Karın Kası Yırtılmasının Nedenleri ve Tedavisi

Karın kasları, kalça hizasından midenin üst bölgesine ve yan bölgelere kadar uzanan kaslardır. Bazı kişiler bu bölgeye mide kası da derler, ancak mide aslında farklı bir organdır. Ayrıca doktorlar çekilmiş bir kası bir gerilme veya yırtılma olarak adlandırır. Bu tür yaralanmalar aşırı kullanımdan, bir kasın çok gerilmesinden veya aşırı güçten kaynaklanabilir. Yırtılmış bir kası olan ağrılı veya sancılı olabilir ve hareketi kısıtlayabilir. Karın kaslarının dışarıdan desteklenmesi zor olduğundan, tedavi dinlenme ve ağrı kesici ilaç tedavileri ile rahatsızlar giderilmeye çalışılmaktadır. Çekilen karın kasının nedenleri ve semptomları hakkında bilgi ayrıca, aynı bölgedeki diğer yaralanmalardan nasıl ayırt edileceği hakkında bilgiler aşağıda verilmektedir.

Nedenleri

Kişi egzersizden önce iyi bir şekilde ısınmadıysa karın kası çekebilir. Karın kasları yırtılmasının olası nedenleri vardır. Bu nedenler aşağıdaki gibidir:
• Aşırı karın egzersizi
• Egzersiz veya yorucu faaliyetten önce düzgün şekilde ısınmamak
• Egzersiz sırasında yanlış teknik kullanmak
• Ağır cisimlerin yanlış kaldırılması
• Aniden vücudu bükmek
• Şiddetli hapşırma veya öksürme
• Sıkı, yorgun karın kasları veya bölgeye önceden alınan darbe, çekilen karın kası riskini arttırmaktadır.

Belirtileri

Yırtılmış bir karın kası, özellikle hareket esnasında, karın bölgesinin ağrılı ve hassas olmasına neden olmaktadır. Eğer kişi karın bölgesinde kas çekilmesi problemi yaşıyorsa, karnın içinde ve çevresinde semptomlar görebilirler. Görülen bu semptomlar aşağıdaki gibidir:
• Acı veya hassasiyet
• Karına dokunurken ağrı veya rahatsızlık
• Şişme
• Morarma
• Kas spazmları
• Kas germe zorluğu
• Bir şey taşırken veya gererken ağrı
• Yaralanma veya aşırı egzersiz sonrası ağrı

Kas Yırtılması, Gerginlik ve Fıtık

Ağır kaldırma fıtığa neden olmaktadır. Doktorlar bazen karın kaslarını zorlanma veya yırtık kas olarak adlandırırlar. Kas çekilmesinin şiddeti değişebilir:
• Hafif gerilme, kas liflerinin gerilmesine veya yırtılmasına neden olur, ancak mukavemet etkilenmez.
• Orta gerginlik, daha fazla yırtılmış liflere sahiptir, şişme veya morarma olabilir ve gözle görülür bir zayıflık vardır.
• Daha şiddetli gerginlik, kasta tam bir yırtılmaya neden olabilir ve çok acı vericidir. Aynı zamanda kas kuvveti kaybına yol açar.
Yırtılmış bir karın kası bazen fıtığa benzer hissedebilir. Fıtık, doku, yağ veya ince bağırsakların bir kısmı, karın bölgesinin zayıflamış bir kısmı boyunca genişlediğinde karın bölgesinde bir çıkıntıdır. Farklı fıtık tipleri vardır. En sık görülen tiplerden biri, çoğunlukla erkekleri etkileyen kasık fıtığıdır. Bir fıtığın ana işareti, karın içinde veya kasık üstünde bulunan fakat kişi uzanırken görülemeyebilecek bir çıkıntıdır. Fıtıklar aniden ortaya çıkabilir veya yavaş yavaş oluşabilir. Kasık fıtığı diğer belirtileri şunlardır:
• Kasık bölgesindeki ağrı, özellikle kaldırırken veya egzersiz yaparken
• Kasıkta yanma hissi
• Erkeklerde şişmiş bir skrotum
• Kasıkta zayıf veya ağır bir his
Şu kişiler daha fazla fıtık olma riski altındadır:
• Fazla kilolu veya obez olmak
• Kronik öksürük
• Şiddetli kabızlıktan zorlanma
• Ağırlık kaldırma

Diğer Fıtık Tipleri

Farklı bölgelerde görülen fıtık çeşitleri mevcuttur ve bazıları şu şekildedir:
• Karın ameliyatından sonra ortaya çıkan kesişen fıtıklar.
• Göbek düğmesinin içinde veya yakınında şişkinliğe neden olan göbek fıtıkları.
• Bağırsak fıtıkları, bağırsak veya karın dokusunun bir kısmı karın duvarı boyunca iterek yumuşak doku çıkıntısında sıkışıp kaldığında meydana gelir.
• Sıkışık bir fıtık boğulabilir, bu da sıkışan dokuya kan akışını keser. Garip bir fıtık çeşididir ve tıbbi bir acil durumdur.
Bir kişi fıtığı veya çekilmiş bir kas olup olmadığından emin değilse, ciddi komplikasyonlardan kaçınmak için bir doktora görünmek en iyisidir.

Ne Zaman Doktora Gidilmelidir?

Çekilmiş kas rahatsızlığı yaşayan kişiler evde bol miktarda dinlenerek ve yorucu egzersiz veya efordan kaçınarak tedavi edebilirler. Bunun yanında eğer kişi çok acı çekiyorsa veya belirtileri iyileşmiyorsa, doktora görünmesi en iyisidir. Fıtık olabileceğini düşünüyorlarsa muhakkak surette doktora görünmelidirler. Doktor, fizik muayene sırasında bu durumu sıklıkla teşhis edebilir. Boğulmuş fıtıklar hayatı tehdit edici olabilir. Kişiler aşağıdaki belirtileri fark ederse derhal tıbbi yardım almalı veya acil servisi aramalıdır:
• Karın bölgesinde ani, kalıcı ağrı
• Kötüleşen ağrı
• Mide bulantısı
• Kusma
• Ateş
• Kasıklarda kırmızı ve çok hassas bir çıkıntı

Tedavi

Bir sağlık uzmanı, kas iyileşmesi için spesifik gerginlikler önerebilir. Gerilen karın kasının ana tedavisi kasın iyileşmesini sağlamak için dinlendirilmesidir. Kişinin, kası fazla zorlayan ya da ağrıya neden olan herhangi bir aktiviteden kaçınmaları gerekecektir. Bir kişi fiziksel aktivite sırasında karın kaslarını çektiği hissine kapılıyorsa, egzersizi hemen durdurmalı ve şu adımları izlemelidir:
• Bir buz torbasını bir havlu veya beze sarılmalıdır
• Buz paketini 20 dakika boyunca abdomene uygulamalıdır
• Buz uygulamasını her gün 2-3 kez tekrarlamalıdır
Bir sağlık uzmanı, kasın iyileşmesine yardımcı olmak için özel germe- gevşetme hareketleri yapmayı önerebilir. Ayrıca, kişiler ağrı ve şişkinliği gidermek için ibuprofen gibi reçetesiz ağrı kesici ilaçları da alabilirler. Şişlik yoksa, çekilen kası gevşetmek için ısı kullanabilirler. Bir seferde 10-15 dakika kaslara ılık bir kompres uygulamak bu kas gevşetmeye yardımcı olabilir ve iyileşmesine izin verebilir.
Fıtık tedavisi genellikle fıtığı tekrar doğru pozisyona yönlendiren bir doktoru içerir. Ancak bazı kişiler de ameliyat gerektirebilir. Çekilmiş bir kastan toparlanma hızı ciddiyetine bağlı olacaktır. Hafifçe çekilen bir kas birkaç hafta içinde iyileşebilirken, daha ciddi bir çekilen kasın iyileşmesi 4 ila 6 hafta sürebilir. Teknik olarak çekilmiş bir karın kası olan çekilmiş bir mide kası ağrılı olabilir, ancak kişilerin genellikle bolca dinlenmesi tam bir iyileşme gösterir. Bir kişi, iyileşme süresi boyunca yorucu faaliyetlerden veya egzersizlerden kaçınmaya özen göstermelidir.

Önleme

Karın kaslarının yırtılması bazı yaşam koşulları iyileştirmesi ile önlenebilir:
• Egzersiz veya yorucu aktivite öncesi düzgün ısınma
• Doğru şekilde ağırlık kaldırmak ve çok ağır cisimleri kaldırmaktan kaçınmak
• Egzersizler için uygun tekniği uygulamak
• Karın kaslarının esnekliğini güçlendirmek ve geliştirmek
Şiddetli veya uzun süreli semptomlar yaşayanlar, karın bölgesinde olağandışı herhangi bir şişkinlik fark eden herkes fıtık olabileceği için bir doktora görünmelidir. Aşırı hassasiyet, mide bulantısı ve ateş varsa, derhal tıbbi yardım almaları gerekir.

Kaynakça:
ncbi.nlm.nih.gov
niddk.nih.gov
hopkinsmedicine.org
acsm.org

Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu