Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Siyanobakterilerin Sağlığa Olan Etkileri

Nostoc is a genus of cyanobacteria found in various environments that forms colonies composed of filaments of moniliform cells in a gelatinous sheath.
0 697

Mavi-yeşil algler, mavi-yeşil renkli pigmentler üreten çeşitli bakteri türlerini ifade etmektedir. Tuzlu suda ve bazı büyük tatlı su göllerinde büyümektedirler. Meksika ve bazı Afrika ülkelerinde birkaç yüzyıl boyunca yiyecek olarak kullanılmaktadır. Ayrıca 1970’li yılların sonlarından beri ABD’de ek gıda olarak satılmaktadır. Bu alg ürünleri bazen ağızdan protein takviyesi olarak ve yüksek tansiyon tedavisinde kullanılmaktadır. Ağız yoluyla diğer birçok durum için kullanılmaktadır, ancak bu kullanımları destekleyen iyi bir bilimsel kanıt bulunmamaktadır.
Bazı mavi-yeşil alg ürünleri kontrollü koşullar altında yetiştirilmektedir. Bazıları ise, bakteriler tarafından kontamine olma ihtimalinin daha yüksek olduğu doğal ortamda yetişmektedir ve bun alglerde belirli bakteriler tarafından üretilen karaciğer zehirleri (mikrosistin) ve ağır metaller içermektedir. Bununla birlikte yalnızca test edilmiş ve bu kirleticilerden arındırılmış olduğu tespit edilen ürünler seçilmelidir. Mavi-yeşil algler zengin bir protein kaynağı olduğu söylense de, gerçekte, et veya sütten daha zengin değildir. Bunun yanında fiyat olarak et ve süte göre gram başına ortalama30 kat daha pahalıya gelmektedir.

Gördüğü Fonksiyonlar

Mavi-yeşil algler, şayet ağızdan alınırsa içeriğinde emilimi yüksek demir, protein ve diğer mineral bulunmaktadır. Bağışıklık sistemi, şişme (iltihaplanma) ve viral enfeksiyonlar üzerindeki potansiyel etkileri için araştırılmalar devam etmektedir.

Kullanımlar ve Etkinlik

Yüksek tansiyon: Yüksek tansiyonu olan bazı kişilerde kan basıncını düşürdüğü bildirilmiştir.
Siyanobakterilerin  Sağlığa Olan EtkileriSaman nezlesi: İlk araştırmalar, yetişkinlerde bazı alerji semptomlarını hafifletebileceğini göstermektedir.
HIV/AIDS tedavisinde kullanılan ilaçların neden olduğu insülin direnci (antiretroviral kaynaklı insülin direnci): İlk araştırmalar, HIV/AIDS ilaçlarına bağlı insülin direnci olan kişilerde insülin duyarlılığını arttırdığını göstermektedir.
Arsenik zehirlenmesi: İlk araştırmalar, günde iki kez mavi-yeşil alg ve çinko almanın, içme suyunda yüksek arsenik seviyeleri olan bölgelerde yaşayan kişilerde arsenik seviyelerini ve arsenik’in cilt üzerindeki etkilerini azalttığını göstermektedir.
Atletik performans: Mavi-yeşil alglerin atletik performans üzerindeki etkisi belirsizdir. Erken bir çalışma, düzenli olarak koşan erkeklerin mavi-yeşil algler aldıklarında yorulmadan önce daha uzun süre sprint yapabildiklerini göstermektedir. Bununla birlikte, başka bir erken çalışma, mavi-yeşil alglerin eliptik bir antrenör makinesinde egzersiz yaparken yakılan kalorileri iyileştirmediğini göstermektedir.
Dikkat eksikliği-hiperaktivite bozukluğu (DEHB): İlk araştırmalar, mavi-yeşil alglerin bir bitki kombinasyonu ile alınmasının, daha önce tedavi edilmeyen çocuklarda DEHB skorlarını iyileştirebileceğini göstermektedir. Ancak bunun mavi-yeşil alglerden, diğer bitkilerden veya kombinasyondan olup olmadığı tam belli değildir.
Göz kapak tikleri veya seğirmesi (blefarospazm): İlk araştırmalar, mavi-yeşil alglerin alınmasının blefarospazmı olan kişilerde göz kapağı spazmlarını azaltmadığını göstermektedir.
Diyabet: Erken bir çalışma, tip 2 diyabetli kişilerin kan şekeri seviyelerinin daha düşük olduğunu göstermektedir.
Yorgunluk: Erken araştırmalar, uzun süreli yorgunluk şikâyetleri olan yetişkinlerde yorgunluğu iyileştirmediğini göstermektedir.
Hepatit C: Kronik hepatit C’li kişilerde mavi-yeşil alglerin etkileri üzerine araştırmalar tutarsız olmuştur. Yapılan bir çalışma, mavi-yeşil alglerin ağız yoluyla alınmasının, henüz tedavi edilmeyen veya diğer tedavilere yanıt vermeyen hepatit C’li yetişkinlerde süt devedikeni ile karşılaştırıldığında karaciğer fonksiyonunda daha fazla iyileşme sağladığını göstermektedir. Bununla birlikte, başka bir çalışma, mavi-yeşil alglerin hepatit C veya hepatit B’li kişilerde karaciğer fonksiyonunu kötüleştirdiğini göstermektedir.
HIV/AIDS: HIV/AIDS hastalarında mavi-yeşil alglerin etkileri üzerine araştırmalar karıştırılmıştır. Bazı erken araştırmalar, HIV / AIDS hastalarında enfeksiyonları, mide ve bağırsak problemlerini, yorgunluk hislerini ve solunum problemlerini azalttığını göstermektedir. Bununla birlikte, HIV hastalarında CD4 hücre sayısını arttırdığı veya viral yükü azalttığı görülmemektedir. Siyanobakterilerin  Sağlığa Olan Etkileri
Kandaki yüksek seviyelerde kolesterol veya diğer yağlar Lipitler (hiperlipidemi): İlk araştırmalar, mavi-yeşil alglerin normal veya hafif kolesterol seviyeleri olan kişilerde kolesterolü düşürdüğünü göstermektedir. Ancak, araştırma bulguları bir şekilde tutarsız olmuştur. Yapılan bazı araştırmalara göre, mavi-yeşil yalnızca düşük seviyedeki lipoprotein (LDL veya kötü) kolesterolünü düşürdüğü tespit edilmiştir. Diğer çalışmalarda, toplam kolesterol ve LDL kolesterolü düşürürken yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL veya iyi) kolesterolü arttırmaktadır.
Kötü diyetin veya vücudun besinleri emememesinin neden olduğu durumlar: Bebeklerde ve çocuklarda yetersiz beslenme için diğer diyet tedavileri ile birlikte mavi-yeşil alglerin kullanımı ile ilgili erken araştırmalar çelişkili sonuçlar göstermektedir. 8 hafta boyunca darı, soya ve yer fıstığı kombinasyonu ile spirulina mavi-yeşil alg verilen beslenmemiş çocuklarda kilo artışı görülmüştür. Bununla birlikte başka bir çalışmada, 3 ay boyunca günlük olarak mavi-yeşil alg verilen 3 yaşına kadar olan çocuklar, sadece beslenmeyi iyileştirmek için genel tedavi verilenlerden daha fazla kilo almamıştır.
Menopoz belirtileri: Erken bir çalışma, menopoz dönemindeki kadınlarda endişe ve depresyonu azalttığını göstermektedir. Bununla birlikte, sıcak basması gibi semptomları azalttığı görülmemektedir.
Zihinsel uyanıklık: Erken bir çalışma, zihinsel yorgunluk duygularını geliştirdiğini ve zihinsel matematik testinde düşük puan aldığını göstermektedir.
Obezite: Aşırı kilolu veya obez olan kişilerde etkileri üzerine araştırmalar belirsizdir. Bazı erken araştırmalar, aşırı kilolu yetişkinlerde kilo kaybını hafifçe iyileştirdiğini göstermektedir. Bununla birlikte, diğer çalışmalar mavi-yeşil alglerle kilo kaybı göstermemektedir.
Genellikle sigara içmenin neden olduğu ağız içindeki beyaz lekeler (oral lökoplaki): İlk araştırmalar, tütün çiğneyen kişilerde ağız yaralarını azalttığını göstermektedir.
Ciddi bir diş eti enfeksiyonu (periodontitis): Erken araştırmalar, diş eti hastalığı olan yetişkinlerin diş etlerine mavi-yeşil alg içeren bir jelin enjekte edilmesinin diş eti sağlığını iyileştirdiğini göstermektedir.
Yukarıdaki rahatsızlıkların yanı sıra anksiyete, demir eksikliği nedeniyle düşük seviyelerde sağlıklı kırmızı kan hücreleri (anemi), adet öncesi sendromu (PMS), kanser, çok az alkol tüketen veya içmeyen insanlarda karaciğerde yağ birikmesi (alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı veya NAFLD), depresyon, stres yorgunluk, hazımsızlık, kalp hastalığı, hafıza ve yara iyileşmesi içinde kullanılmaktadır. Bu kullanımlar için mavi-yeşil alglerin etkinliğini değerlendirmek için daha fazla araştırma yapılması ve kanıt gerekmektedir.

Yan Etkiler ve Güvenlik

Ağız yoluyla alındığında: Mikrosistin, toksik metaller ve zararlı bakteriler adı verilen karaciğere zarar veren maddeler gibi kirleticiler içermeyen mavi-yeşil alg ürünleri, kısa süreli kullanıldığında çoğu kişi için olası güvenlidir. Günde 19 grama kadar olan dozlar 2 aya kadar ve günde 10 gramdan daha düşük dozlar 6 aya kadar güvenle kullanılmaktadır. Yan etkiler tipik olarak hafiftir ve bulantı, kusma, ishal, karın rahatsızlığı, yorgunluk, baş ağrısı ve baş dönmesini içermektedir. Ancak kontamine olan mavi-yeşil alg ürünleri olası güvenlidir. Kirlenmiş mavi-yeşil algler karaciğer hasarı, mide ağrısı, bulantı, kusma, halsizlik, susuzluk, hızlı kalp atışı, şok ve ölüme neden olmaktadır. Test edilmemiş, mikrosistin ve diğer kontaminasyon içermediği tespit edilen mavi-yeşil alg ürünleri kullanılmamalıdır.

Özel Önlemler ve Uyarılar

Hamilelik ve emzirme: Hamile veya emzirme halinde mavi-yeşil alglerin kullanılmasının güvenli olup olmadığını bilmek için yeterli bilgi yoktur. Kirlenmiş mavi-yeşil alg ürünleri hamilelik sırasında veya anne sütü yoluyla bir bebeğe geçebilecek zararlı toksinler içermektedir. Güvenli tarafta kalınmalıdır ve kullanmaktan kaçınılmalıdır. Siyanobakterilerin  Sağlığa Olan Etkileri
Çocuklar: Mavi-yeşil algler çocuklar için olası güvenlidir. Çocuklar kontamine mavi-yeşil alg ürünlerine yetişkinlerden daha duyarlıdır.
Multipl skleroz (MS), lupus (sistemik lupus eritematozus, SLE), romatoid artrit (RA), pemfigus vulgaris (cilt durumu) ve diğerleri gibi otoimmün hastalıklar: Mavi-yeşil algler bağışıklık sisteminin daha aktif hale gelmesine neden olmaktadır ve bu oto-immün hastalıkların semptomlarını artırmaktadır. Kişi bu koşullardan birine sahipse, mavi-yeşil alglerden kaçınmak en iyisidir.
Kanama bozuklukları: Mavi-yeşil algler kan pıhtılaşmasını yavaşlatmaktadır ve kanama bozukluğu olan kişilerde morarma ve kanama riskini artırmaktadır.
Fenilketonüri: Mavi-yeşil alglerin spirulina türleri kimyasal fenilalanin içermektedir ve bu fenilketonüriyi daha da kötüleştirmektedir. Kişi de fenilketonüri varsa, Spirulina türü mavi-yeşil alg ürünlerinden kaçınmalıdır.

Etkileşimler

Bağışıklık sistemini azaltan ilaçlar (İmmünsüpresanlar) MAVİ-YEŞİL ALGA ile etkileşime girmektedir. Mavi-yeşil algler bağışıklık sistemini artırmaktadır. Bağışıklık sistemini artırarak, mavi-yeşil algler bağışıklık sistemini azaltan ilaçların etkinliğini azaltmaktadır. Bağışıklık sistemini azaltan bazı ilaçlar arasında azatiyoprin (Imuran), baziliksimab (Simulect), siklosporin (Neoral, Sandimmune), daklizumab (Zenapax), muromonab-CD3 (OKT3, Orthoclone OKT3), mikofenolat (CellCept), takrolimus (FK506, Prograf), sirolimus (Rapamune), prednizon (Deltason, Orason), kortikosteroidler, glukoz kortikosteroidler, glukoz bulunmaktadır. Ayrıca bilimsel araştırmalarda yüksek tansiyon için günde 2-4,5 gram mavi-yeşil alg önerilmiştir

Kaynakça:
ontario.ca
healthlinkbc.ca
nps.gov
visitflorida.org

Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku