Tarkovsky, 1932’de şu anda simi Belorus’ta olan Zavrzhe’de doğdu. Ünlü şair Arseni Tarkovski ve aktris Maria Ivanovna’nın oğludur. Ailesi oçocukken boşandı. Babasının şiirleri Mirror , Stalker ve Nostalji’de (1983) ve annesi Mirror’ filmlerinde görünür .
Tarkovsky 1959 ve 1954 yılları arasında Moskova Doğu Dilleri Enstitüsü’nde Arapça ve 1959’da ünlü VGIK Moskova film okuluna kayıt olmadan önce Sibirya’da jeoloji okudu. Öğretmeni Mikhail Romm isimli tanınmış bir eğitimcidir. Oradayken, televizyon için kısa bir süre çalıştı. Bugün İzin Yok Olacak (1959). Ödüllü mezuniyet kısa filmi The Steamroller ve Keman (1960), Andrei Rublev senaryosunda birlikte çalıştığı ve sonrasında yönetmen olan Andrei Mikhalkov-Konchalovsky ile birlikte yazılmıştır.
Filmlerine Genel Bakış
İlk uzun metrajlı filmi Ivan’ın Çocukluğu (1962), Vladimir Bogomolov’un bir savaş hikayesinin uyarlanmasıdır. Onun merkezinde, çocukluğunu kaybedilen göz kamaştırıcı rüya sahnelerinde tekrar tekrar çağrılan 12 yaşında yetim bir izci vardır. Filmin geri kalanı, aksiyon filmi kahramanlarından, görevler arasındaki ölü süre içinde bir grup askere saldıran gerginliklerin yoğun bir şekilde incelenmesinden yana durur. Her ne kadar Tarkovsky’nin tarzı henüz tamamen gelişmemiş olsa da, doğayı yakalamadaki unutulmaz yeteneği zaten bu filmde etkileyici bir şekilde ortaya çıkar. Filmin orman ortamının lirik fakat klostrofobik ağırlığı belki de en unutulmaz unsurudur. Sinemanın en büyük savaş filmlerinden biri olan Ivan’s Childhood , Venedik’teki Altın Aslan ödülünü alır.
Andrei Rublev, Tarkovsky’nin tekniğinde muazzam bir ilerleme göstermiş olduğu filmdir. Ünlü ortaçağ ikonik ressamı Andrei Rublev’in hayatına dair çok şey bilinmemesine rağmen başında yer alan balonun havalanış sahnesinden bitiminde yer alan ressamın eserlerine kadar film tam bir görsel şölen olan sinemaseverlerin karşısına çıkar.
Mirror ya da Türkçe karşılığı ile Ayna yönetmenin sinemasında başka bir yere sahiptir. Bir tür kendi yaşam öyküsünü konu olan bir film olup film farklı zamanlarda geçmesine rağmen zaman geçişleri yaşanmaz. Tıpkı diğer filmleri gibi uzun bir filmdir. Annesini ve eşini gerçek yaşamda da eşi olan aktris oynamıştır. Yönetmen Rus Yönetimi ile bu kadar kişisel bir film çektiği için ters düşmüş ve bu onun yaşamını farklı boyutlarda etkilemiştir.
Solaris , yönetmenin bilim kurgu tarzında yaptığı filmlerden bir tanesidir. Aynı adlı romandan uyarlanmıştır. Bir diğer bilim kurgu filmi ise Stalker isimli filmdir.Dilimize İz Sürücü olarak çevrilen film yine bir roman uyarlamasıdır.
Nostalji, sürgün şair Oleg Yankovski SSCB’de kendisini bekleyen eşi hatıralarının gölgesinde ve Tarkovsky’nin çalışmalarında en romantik aşk görüntüleri de anlatıcının ebeveynlerin kısa bakışları üzerinden ifade edilir.
Yönetmen 1980 yılında İtalya’ya göç etmiştir. Yazarın son filmi ise İsveç’te çekmiş olduğu The Sacrifice isimli filmidir. Bu dönemde yönetmen kanser hastalığı ile sürekli boğuşurken bu filmi çekmek durumunda kalmıştır. Bu film aynı zamanda yönetmenin en uzun filmleri arasındadır.
Filmleri
Katiller (Ubitsi) (kısa, 1958)
Özü (Kontsentrat) (kısa, 1958)
Bugün İzin Yok Olacak (Segodnya Uvolneniya Ne Budet) (kısa, 1959)
Steamroller ve Keman (Katok i skripka) (kısa, 1960) Aka Buz Pateni Pisti ve Keman
Ivan’ın Çocukluğu (Ivanovno detstvo) (1962)
Aka Ivan’ın Çocukluğu, Adım Ivan, En Genç Casus
Andrei Rublev (1966 nisan 1971) Aka Andrei Rublyov, Andrei’nin Tutkusu
Solaris (1972)
Ayna (Zerkalo) (1974)
Stalker (1979)
Tempo di Viaggio (1983) TV belgeseli
Nostalji (Nostalji) (1983)
Kurban (Offret) (1986)
Kitapları
Zaman Zaman İçinde Günlükleri
Mühürlenmiş Zaman
Kaynakça:
http://sensesofcinema.com/2002/great-directors/tarkovsky/
https://www.derindusunce.org/2011/06/23/offret-kurban-andrey-tarkovsky-1986/
https://www.kitapyurdu.com/yazar/andrey-tarkovski/11212.html
Yazar: Fatma Rana Arıbaş