Kaprilik asit (oktanoik asit), hindistancevizi yağına anti-mikrobiyal özellikler veren yağ asitlerinden biridir. Orta zincirli trigliseritleri (MCT’ler) oluşturur. Ön araştırmalar antibakteriyel, antifungal ve antienflamatuar etkilerine işaret eder, ancak sağlam klinik kanıtlar yoktur. Bu yazıda kaprilik asit ne olduğu ve sağlık açısından faydaları hakkında bilgiler bulunmaktadır.
Kaprilik Asit nedir?
Kaprilik (oktanoik) asit, orta zincirli trigliseritler grubuna ait bir yağ asididir. Genellikle hindistancevizi ve palmiye yağı gibi yenilebilir yağlarda bulunmaktadır. Hindistan cevizi yağına anti-mikrobik ve diğer sağlığı geliştirici özellikler veren yağ asitlerinden biridir. İnsanlar Candida enfeksiyonları, cilt koşulları, yüksek kolesterol, sindirim sorunları ve daha fazlası için oral ve topikal olarak kullanmaktadırlar. Kaprilik asidin faydaları olduğu ve olmadığını yönünde iki farklı görüş bulunmaktadır ve teoeileri şu şekildedir.
Faydası olduğunu savunanların teorileri:
• Candida ile savaşır
• Enflamasyonu azaltır
• Kolesterolü düşürebilir
• Mikrobiyal enfeksiyonlara yardımcı olabilir
Faydası olmadığını savunanların teorileri:
• Klinik kanıtlar eksiktir
• Daha yüksek dozlarda sindirim rahatsızlığına neden olabilir
• Doymuş yağın potansiyel dezavantajları bulunmaktadır.
Sağlık Açısından Faydaları
Kaprilik asidin sağlık açısından faydalı olduğuna dair henüz geçerli bir klinik kanıt bulunmamaktadır bu yüzden aşağıda belirtilen koşulların hiçbiri için kaprilik asit kullanımı desteklenmemektedir.
Kandida Enfeksiyonları
Ana bileşen olarak kaprilik asit yutulması ile anti-kandida alayı, kronik yorgunluk sendromu olan 18 denekte başarılı bir şekilde bağırsak kandidasını tedavi etmiştir. Deneklerin çoğu belli bir dereceye kadar yorgunluk iyileşmesi yaşamıştır. Bununla birlikte, bu çalışma düşük etkili bir dergide yayınlanmış, küçük bir örneği vardır ve kontrol grubu yoktur. Fakat tüm bu sonuçlarına dayanarak herhangi bir sonuç çıkarılamaz. Bir grup araştırmacı, Kandida, Helicobacter, Sitomegalovirüs ve diğer enfeksiyonların neden olduğu açıklanamayan sağlık sorunları olan hastalarda kaprilik asit ile başarı bildirmiştir. Bir kez daha klinik kanıtların kalitesi düşüktür.
Kaprilik asit, farelerin dil yüzeyinde Kandida’nın büyümesini bastırmıştır. Plazma membranı boyunca mikrobik hücreye girmektedir ve Kandida mantarının biyolojik fonksiyonunu etkilemektedir. Kaprilik asit ve diğer antifungal yağ asitleri kendilerini mantar zarlarına sokmaktadır ve membranı fiziksel olarak rahatsız etmektedirler, bu da membranın akışkanlığının artmasına neden olmaktadır Bu membran proteinlerinde, sitoplazmik bozuklukta ve sonunda hücre ölümlerinde değişikliklere neden olacak bir durumdur.
Beyin Koruması
Alzheimer hastalığı düşük beyin enerjisi metabolizmasına neden olabilir ve nöron fonksiyonunu bozabilir, bu da zayıf glikoz kullanımına yol amaktadır. Alzheimer hastalığında ve ilgili durumlarda, mitokondri glikozu daha az emebilip kullanabildiğinden serebral glikoz metabolizması zarar görmektedir. Glikoz eksikliğinde kaprilik asit, beyin hücrelerindeki işlevsiz mitokondrilerin enerji için kullanması için gerekli basit yakıtı sunan bir keton kaynağı olabilir. Kaprilik trigliseritlerle yapılan tedavi, fareler üzerinde yapılan bir çalışmada zayıflığın ilerlemesini ve omurilik nöronlarının korunmasını yavaşlatmış ve bilişsel performanslarını önemli ölçüde artırmıştır.
Kolesterol Seviyeleri
Birkaç hayvan denemesinde, kaprilik asit ve diğer orta zincirli yağ asitleri kolesterol seviyelerini ve aterosklerozu azaltabilmiştir. Klinik araştırmalar henüz bunu doğrulamamıştır.
Bakteriyel Enfeksiyonlar
Kaprilik asit, hayvan denemelerinde Salmonella ve diğer bakterilerin büyümesini engelleyebilmiştir. Kaprilik asit, patojenik bakterilere nüfuz ederek ve onları öldürerek sütteki patojen sayısını azaltabilir. Kısa ve orta zincirli yağ asitleri bakteri hücre duvarlarına dağılır ve bakterilerin asidik olmasına ve üreme yeteneğini kaybetmesine neden olmaktadır.
Viral Enfeksiyonlar
Orta zincirli serbest yağ asitleri, zarflanmış virüslere karşı geniş bir mikrobisidal aktivite spektrumuna sahiptir. Antiviral etki, virüsün zarfındaki lipitleri ve fosfolipidleri sıvılaştırır ve mikrobiyal membranın parçalanmasına neden olmaktadır. Aynı zamanda virüs montajına ve viral olgunlaşmaya müdahale etmektedir. Yine de, yukarıdaki gözlemler sadece hayvan ve hücre temelli çalışmalardan kaynaklanmaktadır ve klinik önemi bilinmemektedir.
Kaprilik Asit Yan Etkileri ve Güvenlik
Kaprilik asit, gıdalarda bulunan olağan miktarlarda kullanıldığında FDA tarafından güvenli olarak etiketlenir. Ayrıca MCT açısından zengin diyetlerin bir parçası olarak da güvenli olmaktadır. Daha yüksek dozlar (128 mg/kg’a kadar) bazı hastalarda karın rahatsızlığına neden olabilir.
İlaç Etkileşimleri
Teorik olarak, kaprilik (oktanoik) asit ile etkileşime girebilir:
• NSAID
• Kan incelticiler
• Kan basıncını düşüren ilaçlar
Dikkat ve tıbbi gözetim gereklidir.
Kaprilik Asit Saflaştırılması
Temel olarak, kaprilik asit orta hidrofobikliği arttırır . Uygulamada, başlangıç çözeltisinin pH değeri, yaklaşık 2 hacim 60 sodyum asetat tamponu eklenerek 4’e ayarlanmalıdır. Daha sonra 0.04-0.07 hacimdeki kaprilik asit (başlangıç materyaline ve ayrıca Igs hayvan türlerine bağlı olarak) karıştırılarak damla damla eklenir ve çözelti oda sıcaklığında 30 dakika inkübe edilir . Bu koşullar altında, serum proteinlerinin çoğu, 10 dakika boyunca santrifüjlemeden sonra süpernatantta geri kazanılan IgG hariç çökeltilir. Bu yöntem, amonyum sülfat çökeltme ile benzerlikler taşır. Özellikle, yüksek derecede saflaştırılmış Ig fraksiyonları elde etmek için bir diğeriyle birleştirilmesi gerekir. L- 1 10 g’da 5000 dk. Bu yöntem, amonyum sülfat çökeltme ile benzerlikler taşımaktadır. Özellikle, yüksek derecede saflaştırılmış Ig fraksiyonları elde etmek için bir diğeriyle birleştirilmesi gerekir.
Kaprilik asit, sistematik oktanoik asit adıyla bilinen sekiz karbonlu düz zincirli yağ asidinin ortak adıdır. Hindistancevizi ve anne sütünde doğal olarak bulunur. Suda minimal çözünür olan hafif hoş olmayan kokulu bir tada sahip yağlı bir sıvıdır. Kaprilik asit ticari olarak parfümeride kullanılan esterlerin üretiminde ve ayrıca boyaların üretiminde kullanılır (Wikipedia). Kaprilik asit, Prunus (Kiraz, Erik), ananas adaçayı, siyah ahududu ve arpacık gibi birçok gıdada bulunabilir. Kaprilik asidin, doğuştan gelen bir metabolizma hatası olan orta zincirli asil-CoA dehidrojenaz eksikliği ile ilişkili olduğu bulunmuştur.
Kaprik veya Kaprilik Asitler Neden Kullanılmalıdır?
Üreticiler güzellik, gıda, ilaç ve kişisel bakım ürünleri gibi çeşitli tüketici ürünleri üretmek için kaprik ve kaprilik asitleri kullanırlar. Bu bileşikler, aşağıdakiler gibi çeşitli temel işlevleri yerine getirir:
• Boyalar, yağlayıcılar ve gres ürünlerinde bariyer katmanları
• Parfüm ve yapay tatlar için Esterlerin veya hidroksil grubuna sahip bir alkoksi grubu ile değiştirilmiş kimyasal bileşiklerin üretimindeki ara ürünler
• Kremler ve merhemler gibi topikal farmasötikler için çözücüler
• Emülsiyonlar için stabilizatörler
• Güzellik ürünleri için inceltici maddeler
Kaprik asit ve kaprilik asit arasında benzerlikler olsa da (örneğin her ikisi de anti-mikrobiyal özellikler sergiler), her bileşik ayrıca belirli uygulamalarda daha iyi bir seçim olmasını sağlayan spesifik özellikler gösterir.
• Kaprik asit , daha iyi yumuşatıcı ve emülgatör olma avantajına sahiptir. Bu nitelikler birçok üreticinin dezenfektan yaparken ve kauçuk ve plastik için ester üretirken bu bileşiği kullanmasına yol açmaktadır.
• Kaprilik asit, gıda, temizleyiciler ve tıpta kullanım için ideal olmasını sağlayan üstün antienflamatuar ve antifungal özellikler gösterir. Üreticiler ayrıca bu bileşiği kauçuk üretiminde bir aktivatör veya hızlandırıcı olarak kullanırlar.
Özet olarak; Oktanoik asit olarak da bilinen Kaprilik Asit, yaygın bir sekiz karbon doymuş yağ asididir. Kaprilik asit çeşitli endüstrilerde kullanılır. Parfümler ve boyalar için esterlerin üretiminde kullanılır ve ayrıca çeşitli amidlerin ve plastikleştiricilerin üretiminde de kullanılabilir. Kaprilik asit, yağlayıcı endüstrisinde ve kauçuk endüstrisinde bir aktivatör/hızlandırıcı olarak bir katkı maddesidir. Ayrıca şarap imalathaneleri ve bira fabrikaları gibi yerler için gıda işleme ekipmanları için çok iyi bir antimikrobiyal pestisittir. Sabunlarda ve deterjanlarda, bir yüzey aktif madde olarak kullanılabilir. Kaprilik asit ayrıca gıda ve ilaçlarda farklı şekillerde kullanılmaktadır.
Kaynakça:
https://www.sciencedirect.com/topics/biochemistry-genetics-and-molecular-biology/caprylic-acid
https://www.chemceed.com/tag/caprylic-acid/
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu