Sosyal özdeşleşme, insanların genellikle toplumdaki sosyal statüyü görmemeleri ve ondan kopmuş olmaları kavramıyla ilgilidir. Bu durumda, diğer üst kasttan kendi durumlarını karşılaştırırlar ve kendilerine ben kimim, toplumdaki konumum nedir sorusunu sorarlar. Ayrıca kendi statülerini çevrelerindeki diğer kişi ve gruplarla ilişkilendirir veya karşılaştırırlar.
En uç haliyle kast sistemi dokunulmazlık olarak kendini gösterir ki bu da ezilmiş veya kırılmış olarak adlandırılan Dalitler için asıl kimliğini yitirecek kadar aşağılayıcıdır. Kast sisteminin dışında kalanlar saf olmayan, kirli ve dokunulmaz, aşağı insanlar olarak kabul edilir. Alt gruptaki bu etiketli statüler, onları diğer üst kast grubundan izole olmalarına neden olmuştur. Mahatma Gandhi, dokunulmaz Dalit’i Tanrı’nın çocukları anlamına gelen Harijans olarak yeniden adlandırmış, ancak Hint toplumunda eşit statü sağlamamıştır.
Dokunulmazlar terimi genellikle, elle çöp toplama, insan dışkısı temizleme, şehirden hayvan leşi temizleme gibi en istenmeyen ve tatsız işleri yapmak için zorla görevlendirilen kişileri ifade etmek için kullanılır. Bütün bu zorlu ve kirli işlere devam etmeleri nedeniyle ne ekonomik durumları düzelmiş ne de sosyal statüleri. Ek olarak, kirli iş toplumda ek damgalanmaya zorlanmıştır. Gates vakfı tarafından Hindistan’da yürütülen bir ankete dayalı olarak toplanan veriler, sanitasyon ve temizliğin birlikte çalışmasının, 2017’de Hindistan’daki temizlik işçilerinde %90’ı alt Dalit alt kastlarına ait olan 5 milyon kişinin istihdamına katkıda bulunduğunu bulmuştur.
Eski Hindistan’dan beri Dalitler, okula, tapınağa, festivale ve kliniklere gitmelerine izin verilmediğinden ekonomik olarak marjinalleştirilmişlerdir. Bros, uzun süredir ayrımcılığa maruz kalanların, azalan bir öz imajdan da muzdarip olabileceğini belirtmiştir. Benzer şekilde, ayrımcılığın sürekliliğinin, kendi alanlarındaki algılarını, beklentilerini, davranışlarını ve tercihlerini yeniden şekillendirebileceğini de desteklemiştir. Toplumsal kimlik içindeki öz-ayrımcılık ve azalan öz imaj nedeniyle, zalime karşı herhangi bir toplu eyleme tepki gösterirler. Bazı bireyler, benlik saygısı ve benlik imajı nedeniyle ayrımcılığa tahammül edemez ve intihar eder. Örneğin, Bihar’ın Gaya Bölgesi’nde bir doğum günü partisinden gelen Dalit kızını üst kasttan gençlerin kaçırdığı bir olay bildirilmiştir. Olaydan sonra kız benlik saygısını korumak için kendini asmıştır.
Eğitimli bireyler arasında Dalit intihar vakaları artmaya devam etmektedir. Dalit insanlarına yönelik ayrımcılık her sektörde, okulda, kolejde, Üniversitede, Kurumda, İşletmede vb. doğasında vardır. Dr. Payal Tadvi bir Dalit öğrencisi Mumbai’deki BYL Nair Hastanesinden MD Jinekoloji okumakmtadır. 2019’da üst kasttan kıdemli meslektaşlarının kastçı sözleriyle taciz ettiği iddiasıyla intihar etmiştir. Benzer bir durumda 26 yaşındaki Dalit öğrencisi Rohith Vemula’nın 2016 yılında üniversite yönetimi tarafından kast temelli ayrımcılık nedeniyle Hydrabad Üniversitesi’nde kendini astığı iddia edilmiştir.
Tüm bu uygulamalar Hindistan’da yasalarca yasaklanmıştır, ancak uygulamanın her eyalette hala yaygın olduğu gizli değildir. Kast temelli ayrımcılığı ortadan kaldırmak için Hindistan birçok yasa çıkarılmıştır ve bu yasalar aşağıdaki gibidir:
• 1955 Sivil hakların korunması yasası,
• 1955 Dokunulmazlık (Suçlar) yasası,
• 1989 Planlanmış kastlar kabileler (zalimliklerin önlenmesi) yasası,
• 2013 Çöpçüler ve rehabilitasyon yasası,
Ancak, bu yasalar Hindistan’da hala başarılı bir şekilde uygulanmamıştır. Hindistan’da bile Ulusal İnsan Hakları Komisyonu, SC & ST Ulusal Komisyonu vardır, ancak bu kurumlar tüm Dalit vakalarına karşı önlem almaya karşı savunmasızdır. Ne toplum ne de Devlet Dalitlerin haklarının korunduğuna inanmamaktadır. Dalit insanlarına yönelik ihlallerin çoğu insan hakları ihlali olarak değerlendirilmemektedir. Dokunulmazlık, Hindistan’da kabul edilen 1955 Dokunulmazlık (Suçlar) yasasında sınırlandırılmıştır.
Buna göre, Dalit’in toplumun diğer üyeleriyle birlikte yemek yemesi durumunda ortak kuyular, göletler gibi kaynaklara erişim için dokunulmazlığın kesinlikle yasak olduğu, okullarda ve diğer yerlerde ayrı oturma düzeninin sağlanmaması, tapınaklara, turistik yerlere, dükkanlara veya ortak köy yollarını kullanmasına engel olunmaması gerektiği belirtilir. Toplum, inançlarını yerine getirmeleri ve mülkleri satın almaları için onları boykot edemez.
Dalit’in Sosyal Karşılaştırması
Sosyal karşılaştırma dünyasında, insanların belirli bir grubun ve üyelerinin göreceli değerini veya sosyal konumunu sosyal karşılaştırma süreci aracılığıyla tanımlanır.Modern Hindistan’daki Dalitler, sosyal tabakalaşma nedeniyle hala üst kasttan sürekli sosyal karşılaştırmayla karşı karşıyadır. Çeşitli sosyo-ekonomik, kültürel ve yapısal ayrımcılıklar ve yetkisizleştirmeler, alt kastlar altındaki kast kavramını genişletmek için Hint toplumunda Dalitlerin tanımlanmasını etkiler.
Nesiller boyu ayrımcılığa maruz kalan ve sosyoekonomik statüleri sürekli olarak marjinalleştirilen Dalitler. Dışlanan kişilerin (eğitim düzeyi düşük, sağlık durumu kötü ve gelir düzeyi düşük olanlar) sosyo-ekonomik koşulları, bir miktar iyileşmeye rağmen değişmemiştir. İnsanlar eşit derecede çalışamazlar, bu nedenle Dalitler olarak etiketlenirler ve ezilenler veya mirastan mahrum bırakılanlar olarak da bilinirler.
Dalit topluluğunun her zaman toplumun ana akımından dışlanmış olduğu, yukarıda bahsedilen sosyal kimlik teorisi sürecinin unsurlarını anlamak mümkündür. Bir yandan değişen zamanlarda, anayasa Dalit topluluğunun sosyal adaletinden bahseder ve onları toplumun ana akımına taşır. Öte yandan Dalit topluluğu hala toplum tarafından boykot edilmekte ve insanlık dışı bir yaşam sürdürmek zorunda bırakılmaktadır. Üst kast toplumuna mensup insanların çoğunluğu Dalit topluluğunu çok rezil gözlerle görmekte ve halka açık yerlerde onları istismar etmektedir.
Üst sınıf toplumu, seçim sürecine katılmaları halinde Dalit adaylarını küçük düşürdüğü her sosyal ve yasal kurumda tüm yüksek mevkileri korur. Ne zaman bir fırsat bulsalar, kastları adına onlara hakaret ederler. Üst kasttan kişilerin bu tür uygunsuz ve ayrımcı davranışları, toplumda Dalit topluluğunun olumsuz kimliğini oluşturur. Dalit topluluğu, üst kasttakilerin kendilerine karşı olumsuz ve ayrımcı bir tutum sergilediklerini gördüklerinde, kendilerini toplumun ana akımının dışında sayarlar. 1955 yılında Albert Cohen, sosyal hüsran teorisinde, toplumdan gelen insanlık dışı davranışları gören bireyin hüsrana uğradığını ve bunun da olumsuz düşünce yarattığını belirtmiştir. Aynı şey Dalit topluluğu içinde de olmaktadır.
Cohen, hem üst hem de orta sınıflar için geçerli olan aşarı, bireysellik, hırs ve gecikmiş tatmin gibi sınıf değerleri ile ilgilenir. Cohen, burada ifade edilen değerlerin doğrudan orta ve üst sınıf sosyalleşmesinden kaynaklandığını, dolayısıyla Amerikan değer sistemine egemen olduklarını öne sürmüştür. Ne yazık ki, işçi sınıfının sosyalleştiği sosyo-ekonomik ortamlar nedeniyle bu değerlerin işçi sınıfı insanlar tarafından elde edilmesi zordur. Toplumun beklenti ve bunun sonucunda ortaya çıkan sonuç standartları, işçi sınıfını hayal kırıklığına uğratmış ve hoşnutsuz bırakmıştır. Oradan, en temel nevroz ve psikoz türlerinden psikopati ve çeşitli akıl hastalıkları gibi daha karmaşık koşullara kadar çeşitli akıl hastalıkları ortaya çıkar.
Bu makale, Albert Cohen’in statü hüsranı teorisi altında toplumda üst kastın kendileri için yarattığı ayrımcılık ve olumsuz kimlik nedeniyle hüsrana uğrayan Dalitlerin ne gibi adımlar attığı bilgisi yer alır. Dalit topluluğuna üst kast tarafından dayatılan sosyal ayrımcılık ve olumsuz kimlik, iyimser ve karamsar görüşler olmak üzere ikiye ayrılmıştır. İyimser bakış açısına sahip Dalit bireyleri, zaman ve koşullara göre ayrımcı ve olumsuz kimliklerini değiştirerek toplumsal onurlarını kazanmak için mücadele devam etmektedirler.
Verecekleri mücadelenin toplumu reforme edeceğine, toplumun ana akımı içinde eşit statülerini kazanacağına inanmaktadırlar. Ancak karamsar görüşler zihinlerde olumsuz düşünce yaratır, toplumsal ayrımcılık ve olumsuz kimlik nedeniyle hüsrana uğrarlar. Bu tür insanlar zamanla ve koşullarla mücadele edemezler ve mevcut sosyal sistemde geleceklerini karanlık bulurlar. Bu Dalitlerin ruhen o kadar incinmişler ki, yaşama arzularını bitirerek intihara yönelmektedirler.
Belge Analiz Yöntemi
Bu çalışma, Hindistan’daki Dalit intiharı çalışması için (bir tür içerik analizi olan) doküman analizi yöntemini uygulamıştır. Kitap, gazete, dergi, makale, dergi gibi basılı ve elektronik belge materyallerinin sistematik olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Belge analizi, anlamı ortaya çıkarmak, kavrayış kazanmak ve bilimsel bilgiyi geliştirmek için verilerin incelenmesini ve yorumlanmasını gerektirir. Araştırmacılar, bir metindeki çeşitli kelime ile kavramları anlam ve ilişkileriyle birlikte belirlemek için nicel ve nitel analizin bir kombinasyonunu kullanır. Ardından metin, yazar(lar), izleyici, hatta zaman ve kültür hakkında çıkarımlarda bulunur.
Yazar bu tekniği kullanmaya karar vermiştir, çünkü Hindistan’daki gazeteler, dergiler ve diğer literatür, Dalitlerin sorunları hakkında en büyük ve en iyi haber kaynağıdır. Yazarlar, doküman incelemesi yöntemini kullanarak belirli bir süre içinde meydana gelen Dalit intiharına ilişkin verileri kolayca toplayabilmiştir. Neredeyse her durumda, bir Dalit intiharı olduğunda, gazeteler sadece olası nedenleri değil, aynı zamanda Dalitlerin kastları nedeniyle nasıl ayrımcılığa uğradıklarını da bildirmişlerdir. Araştırmacılar, bu çalışmanın ana kaynağı olarak Hindistan’daki gazetelerden (basılı ve elektronik) ve dergilerden elde edilen ikincil verileri kullanmışlardı. Belge analizi için ikincil veriler Amar Ujala, Dainik Bhaskar, Dainik Jagran ve Jansatta gibi Hintçe gazetelerden toplanmıştır.
Hindistan’ın Bihar, Haryana, Madhya Pradesh, Maharashtra, Rajasthan ve Uttar Pradesh gibi çeşitli eyaletlerinden veriler toplanmıştır. Dalit kastlarının intihar vakaları bu bölgelerde geniş çapta duyurulmakta ve vurgulanmaktadır, bu nedenle bu alanlardaki güncel konuları incelemek zorunludur. Yazarlara göre, bildirilen 50 Dalit intihar vakasının çoğunluğu bu bölgelerde bulunmuştur.
Bu Dalit intihar olaylarının her biri, mağdurların yaş grubu (11-20 yaş, 21-30 yaş, 31-40 yaş ve 41-50 yaş), cinsiyet (erkek ve kadın) gibi çeşitli gruplara ayrılmıştır. Dalit intiharının nedenleri (sosyal aşağılama, sahte hırsızlık vakaları, cinsel taciz, temel ihtiyaçların olmaması ve bulunamaması gibi intihar nedenleri ve doktor, öğrenci, çiftçi, memur, gazeteci ve işçi hariç mağdurun mesleğidir.
Bu çalışmanın verileri 2015 ile Haziran 2021 arasında toplanmıştır. Mevcut çalışma için örnek vakalar, giriş bölümünde atıfta bulunulan çeşitli gazete ve dergilerde Dalit intiharı ve ayrımcılık hakkında yayınlanan her haber bölümü okunarak manuel olarak toplanmıştır. Araştırmacılar, Hintli gazetecilerin bu tür vakaları çevrimdışı yayınlardan bildirmek için sıklıkla kullandıkları terimleri belirlemişler ve bu terimler, keşfettikleri terimleri kullanarak çevrimiçi platformlarda bilgi aramak için kullanılmıştır.
İnternette Dalit istismarını ararken, yasaklı, tehdit, giriş, suistimal, inkar, damgalama, saldırı ve ayrımcılık gibi terimler aranmıştır. Araştırmacılar daha sonra tüm arama sonuçlarını gözden geçirmişler, sosyal ayrımcılık sonucu intihar ettikleri vakaları seçerek belgelemişlerdir. Mevcut çalışmada bu yöntemi kullanmanın temel amacı, Hint kültüründe Dalit intiharının doğası ve örüntüsü hakkında ampirik bir anlayış kazanmaktır. Özellikle araştırmacılar, toplumsal ayrımcılığın Dalit halkının ve topluluklarının refahı üzerindeki etkileri hakkında daha fazla bilgi edinmekle ilgilenmektedirler.
2015’ten Haziran 2021’e kadar araştırma döneminde, Hindistan’da araştırmalarda kullanılabilecek alternatif ampirik veri kaynakları mevcut olmadığında, lojistik kısıtlamalar nedeniyle saha ziyaretleri yoluyla veri toplamak mümkün değildir. Bu nedenle bu veri toplama yöntemi, incelenen zaman dilimi içinde incelenen konu hakkında ampirik veri toplamak için en etkili yaklaşım olarak kabul edilmiştir. Bu strateji, yazarların Dalit intiharı hakkında gözlem, bilimsel görüş ve olgu incelemesi gibi bilimsel bir araştırma yapmalarını sağlar.
Kaynakça:
https://www.jstor.org/stable/4411929
https://www.researchgate.net/publication/277008941_Article_Caste_Discrimination_in_India_Dalit_Identity_Crisis
https://frontline.thehindu.com/cover-story/the-dalit-identity-dilemma/article9629313.ece
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu