Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Liçi ve Ake Meyveleri: Toksinler ve Etkileri

0 666

 İlginç ve Potansiyel Zehirli Meyveler

Liçi, hoş bir kokusu ve tatlı bir tadı olan tropik meyvedir. Ake ise Jamaika’nın ulusal meyvesidir ve hafif tuzlu bir tada sahiptir. Her iki meyve de dünyanın bazı bölgelerinde çok popülerdir. Ayrıca, ikisi de olgun olmadıklarında tehlikeli olabilir.
Liçi ve ake bitkileri benzer toksinler içerir. Olgunlaşmamış liçiler hipoglisemiye ve ölümcül olabilecek tehlikeli bir beyin fonksiyon bozukluğuna neden olabilir. Olgunlaşmamış Ake meyveleri şiddetli kusmaya ve diğer hoş olmayan belirtilere neden olabilir. Hastalık tedavi edilmezse ölümcül olabilir.

Liçi ve ake meyveleri Kuzey Amerika’da, yılın bazı zamanlarında, taze veya konserve halde bulunur. Özellikle ake meyvelerini seçerken ve hazırlarken özen göstermek gerekir.

Liçi veya Liçi Tesisi

Liçi bitkisi, Çin’e özgü yaprak dökmeyen çiçekli bir ağaçtır. Bilimsel adı Litchi chinensistir. Küçük meyveler yuvarlak, oval veya kalp şeklindedir ve kümeler halinde bulunur. Meyveler yaklaşık iki inç uzunluğa sahiptir. Ancak çoğu bundan daha da küçüktür. Meyvenin dış kabuğu genellikle kırmızı, turuncu-kırmızı veya pembedir ve engebeli bir görünüme sahiptir. Bazı liçilerin üzerinde sarı lekeler vardır.
Bir liçinin iç eti beyaz, pürüzsüz ve yarı saydamdır. Etin ortasında kahverengi bir tohum bulunur. Bazı meyveler, hem yetiştiriciler hem de yiyiciler tarafından istenen bir özellik olarak kabul edilen alışılmadık şekilde küçük tohumlara sahiptir. Et teknik olarak tohum zarı olarak adlandırılır ve meyvenin yenilebilir tek kısmıdır. Tohum zarı, bir tohumu kısmen ya da tamamen çevreleyen bir kaplamadır. Bazen tohumun kendisi tarafından üretilir ve sıklıkla etlidir.
Ham liçi mükemmel bir C vitamini ve bakır kaynağıdır. Ayrıca, yararlı miktarda B6 vitamini ve potasyum içerirler. Olgunlaşmamış liçi tamamen yeşil renktedir.

Liçi ZehirlenmesiLiçi ve Ake Meyveleri: Toksinler ve Etkileri

1990’lardan bu yana, araştırmacılar, Hintli çocukların liçi yedikten sonra şaşırtıcı ölümleri hakkında bir açıklama yapmak istediler. Bu konuda çeşitli teoriler ortaya çıkmıştır. Bunlara böcek ilacı zehirlenmesi, meyve üzerindeki hayvan dışkısına bağlı viral bir enfeksiyon ve ağır metal zehirlenmesi dahildir.
Sorunu, liçi toksinlerine bağlayan büyük bir analiz 2017 başlarında yayınlandı. Analiz, 2014 yılında liçi ağaçları olan birçok meyve bahçesinin bulunduğu bir bölgede meydana gelen zehirlenmelere dayanıyordu. Etkilenen çocuklar meyve bahçelerini ziyaret eden ve çok sayıda liçi yiyenlerdi.
Olgunlaşmamış meyveleri yedikten sonra çocuklar herhangi bir belirti göstermeden yatağa gittiler. Ancak gece boyunca, bazıları ağlayarak uyandılar. Bu durumu çocuklar hastaneye götürülürken bile nöbetler, koma ve sık sık ölüm izledi. Çocuklarda hipoglisemi (düşük kan şekeri) ve beyin fonksiyon bozukluğu ortaya çıktı.

Yetersiz Gıdaların Belirtilere Etkisi

Araştırmacılar, etkilenen çocukların birçoğunun akşam yemeklerini yemediklerini ya da sadece küçük çocukların yediklerini keşfettiler. Araştırmacılar, çocukların çoğunun sosyoekonomik kökenlerinin yetersiz olduğunu söylemektedirler. Bazı çocukların olgunlaşmamış liçi yemeye istekli olmalarının nedeninin açlık olabileceği söylendi. Yeterli miktarda başka yiyecek yemeden çok sayıda liçi yeme kombinasyonu en ciddi belirtileri ortaya çıkardı.

Toksinler ve Vücuttaki Etkileri

Olgunlaşmamış liçiler iki toksin içerir. Bunlar metilensiklopropil glisin ve hipoglisin A’dır. Benzer fakat özdeş yapıları olmayan ilişkili kimyasallardır. Araştırmacılar, olgunlaşmamış meyveyi yiyen çocukların çoğunda toksinlerin metabolitlerini buldular. Bir metabolit, vücutta söz konusu kimyasal maddeden üretilen bir maddedir.
Şeker, hücreler tarafından bir enerji kaynağı olarak kullanılır. Diyetteki aşırı glikoz karaciğerde glikojen olarak depolanır. Birisi bir süredir yemek yememişse, glikoz üretmek için glikojen parçalanır. Normal beyin fonksiyonu için sabit bir kan şekeri seviyesi gereklidir.
Araştırmacılara göre, küçük çocuklar karaciğerlerinde glikojen depolamak için sınırlı bir yeteneğe sahipler. Sonuç olarak, bir süredir yemek yemediklerinde, yağ asitlerini glikoza dönüştürmeleri gerekir. Liçi toksinleri bu sürece müdahale eder. Bu nedenle yeterli sayıda olgunlaşmamış liçi yedikten sonra çocuklar hipoglisemi yaşayabilir. Bazı durumlarda kan şekeri seviyesi gece boyunca çok düşük olur. Bu, beyne zarar verir ve liçi zehirlenmesinin tehlikeli ve üzücü semptomları oluşur.

Sorunun Çözümü

Araştırmacılar, liçi sorununun çözümü olarak, ebeveynlerin çocuklarını meyve yeme konusunda uyarmaları ve çocukların iyi bir akşam yemeği yemesinin gerektiğini söylüyorlar. Yiyecekler, gece boyunca kan şekerinin düşmesini önlemeye yardımcı olmalıdır. Öneri yapıldığından bu yana ölümlerin sayısı önemli ölçüde azalmıştır, ancak çocuklar hala ölmektedir. Bilim adamları ayrıca zehirlendikten sonra hastaneye götürülen çocukların “hızlı glikoz düzeltmesi” almasını da önermişlerdir.

Ake Tesisi

Liçi bitkisi gibi, ake bitkisi çiçekler ve meyveler üreten yaprak dökmeyen bir ağaçtır. Batı Afrika’ya özgüdür. Meyveleri büyüktür ve kırmızı, turuncu veya sarı renklidir. Meyvenin yenilebilir kısmı, tohumların etrafındaki krem, soluk sarı et ya da tohum zarıdır.
Ake ve deniz ürünleri, Jamaika’nın ulusal yemeğidir. Pişmiş ake, zengin sarı bir renktedir ve omletlere çok benzemektedir. Tadı oldukça hafiftir. Bazı kişiler meyvenin cevizli bir tada sahip olduğunu söylerken, bazı kişiler biraz peynir tadı aldığını sölemektedir.

Ake ZehirlenmesiLiçi ve Ake Meyveleri: Toksinler ve Etkileri

Ake zehirlenmesi Jamaika kusma hastalığı olarak da bilinir. Hem yetişkinlerde hem de çocuklarda görülür. Çocukların hastalıktan ölme olasılığı daha yüksektir. Her yaştan insanın durum için tıbbi tedavi alması önemlidir. Meyvelerdeki toksin hipoglisin A’dır.
Hastalığın belirtilerinden bazıları, liçi zehirlenmesinde bulunanlarla aynıdır. Ancak, iki durum arasında farklılıklar vardır. Hastalığın alternatif adından da anlaşılacağı gibi, şiddetli kusma ake zehirlenmesinin baskın bir belirtisidir. Kusma, liçi zehirlenmesi analizinde araştırılan bazı çocuklarda ortaya çıkmış, ancak çoğunda görülmemiştir.
Ake zehirlenmesinin bazı yaygın belirtileri aşağıda listelenmiştir. Hipoglisemi de bozukluğun bir özelliğidir. Yetersiz beslenmenin belirtileri daha da kötüleştirebileceği düşünülmektedir.
– Mide rahatsızlığı, olgunlaşmamış meyveleri yedikten birkaç saat sonra başlar.
– Kusma aniden başlar.
– Kişi terleme, hızlı nefes alma, hızlı kalp atışı, baş ağrısı, uyuşma, karıncalanma ve halsizlik yaşayabilir.
– Rahatsız edici bir zihinsel durum gelişebilir.
– Bazen ikinci bir kusma oluşur.
– Nöbetler ve koma bu kusmayı takip edebilir.

Meyveleri Bir Yemek İçin Hazırlamak

Olgunlaşmamış meyveler, yüksek düzeyde hipoglisin A içerir ve çok zehirlidir. Olgunlaşmış meyve hala hipoglisin A içerir, ancak seviye çok daha düşüktür. Hipoglisin, suda çözünen bir kimyasaldır. Eğer ake yıkanır ve sonra suda pişirilirse, toksin miktarı güvenli bir seviyeye düşer. Meyvelerle ilgilenen uzmanlar, ake yemeyi güvenli hale getirmek için aşağıdaki tavsiyelerde bulunmuşlardır.
– Ake yemek isteyen biri, meyve tamamen olgunlaşana kadar beklemelidir.
– Tohum zarı çıkarılmalı ve tohumlar güvenli bir şekilde atılmalıdır. Böylece çocuklar ve evcil hayvanlar onlara ulaşamaz.
– Eğer pembe bir zar, kanala yapışırsa, bunun sıyrılması gerekir.
– Daha sonra tohum zarı, su ile durulanır ve bu su atılır.
– Yıkanan tohum zarı, yumuşayana kadar suda kaynatılmalıdır.
– Pişirme suyu atılmalıdır.
– Birçok kişi bu noktada akeyi diğer yiyeceklerle kızartmayı tercih eder.

Kaynakça:
https://owlcation.com/stem/Lychees-and-Ackee-Fruits-Toxins-and-Their-Effects

Yazar: Katibe Melis Dinçer

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku