Postmodernizm Türkçe’ye modern ötesi olarak tercüme edilmiş bir kavramdır. Bu kavramın anlaşılması için öncelikle modern kavramının anlaşılması gerekmektedir. Genelde yeni anlamında kullanılan modern kavramı aydınlanma sonrasını ifade etmek için kullanılmaktadır.
Postmodern ise genellikle 1950 sonrası dönemi karşılamak için kullanılan bir kavramdır. Modernizmin kavramlarını sorgulayan postmodernizm bu kavramların yerine çoğulculuk, etniklik, farklılıklar gibi yeni değerler getirmiştir. Modernite insanları mutlu etmiyorsa onun kavramları ve bakış açısı sorgulanmalıdır anlayışı temel anlayış olarak kabul edilmiştir. Modernizm birey kavramı üzerinden statik bir insan tanımı yapar. Postmodernizm ise özne kavramı üzerinden sürekli değişen bir insan tanımı yapmaktadır.
Postmodernizm sentez ve bütünlüğün yerine parçalı olmayı önermiştir. Modernizm döneminde yani 1950 öncesi dönemde ortaya çıkan ideolojiler reddedilir. Postmodernizm e göre evrensel kültür yoktur çoğulcu kültür vardır. Görecelik sergilenip farklı anlamlar çıkartılır. Bu konuda sürekli ironik yaklaşımlar sergilenmiştir. Çoğulculuk yapısı önemsenmiş, karşıt unsurların bir arada oluşu savunulmuş, ilke bozucu protest tavırlar sergilenmiştir.
Postmodernizmin Edebiyata Yansımaları
– Geleneksel sanat anlayışına karşı çıkılmıştır.
– Metinlerarasılık, kolaj, montaj, pastiş, parodi, üstkurmaca gibi teknikler kullanılmıştır.
– Gerçekle kurmaca iç içe anlatılmıştır.
Dünya edebiyatında postmodern yazarlar; James Joyce, Umberto Eco, Oktavio Paz, Wirginia Wolf
Türk edebiyatında postmodern yazarlar; Oğuz Atay, Yusuf Atılgan, Leyla Erbil, Ferid Edgü, Tomris Uyar, Nazlı Eray, Orhan Pamuk, Latife Tekin, Hasan Ali Toptaş, İhsan Oktay Anar
Kaynakça:
Edebi Akımlar
Yazar:Mustafa Bostan