Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Mikroplar Vücudun Dışında Ne Kadar Yaşar?

0 3.846

Mikroplar bakteri, virüs ve enfeksiyonlara neden olan diğer mikroplardır. Bazı patojenler neredeyse anında vücudun dışında ölürken, bazıları saat, gün veya hatta yüzyıllarca hayatlarını sürdürebilirler. Mikropların ne kadar yaşayacağı organizmanın doğasına ve çevresine bağlıdır. Sıcaklık, nem ve yüzey tipi mikropların ne kadar süre dayanacağını etkileyen en önemli faktörlerdir. İşte yaygın bakteri ve virüslerin ne kadar süre yaşadığını ve kişinin kendisini onlardan korumak için neler yapabileceğinizin kısa bir özeti.

Virüsler Ne Kadar Canlıdırlar?

Mikroplar Vücudun Dışında Ne Kadar Yaşar?Bir bakıma virüsler tam olarak canlı değildir çünkü çoğalmak için bir konakçıya ihtiyaç duyarlar. Virüsler genellikle yumuşak yüzeylerin aksine sert yüzeylerde en uzun süre bulaşıcı kalırlar. Dolayısıyla, plastik, cam ve metal üzerindeki virüsler kumaşlardan daha uzun süre hayatta kalabilirler. Düşük güneş ışığı, düşük nem ve düşük sıcaklıklar çoğu virüsün yaşama şansını artıran faktörler arasındadır.
Bununla birlikte, virüslerin tam olarak ne kadar hayatta kaldığı türe bağlıdır. Grip virüsleri yüzeylerde yaklaşık bir gün, ancak ellerde sadece beş dakika aktif kalmaktayken, soğuk virüsler yaklaşık bir hafta boyunca bulaşıcı kalırlar. Mide gribine neden olan calicivirus, yüzeylerde günlerce veya haftalarca hayatta kalabilirken, Herpes virüsleri ciltte en az iki saat hayatta kalabilir. Krupa neden olan parainfluenza virüsü ise sert yüzeylerde on saat ve gözenekli materyallerde dört saat sürebilir. HIV virüsü vücudun hemen dışında ve güneş ışığına maruz kaldığında neredeyse anında ölürler. Çiçek hastalığından sorumlu Variola virüsü aslında diğer virüslere göre oldukça kırılgandır ama çiçek hastalığı bir aerosol formunda havaya serbest bırakılmış virüsün yüzde 90’ı 24 saat içinde ölürken kalan kısmı hayatta kalmıştır.

Bakterilerin Yaşam Süresi

Virüsler sert yüzeylerde en iyi sonucu verirken, bakterilerin gözenekli malzemeler üzerinde kalması daha olasıdır. Genel olarak, bakteriler virüslerden daha uzun süre bulaşıcı kalır. Bakterilerin vücut dışında ne kadar süre yaşadıkları, farklı dış koşulların tercih ettikleri çevreye ne kadar olduğuna ve bakterilerin spor üretip üretemeyeceğine bağlıdır. Ne yazık ki, sporlar olumsuz koşullarda uzun süre hayatlarına devam edebilirler. Örneğin, şarbon bakterisinin (Bacillus anthracis) sporları on yıllar hatta yüzyıllar boyunca hayatta kalabilir.
Gıda zehirlenmesinin iki yaygın nedeni olan Escherichia coli (E.coli) ve salmonella, vücut dışında birkaç saat ila bir gün yaşayabilir. Yara enfeksiyonları, toksik şok sendromu ve potansiyel olarak ölümcül MRSA enfeksiyonlarından sorumlu Staphylococcus aureus (S. aureus) kıyafetlerde haftalarca hayatta kalmasına izin veren sporlar oluşturur. Araştırmalara göre, Streptococcus pneumoniae ve Streptococcus pyogenes (kulak enfeksiyonlarından ve strep boğazından sorumlu), beşiklerde ve doldurulmuş hayvanlarda bir gece veya daha uzun süre hayatta kalabilir.

Diğer Mikrop Türleri

Bakteriler ve virüsler enfeksiyonlardan ve hastalıklardan sorumlu tek mikrop değillerdir ve mantarlar, protozoalar ve algler de kişiyi hasta edebilir. Mantarlar maya, küf içerir ve mantar sporları toprakta onlarca yıl veya muhtemelen yüzyıllarca hayatta kalabilir. Giysilerde ise mantarlar birkaç ay hayatta kalabilirler.
Mikroplar Vücudun Dışında Ne Kadar Yaşar?Küf ve mantarlar 24-48 saat içinde susuz ölürler, bununla birlikte, sporlar çok daha dayanıklıdırlar. Sporlar hemen hemen her yerde bulunabilirler ve en iyi koruma, önemli bir büyümeyi önlemek için nemi yeterince düşük tutmaktan geçmektedir. Kuru koşullar büyümeyi önlerken, sporların dolaşımı daha kolaydır. Sporlar, vakumlar ve HVAC sistemlerindeki HEPA filtreleri kullanılarak azaltılabilir.
Bunun yanında bazı protozoalar kist oluştururlar. Bu kistler bakteri sporları kadar dirençli değildir, ancak toprakta veya suda aylarca yaşayabilirler. Kaynama sıcaklıkları tipik olarak protozoon enfeksiyonlarını önlemektedir.

Mikroplar En Aza Nasıl İndirilir?

Mutfak süngeri mikroplar için bir üreme alanıdır, çünkü nemli, besin açısından zengin ve nispeten sıcaktır. Bakteri ve virüslerin yaşam beklentisini sınırlamanın en iyi yollarından biri, nemi azaltmak, yüzeyleri kuru tutmak ve besin kaynaklarını azaltmak için temiz tutmaktır. New York Üniversitesi Tıp Fakültesi mikrobiyoloji direktörü Philip Tierno’ya göre virüsler ev yüzeylerinde yaşayabilirler, fakat kendilerini çoğaltma yetilerini hızla bir şekilde kaybetmektedirler. Yüzde onun altındaki nem, bakteri ve virüsleri öldürecek kadar düşüktür.
Mikroplar Vücudun Dışında Ne Kadar Yaşar?Sabun ve su ile basit el yıkama mikropları toplamaya karşı en iyi savunmadır. İstenmeyen patojenleri öldürmek için yüzeyleri dezenfekte edilmelidir. Ağartıcı ve alkol iki yaygın ev dezenfektanıdır. Sıcak su (60 ° C veya 140 ° F) ve çamaşır suyu kullanarak kontamine olabilecek kumaşları yıkanmalıdır. Bununla birlikte şayet varsa, bir çamaşır kurutma makinesinin sıcaklığı da bakteri ve virüsleri öldürmeye yardımcı olur.
Bu nokta da canlı olmanın bulaşıcı olmakla aynı şey olmadığını belirtmek gerekir. Grip virüsleri bir gün yaşayabilir, ancak ilk beş dakikadan sonra bile çok daha az tehdit oluşturmaktadırlar. Soğuk bir virüs birkaç gün yaşayabilirken, ilk günden sonra daha az bulaşıcı hale gelir. Mikropların bulaşıcı olup olmadığı, kaç patojen bulunduğuna, maruz kalma yoluna ve bir kişinin bağışıklık sistemine bağlıdır.
Mikroplar arasında mikroskopik bakteriler, virüsler, mantarlar ve bir enfeksiyona neden olabilen protozoa bulunur. Çoğu virüs bir günden az bir süre aktif kalır. Pürüzsüz, sert yüzeylerde en iyi şekilde hayatta kalırlar. Bakteriler nemli, gözenekli yüzeylerde gelişir. Spor oluşturanlar haftalarca veya daha uzun süre bulaşıcı kalabilir.

Kaynakça:

mayoclinic.org
sciencefocus.com
livescience.com

Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku