Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Marina Abramovic (1946- ) Kimdir?

0 361

Vücut sanatı (body art) akımının önemli temsilcilerinden biridir.
Kendini “sanatın büyükannesi” olarak gören Marina Abramovic, sanat kariyerine 1970’lerden günümüze kadar kapsayan süreçte devam etmektedir. Bu süre içerisinde sanatını ifade aracı olarak kendi vücudunu kullanan Abramovic sanatçı ve izleyici arasındaki ilişki üzerinde durdu. Performansları genellikle sakatlamak, uyuşturucu kullanmak, şiddet ve çıplaklığa dayanan tartışmalı unsurlar içerir. Marina Abramovic (1946- ) Kimdir?
1946’da Sırbistan’ın Belgrad şehrinde dünyaya gelen Abramovic, 29 yaşına kadar bu şehirde yaşadı. Belgrad’daki Güzel Sanatlar Akademisi’nde 1965’ten 1970’e kadar devam etti ve daha sonrasında Novi Sad’daki Güzel Sanatlar Akademisi’nde hocalık yaptı. İlk performanslarını bu okulda sergilemeye başladı.
1973’te dikkat çeken ilk performansı Ritim 10’u gerçekleştiren Abramovic, bu performansında çevresini saran çeşitli ebatlardaki ve biçimlerdeki bıçaklarla popüler bir oyunu oynadı. Ses kayıt cihazını açtıktan sonra ellerini açıp yerden aldığı bıçak ile hızlı hamlelerle bıçağı parmaklarının arasındaki boşluklara ritmik şekilde sapladı. Boşluğu ıskalayıp elini kestiği her seferde yeni bir bıçak alarak oyuna tekrar başladı. Yirmi kesikten sonra ses kaydını dinledi ve performansını tekrardan icra etti. Yiner parmaklarını yaralayıp acı ile çığlık attı..
1974’te Ritim serisi kapsamında ilave çalışmalarda bulundu. Bu serinin ilki Ritim 5’te kendi saç ve tırnak kırpıntılarını yerde yanan komünizm simgesi olan kocaman bir kızıl yıldızın içine atar. Performansının sonunda kendisi de yıldızın ortasına atlar ve atlar atlamaz oksijen yetmezliğinden hemen bilincini kaybeder. İzleyiciler arasından çıkan kişiler tarafından kurtarılır.
Bu performansında kontrolünü kaybetmesi onu hayal kırıklığına uğratsa da performansı sırasında hissettiği acizlik duygusunu sonraki performansı olan Ritim 2’ye katmaya karar vermiştir. Bu çalışmasında katatoni hastalarına verilen bir hapı yutan Abramovic, şiddetli tutukluk ve spazmlar geçirmiştir. Beyni bu durumdan etkilenmediğinden vücudunda meydana gelen fiziksel değişimleri gözlemleyebiliyordu, ancak onları değiştirebilecek bir şey yapamıyordu. İlacın etkisi geçtikten sonra ikinci hapı yutarak performansına devam etti. Bu performansında hap vücudunu etkilemeyip beynini devre dışı bıraktı.Marina Abramovic (1946- ) Kimdir?
Serinin son ve en tehlikelisi Ritim 0’idi. Bu performansında üzerinde 72 nesnenin olduğu bir masanın önünde çıplak duran Abramovic, izleyicilerin istedikleri nesneleri alıp kendi bedeni üzerinde kullanabilmelerine izin veriyordu. Bu nesneler arasında tüy ya da parfüm gibi zararsız nesnelerin yanında bıçak, jilet ve hatta dolu tabanca gibi tehlikeli eşyalar da bulunmaktaydı. 6 saat boyunca devam eden performansı sırasında izleyiciler onu dürtüp, gıdıklayıp, kesip ve keyiflerine göre sürüklerken, hatta bir izleyici dolu silahı kafasına tutarken o sessiz sedasız durdu. Performansı sonunda ise üstü başı yara bere ve kan içinde ayağa kalkıp salondan yürüyüp çıktı.
Ritim serisini tamamladıktan kısa süre sonra tek kişilik performanslarına son veren Abramovic, asıl adı Uwe Laysiepen olan Ulay lakaplı başka bir performans sanatçısı ile flört etmeye başladı. Ortak performans yapmaya başlayan ikili, kendilerini bir elmanın iki yarısı gibi görüyorlardı ve performanslarına çoğu zaman bu inancı yansıtıyorlardı. Nefes Alıp/Nefes Vermek adlı performanslarında iki sanatçı ağızlarını birbirlerine dayayıp nefes alışverişi yaptılar; biri nefesini verirken diğeri onun nefesini içine çekiyor, sonra da rolleri değiştiriyorlardı. Ta ki her ikisi de oksijensizlikten bayılana kadar. Başka bir ortak performansta Abramovic ve Ulay çıplak halde dikilirken, izleyici aralarına sıkışıp hangi sanatçının yüzüne bakacağına karar vermek zorundaydı.
İkilinin ayrılması da yine başlı başına bir performans ile gerçekleşmiştir. 1988’de Abramovic Sarı Deniz’den başlayarak Çin Seddi boyunca yürürken, Ulay ise Gobi Çölü yakınlarındaki öteki uçtan yürümeye başladı. 90 günlük zaman süresince 3000 kilometreyi aşan bir mesafe kat ettikten sonra ikili güzergahın tam ortasında buluştu ve hem Sevgililer adlı performanslarını hem de ilişkilerini sona erdirdiler.

Kaynakça:
https://tr.wikipedia.org/wiki/Marina_Abramovi%C4%87
Grzymkowski, E. (2019). Sanat 101, Say Yayınları.

Yazar: Gizem Şıdım

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku