek seçimleri yaparlar, zararlı alışkanlıkları bırakırlar ve sağlıklı bir rutini takip ederler. Kilo kaybı hipnoterapi bu şekilde ele alınmayı amaçlamaktadır.
Zayıflama da Hipnoz Etkili midir?
Hipnozla ilgili ortak algı, kişinin hipnoz olasını sağlayan sallanan bir nesne ile ilişkilendirilse de, hipnotizma bilime dayanır ve kilo kaybında faydalıdır. Diyet tavsiyesi, fiziksel egzersiz ve daha iyi yaşam tarzı ile birlikte, hipnoz ile kilo kaybı mümkündür. Bu ifadeyi desteklemek için, kilo kaybı hipno terapisinin etkinliği hakkında bazı önemli araştırma sonuçlarına göz atmak gerekir. İşte bu çalışmalardan bazıları:
• Psikolog ve yazarlar David N Bolocofsky, Klinik Psikoloji Dergisi’nde hipnoz yoluyla davranışsal kilo yönetimi üzerine bir çalışma raporu yayınlamışlardır. Çalışmaya 17 ila 68 yaşları arasında 109 hasta dahil edilmiş, dokuz haftalık bir sürede yapılmış ve katılımcıları iki gruba ayrılmışlardır. Bir grup, kilo vermek için önerilen egzersizlerle sadece diyet rehberliği alırken, ikinci gruba egzersiz ve diyet desteğinin yanı sıra hipnoterapi almıştır. Dokuz hafta sonra her iki grup da kilo kaybı açısından anlamlı iyileşme göstermiştir. Ancak sırasıyla sekiz ay ve iki yıl sonra yapılan birinci ve ikinci takipten sonra, hipnoterapi alan ikinci grup kilo vermeye devam etmiştir.
• Cochrane ve Friesen tarafından yapılan bir çalışmada, kilo kaybına ilişkin hipnozun değerlendirilmesi için 60 kadın aday yer almıştır. Katılımcılar ile görüştüler ve deneklerin başka herhangi bir kilo verme tedavisine dahil olmadığını belirtmişlerdir. Grubu hipnoz alanlar ve hipnoz almayanlar olarak iki gruba ayırmışlardır. Her iki gruba da danışmanlık ve davranışçı tedaviler uygulanmıştır. Çalışma ilginç sonuçlarla sonuçlanmıştır ve akademisyenler tedavi sona erdikten altı ay sonra tekrar takip edilmişlerdir. Hipnotize edilen hastalar hipnoz olmayan grup altı ay içinde yarım kilo verirken onlar ortalama 17 kilo vermişlerdir.
• Başka bir klinik çalışmada, İtalyalı akademisyenler iki tip hipnoz test etmişler ve biri kendi kendine (kendi kendine hipnoz) ve ikincisi düzenli veya alışılmış hipnoz almıştır. Her bireye diyet yardımı da dahil olmak üzere egzersiz ve davranış önerileri verilmiştir. Çalışmanın sonunda, alışılmış hipnozdan elde edilen sonucun daha fazla kilo kaybı ve azaltılmış kalori alımını gösterdiği kanıtlanmıştır. Kendi kendine hipnoz da katılımcılar arasında yaşam kalitesini ve memnuniyeti artırmaya yardımcı olmuştur.
• Obstrüktif uyku apnesinden muzdarip hastalar arasında obezitenin tedavisinde kontrollü bir hipnoz denemesi olumlu sonuçlar elde edilmiştir. J Stradling ve Oxford, İngiltere’deki Churchill Hospital, Göğüs Ünitesi’ndeki meslektaşlarına göre, stres azaltma ile hipnoterapi uygulanan grup, sadece diyet tavsiyesi alan hastalara göre küçük ama dikkate değer bir kilo kaybı göstermiştir.
• 60 kadın adayı içeren bir başka klinik çalışmada, araştırmacılar, hem (i) hipno-davranışçı terapi hem de (ii) enerjik psikoterapi, yani hipno-enerjik terapi ile hipno-enerjik tedavinin, vücut ağırlığının, yeme bozukluklarının, BMI ve genel vücut kavramını yükselttiğini tespit etmişlerdir.
Hipnoz Kilo Vermede Nasıl İşlev Görür?
Hipnozun kilo vermede nasıl etkili olduğuna dair bilimsel açıklama, hipnotizma sırasında beynin işleyiş biçiminde bulunabilir. Bilişsel bilim alanındaki sinirbilimciler ve bilim adamları, beynimizin hipnotizme nasıl tepki verdiğine dair ilginç gerçekler ortaya koymuşlardır. Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi’ndeki araştırmacılar, rehberlik altında hipnotize edilen 57 kişinin beyin taramasını yapmışlardır. İşlem sırasında beyinde üç büyük değişiklik fark etmişlerdir. Bu farklar şu şekildedir:
• Dorsal ön singulatta azalmış aktivite tespit edilmiştir. Çalışmanın kıdemli yazarı David Spiegel’e göre, bunun nedeni hipnotizma sırasında zihnin başka şeyler için endişelenmeyi bırakmasıdır.
• Dorsolateral prefrontal korteks ile insula arasındaki bağlantılar artmıştır. Spiegel bunu beynin vücuda ne olduğunu bildiği ve kontrol ettiği beyin-beden bağlantısı olarak açıklamaktadır.
• Dorsolateral prefrontal korteksin posterior singulat korteks ve medial prefrontal ile ayrılması görülmüştür. Basit bir ifadeyle, bir eylem ve onun yansıması arasındaki ilişkisizliği temsil eder. Bu, hastaların önerileri gerçekten dinlemelerini ve takip etmelerini mümkün kılar.
Hipnozun Kilo Vermede Kullanılmasının Dezavantajları
Şimdiye kadar, kilo verme için uygulanan hipnoz hakkında herhangi bir rapor yoktur. Dezavantajlar hipnoz uygulaması ile ilgili genel olabilecek üzerinedir. Bu dezavantajlar şu şekilde sıralanabilir:
• Hipnotik öneriler, nesnelerin algılanan rengini hemen değiştirebilir.
• Hipnotik öneriler görsel halüsinasyonlar oluşturabilir .
• İşitsel-görsel halüsinasyonlar, hipnotik önerilere dayanan öznelerin önerilen sesleri ve nesneleri duyabildiği ve görebildiği yerlerde de ortaya çıkabilir
• Katılımcılar geçici hipnoz sonrası amnezi yaşayabilirler
• Kilo verme hipnozunda, bir kez daha, dezavantajlara dair bir kanıt yoktur. Unutulmamalıdır ki, kilo vermek için hipnoz uygulamada bir mucize beklenmemelidir. Bu bilimsel bir terapidir ve bir gecede kilo vermeyi beklenmemelidir. İstenen hedeflere ulaşmak için süreç boyunca sabırlı ve tutarlı olunması gerekir.
Hipnozun Kilo Vermede Kullanılmasının Diğer Faydaları
Hipnoterapi sadece ekstra kilo vermeye yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda daha yüksek benlik saygısı, güven, memnuniyet, kabul ve öz kontrol sağlamaktadır. Volery ve diğer Fransız bilim adamları tarafından yönetilen bir araştırma grubu, aşırı vücut ağırlığı, anksiyete ve psikolojik zorluklarla ilişkili depresyonun tedavisinde hipnoz, psikoterapi ve bilişsel davranışçı terapi üzerinde durmuşlardır. Kilo vermeye yardımcı olmanın yanı sıra, bu spesifik hipnoterapi formu başka şekillerde de yardımcı olur. Bu faydalar şu şekildedir:
• Kaygı ve stresi yönetmeye yardımcı olur
• Diyabet tedavisine yardımcı olabilir
• Diyet alımını Düzenler ve yeme bozukluklarını tedavi eder
• Öz benlik duygusunu güçlendirir
• Uzun vadede Kilo vermeye yardımcı olur
Kilo vermek için hipnoz uygulanmasının birçok faydası vardır. Güveni arttırır, hastaları disiplinli hale getirir ve kilo kaybına yardımcı olur. Unutulmamalıdır ki, hipnoz, uygun bir diyete, egzersize ve gelişmiş bir yaşam tarzına ek olarak kullanıldığında daha etkilidir.
Kaynakça:
www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight
www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24837060
www.aphp.co.uk/articles/What-is-Solution-Focused-Hypnotherapy
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu
Harika bilgi, elinize sağlık!