Tamanu Yağı, Tamanu fındık ağacının meyve çekirdeğinden preslenerek elde edilen aromatik bir yağdır. Topikal olarak kullanılan Tamanu taşıyıcı yağ, cildin yenilenmesini kolaylaştırırken, cildin daha pürüzsüz ve yumuşak olmasını sağlar. Ciltte soyulma, kuruluk, kaşıntı, tahriş , kızarıklık ve yara izlerini azaltır, onarır ve yatıştırır. Leke oluşumunu önlerken, ayrıca cildi dış etmenlerin zararlarına karşı koruma özelliğine sahiptir. Yaşlılık lekelerini, çatlakları, selüliti ve kuruluğu azaltmaya çalışır.
Tamanu yağı saçta kullanıldığında ise saçların daha güçlü, daha uzun ve daha sağlıklı olmasına yardımcı olurken, saç dökülmesini azaltır, saç telleri nemlendirir. Böylelikle saçın doğal parlaklığını ortaya çıkarır ve daha kolay şekillendirilmesine yardımcı olur. Ayrıca kafa derisindeki iltihabı yatıştırma ve mantar enfeksiyonlarını ortadan kaldırma üzerinde de olumlu etkileri bulunur.
Tamanu taşıyıcı yağının tıbbi alanlarda ise akne, dermatit, egzama, sedef hastalığı, yara izi, ülser, kaşıntı, pullu cilt, vücut kokusu, mantar enfeksiyonları, kızarıklıklar, yaralar, şişlik, güneş yanığı, siyatik, rosacea ve ayak kokusunu azaltmak amacıyla kullanılabilmektedir. Tamanu yağı ayrıca, sakal veya kafa derisinin çatlakları, çıbanları, romatizma, zona, sporcu ayağı, sıyrıklar, kesikler, yaralar, çıbanlar, böcek ısırıkları ve sokmaları, şiddetli yanıklar, nevralji, gut ve dermatofitozu yatıştırmasıyla da tanınır. Çeşitli ağrı türlerine yönelik masaj yağlarında kullanım için idealdir.
Tamanu Yağının Tarihçesi
Foraha Yağı ve Yeşil Altın olarak da adlandırılan Tamanu Yağı, Tamanu fındık ağacı olarak bilinen Callophyllum inophyllum botanikinin meyve çekirdeğinden preslenir. Bitki, adını “güzel yaprak” anlamına gelen Latince terimden alır, bu nedenle asırlardır kullanılan bu yağın diğer bir ismi de güzellik yaprağı yağı şeklindedir.
Pasifik Adalarında geleneksel tıbbi uygulamalarda, Tamanu Yağı yüzyıllardır çeşitli cilt koşullarını, hatta bulaşıcı olanları yatıştırmak ve etkili bir şekilde tedavi etmek için kullanılmıştır. Sıyrıkları, kesikleri, yanıkları ve güneş yanıklarını, kabarcıkları, yara izlerini, sokmaları ve ısırıkları, kuru cildi, sedef hastalığını, akneyi, egzamayı ve yaraları yatıştırmak için topikal olarak uygulanmaktadır. Ayrıca geleneksel olarak vücut ve ayak kokularının yanı sıra sinir tahrişini gidermek için de kullanılmıştır.
Polinezya halkı, bu yağın daha yeni vücut dokusunun gelişimini teşvik etmedeki etkinliğini ve uyarıcı özelliğinin dolaşımı desteklediğini fark etmişlerdir. Bu özellikleri sayesinde tamanu yağı cilt konfüzyonlarının ve renk bozulmasının görünümünü azaltmak için birlikte çalışır. Polinezya kadınları, cilt sağlığını ve netliğini artırmak için Tamanu Yağı kullanmaya başlamışlar, hatta bebeklerde olası pişik ve cilt rahatsızlıklarını önlemek için bebek cilt bakımında uygulamışlardır.
Fransız halkı Tamanu yağının topikal uygulamalarının iyileştirici ve yenileyici özellikleri hakkındaki bulgularını ortaya koyan Fransız bilim adamlarının araştırmaları sayesinde, 1900’lerin başlarında bu yağla tanışmışlardır. Ve ağrıyı gidermek ve cüzzam gibi yatıştırıcı rahatsızlıklar için yararlı nitelikler gösterdiğini keşfederek kullanmışlardır. Avrupa’nın diğer bölgelerinde, Tamanu yağı sadece kesikleri, yaraları, çıbanları ve kızarıklıkları tedavi etmek için değil, aynı zamanda çatlamış cildi, topikal alerjileri, yatak yaralarını, tırnak enfeksiyonlarını ve Sporcu Ayağı’nı da tedavi etmek için kullanılmıştır. Kozmetik olarak, koyu ve kabarık göz altı halkalarının görünümünü azaltmak için de kullanılmıştır.
Endonezya’da Tamanu yapraklarını, sıcak çarpması semptomlarını yatıştırmak ve gözdeki kaşıntılı, sulanma ve iltihap semptomlarını yatıştırmak amacıyla bir çözüm yaratmak için suya batırarak kullanmışlardır. Filipinler’de, aynı iksir hemoroidleri yatıştırmak için kullanılırken, Tamanu ağacının özsuyu yaralar, yaralar ve çıbanlar için bir merhem olarak uygulamışlardır. Benzer şekilde, kuzey Papua Yeni Gine’de, Tamanu yaprakları bir ateşte yumuşatılmış ve elde edilen infüzyonlar kesiklere, lekelere, çıbanlara ve yaralara uygulanmıştır.
Yapraklar ayrıca deri döküntülerinin ortadan kaldırılmasını teşvik etmesi amaçlanan çaylar haline getirilmiştir. Jamaika’da, yaraları iyileştirmek için belirli bir Tamanu çeşidi kullanılırken, Fiji halkı, çatlamış dudakları, bebek bezi döküntülerini, eklem ağrılarını, yaraları ve artriti daha fazla nemlendirmek ve yatıştırmak için Tamanu Yağı kullanmışlardır.
Tamanu Yağının Bileşenleri ve Etkileri
Tamanu taşıyıcı yağının ana kimyasal bileşenleri Oleik asit, linoleik asit, palmitik asit ve stearik asittir. Bu asitlerin faydaları şu şekildedir,
Linoleik Asitler(Omega-6) Faydaları
• Saçı nemlendirir ve büyümesini teşvik eder,
• Yara iyileşmesini kolaylaştırır,
• Sabunların ve çabuk kuruyan yağların formülasyonunda etkili bir emülgatör olarak işlev görür,
• Anti-inflamatuar özellikler sergiler,
• Sivilceleri yatıştırır ve gelecekte alevlenmesini olasılığını azaltır,
• Saç ve cildin nem dengesinin korunmasını sağlar,
• Bir yağ karışımında kullanıldığında yağların kıvamında incelik sağlar ve böylece akne eğilimli ciltlerde kullanım için oldukça faydalıdır,
• Cildin elastikiyetini ve yumuşaklığını koruyarak yaşlı cilt görünümünü yavaşlatmaya yardımcı olur,
Oleik Asitler(Omega-9) Faydaları
• Saç ve cildin parlaklığını, esnekliğini ve yumuşaklığının korunmasına yardımcı olur,
• Saçların daha kalın, daha uzun ve daha güçlü bir şekilde büyümesine yardımcı olur,
• İnce çizgi ve kırışıkları azaltır,
• Saç uzamasını yardımcı olur,
• Kepeği önler,
• Bağışıklığı artırır,
• Antioksidan özellikleri ile hastalıklardan korur,
• Eklem iltihabını, sertliğini ve ağrısını önler,
Palmitik Asit Faydaları
• Yumuşatıcı özelliklere sahiptir,
• Yapışkan ve yağlı bir tabaka oluşturmadan saçları yumuşatır,
• En yaygın bulunan doymuş yağ asididir,
Stearik Asit Faydaları
• Saç ve ciltteki kiri, teri ve fazla sebumu yok eden temizleme özelliklerine sahiptir,
• Su ve yağı bağlayan ideal bir emülsifiye edici ajandır,
• Ürünlerin uzun süre saklandığında güçlü kalmasına yardımcı olur,
• Parlaklığı azaltmadan veya ağırlaştırmadan saçı şekillendirir ve hasardan korur,
• Olağanüstü temizleme özelliklerine sahiptir,
• Hassas tenler için uygundur,
Topikal olarak kullanıldığında, tamanu taşıyıcı yağın kalın, lüks ve yumuşatıcı viskozitesi etkisi cilde ortalama bir hızda nüfuz eder, daha pürüzsüz görünen ve daha yumuşak cilt görünümü sağlar. Cildin yenilenmesini kolaylaştırarak cilt sağlığını nazikçe ancak etkili bir şekilde geri kazandırır. Kızarıklığı, yara izlerini, çatlakları ve kaşıntı, kuruluk ve soyulma gibi tahrişleri yatıştırdığı, onardığı ve azalttığı ve lekelerin oluşmasını engellediği bilinmektedir. Koruyucu özellikleri, cildi güneş ve rüzgarın neden olduğu kuruluk ve pürüzlerin yanı sıra elementlerin diğer sert etkilerinden korumak için uzun zaman etkilidir. Bu yüzden dışarıda vakit geçirmeden önce ve sonra kullanım için idealdir. Hafif ve yumuşak, hoş bir kokuya sahip olan Tamanu taşıyıcı yağı, tüm cilt tiplerinde gün boyunca birkaç kez kullanılabilir.
Saçta kullanılan tamanu yağının besleyici ve bakım özelliklerinin daha güçlü, daha uzun ve daha sağlıklı saç büyümesini teşvik ettiği, saç dökülmesini giderdiği, telleri nemlendirdiği, saçın doğal parlaklığını ortaya çıkardığı ve daha kolay yönetilebilirliğe yardımcı olduğu bilinmektedir. Ayrıca, kafa derisindeki iltihabı yatıştırmaya ve mantar enfeksiyonlarını ortadan kaldırmaya çalışır.
Tıbbi olarak kullanılan Tamanu taşıyıcı yağı, akne, dermatit, egzama, sedef hastalığını azaltmak için faydalıdır. Yara izi, ülser, kuruluk, kaşıntı, pullu cilt, vücut kokusu, mantar enfeksiyonları, kızarıklıklar, yaralar, şişlik, yaşlılık lekeleri, güneş yanığı, çatlaklar, selülit, siyatik, rosacea ve ayak kokusu. Ayrıca sakalda veya saçlı deride oluşabilecek çatlak, çıban, romatizma, zona, sporcu ayağı, sıyrıklar, kesikler, yaralar, çıbanlar, böcek ısırıkları ve sokmaları, şiddetli yanıklar, nevralji, gut ve dermatofitozu yatıştırır.
Güçlü terapötik özellikleri, Tamanu Yağı’nı masaj veya aromaterapi yoluyla boğaz ağrılarına da hitap eden doğal ilaçlarda kullanım için ideal kılar. Tamanu yağının sikatrizasyon etkisinin, sağlıklı yeni dokunun büyümesini hızlandırdığı, böylece yaraların iyileşmesini kolaylaştırdığı ve antioksidan özelliği, kırışıklıkların görünümünü düzelterek gençleşmiş bir görünümü desteklediği bilinmektedir. Tamanu Yağı, dolaşımı artırarak çürüklerin görünümünü önler ve azaltır ve anti-bakteriyel özellikleri onu hijyen uygulamaları için ve dermatit, enfeksiyon sedef hastalığı, deri döküntüleri ve vücut kokularını ele almak için değerli kılar.
Tamanu yağının birçok terapötik özelliği olduğu bilinmektedir. Tamanu yağının birçok faydasını ve gösterdiğine inanılan faaliyet türleri kısaca şu şekildedir:
• Kozmetik: Kollajen artırıcı, yenileyici, yatıştırıcı, nemlendirici, pürüzsüzleştirici, koku giderici, koruyucu, besleyici, temizleyici, peeling, anti-oksidan, yatıştırıcı
• Tıbbi: Anti-mikrobiyal, anti-bakteriyel, anti-mantar, anti-pıhtılaştırıcı, anti-inflamatuar, Anti-oksidan, yara iyileştirici, yenileyici, yatıştırıcı, analjezik, bağışıklığı güçlendirici, kaşıntı önleyici, sikatrize edici, anti-nöraljik
![Tamunu Yağı Nedir? Dünyanın Hangi Bölgesinde, Nasıl Kullanılır?]()
Tamanu Yağının Kontrendikasyonları(Kullanılmaması Gereken Koşullar)
Tamanu Yağının Kontrendikasyonları(Kullanılmaması Gereken Koşullar)Diğer tüm aromatik yağlarda olduğu gibi, tamanu taşıyıcı yağı sadece harici kullanım içindir. Bu yağı tedavi amaçlı kullanmadan önce bir uzmana danışmak zorunludur. Tamanu taşıyıcı yağı, bazı hormon salgıları üzerinde bir etkisi olabileceğinden ve bebeklerde kullanılıp kullanılmaması konusu belirsiz olduğundan, özellikle hamile ve emziren kadınlarda bir doktorun tıbbi tavsiyesi olmadan kullanılması tavsiye edilmemektedir. Ayrıca yağın sürekli olarak çocukların erişemeyeceği yerde saklanmasına özen gösterilmelidir.
Aşağıdaki sağlık koşullarına sahip olanlarda bu yağın ancak bir doktor tarafından tavsiye ile kullanılması önerilir;
• Kanser,
• Kalp ile ilgili rahatsızlıklar,
• Cilt rahatsızlıkları veya hormonla ilgili rahatsızlıklar
Kalp krizi ve felç geçirme riski olanlar, ateroskleroz yaşama riski bulunanlar, ciddi bir cerrahi müdahale geçirenler ve reçeteli ilaçlar kullananların tamanu yağı kullanmadan önce öncelikle tıbbi konsültasyon geçirmeleri önerilmektedir. Tamanu yağı, yağın toksik olabilecek konsantrasyonlarda vücuda nüfuz etmesini kolaylaştırabileceğinden, açık yaralara veya kırık cilde uygulanmamalıdır.
Tamanu yağı kullanmadan önce bir cilt testi yapılması önerilir. Bu test hassas olmayan küçük bir cilt bölgesine bu yağdan bir miktar uygulayarak yapılabilir. Tamanu Yağ kesinlikle hassas cilt bölgelerine, kulak ve burun içine veya gözlere uygulanmamalıdır. Tamanu yağının potansiyel yan etkileri arasında kızarıklık, kaşıntı, tahriş veya ciltte diğer hassasiyetler bulunur.
Ruh hallerini, davranışları veya rahatsızlıkları kontrol etmek için tıbbi bakıma ihtiyacı olanlar bu aromatik yağı, herhangi bir tıbbi tedavi veya reçetenin yerine kullanmamalı, sadece tamamlayıcı bir çare olarak görmelidirler. Bunun yanında tamanu yağı kullanırken alerjik reaksiyon ortaya çıkanlar, yağ kullanımını hemen bırakmalı ve kendisine uygun alternatif bir tedavi yöntemi seçilmesi için uzmana danışmalıdır. Yan etkileri önlemek için kullanmadan önce uzmanına danışılmalıdır. Fındık alerjisi olanlar tamanu yağı kesinlikle kullanmamalıdır.
Kaynakça:
https://www.rosece.com/tr/tamanu-yagi/
https://www.healthline.com/health/tamanu-oil
https://www.byrdie.com/tamanu-oil-for-skin-5071930
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu