Siyah çay, kolesterolü azaltabilen ve beyni koruyabilen teaflavinler gibi güçlü antioksidanlar içerir. Bilim adamları enfeksiyonlar, inflamasyon, yaşlanma ve daha fazlası ile mücadele yeteneklerini araştırmaktadırlar. Yine de, klinik kanıt bu noktada yetersizdir ve fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Bu yazıda teaflavin nedir, potansiyel faydaları, yan etkilerini ve dozajlarını hakkında bilgiler bulunmaktadır.
Teaflavinler Nedir?
Teaflavinler, Camellia sinensis (çay) bitkisinin kurutulmuş yapraklarından ve güçlü antioksidan özelliklere sahip ilgili bitkilerden elde edilen bir doğal flavonoid sınıfıdır. Teaflavinler gibi flavonoidler serbest radikal türlerini nötralize eder ve karaciğerdeki detoksifiye edici enzimlerin aktivitesini artırmaktadır. Siyah çay, fermantasyon sırasında üretildikleri için en yüksek teaflavin konsantrasyonlarını içerir.
İnsanlar teaflavin zengini siyah çay kullanır baş ağrısı, düşük tansiyon, kalp hastalığı, Parkinson hastalığı ve daha fazlası için kullanılır. Bununla birlikte, izole edilmiş bileşikler olarak teaflavinler üzerine araştırma halen erken safhadadır. Teaflavinin yararları olduğu ve olmadığı yönünde iki farklı görüş vardır ve bu grupların teorileri aşağıdaki gibidir.
Faydaları olduğunu düşünenlerin teorileri:
• İyi antioksidanlar
• Kolesterolü düşürebilir
• Yağ ve şeker metabolizmasını iyileştirebilir
• Anti-HIV etkileri olabilir
• Beyni koruyabilir
Faydaları olmadığını düşünenlerin teorileri
• Çoğu fayda klinik kanıt içermez
• Bilinmeyen uzun vadeli güvenlik
Antioksidan Özellikleri
Teaflavinler gibi polifenoller esas olarak siyah çayın antioksidan etkilerinden sorumludur. Bunlar serbest radikal oluşumunu önleme, serbest radikalleri temizleme ve geçiş metallerini bağlama kabiliyeti ile kendini göstermektedir. Teaflavinler, oksidatif strese neden olan enzimlerin aktivitesini inhibe etmektedir. Siyah çayın sadece popüler bir pick-me-up içeceği değil, aynı zamanda günlük yaşamda bulunan bir anti-oksidatif ajan olduğuna inanılmaktadır.
Teaflavinlerin Sağlık Açısından Faydaları
Yüksek kolesterol
Yüksek kolesterolü olan 240 Çinli yetişkinde, teaflavin açısından zenginleştirilmiş yeşil çay özütü (12 hafta boyunca günlük 75 mg teaflavin sağlar), düşük yağlı bir diyetle birleştirildiğinde LDL kolesterolü % 16 ve toplam kolesterolü % 11 azaltmıştır. Ön klinik araştırma umut vericidir ve daha fazla araştırma gerektirir.
Yağ metabolizması
Hayvan ve hücresel modellerde, teaflavinler yağ asidi oksidasyonunu uyarırken lipit birikimini ve sentezini önemli ölçüde azalttı. AMPK’yi artırarak yağ metabolizmasını geliştirmişlerdir.
Kan şekeri seviyeleri
Teaflavinler, karbonhidratları glikoza parçalayan enzimlerden birini inhibe eder: alfa-glukosidaz. Sonuç olarak, sıçanlarda maltoz tüketimi üzerine kan şekeri düzeylerini önemli ölçüde düşürmüştür.
Anti-HIV etkileri
Test tüplerinde, teaflavinler viral giriş aşamasını hedefleyerek güçlü anti-HIV aktivitesine sahipti. Gelecekte araştırmacılar, HIV’in cinsel yolla bulaşmasını önlemek için bunları güvenli ve uygun fiyatlı topikal mikrop öldürücü olarak geliştirebilirler.
Beyin koruması
Hayvan ve hücresel araştırmalara dayanarak, çay polifenolleri-özellikle EGCG ve teaflavinler – Parkinson hastalığının başlangıcını ve ilerlemesini geciktirmede önemli bir rol oynayabilir. Araştırmacılar, teaflavinlerin beyin koruyucu etkilerinin potansiyel olarak daha fazla araştırılması gerektiğinin altını çizilmiştir. 2019 fareler üzerinde yapılan bir çalışmada, teaflavinler enflamasyonu, hafıza bozukluğunu ve bakteriyel LPS’nin neden olduğu depresif semptomları azaltmıştır Yazarlar, teaflavinlerin diğer çay polifenollerinden daha güçlü antienflamatuar ve antioksidan etkilere sahip olduğunu belirtmişlerdir.
Dişeti iltihabı
Test tüplerinde, teaflavinler P. gingivalis’in virülan özelliklerini etkileyebilir ve bu diş eti iltihabının neden olduğu enflamatuar yanıtı azaltabilir. Ağız sağlığında değerli bir terapötik ajan olabilirler, ancak mevcut araştırmalar azdır.
Alerjiler
Teaflavinler, alerjik farelerde sitokin dalgalanmalarını ve artmış antioksidan durumunu inhibe ederek semptomlarında iyileşmeye yol açtı. Bu sonuçlar teaflavinlerin yanı sıra kateşinlerin siyah çayın anti-alerjik etkilerine katkıda bulunduğunu göstermektedir.
Sınırlamalar
Yukarıdaki çalışmalar hayvanlarda ve test tüplerinde yapılmıştır ve teaflavinlerin insanlarda aynı etkilere sahip olup olmayacağını bilinmemektedir.
Yan Etkiler ve Güvenlik
Yukarıdaki klinik çalışmada teaflavinlerin hiçbir yan etkisi bildirilmemiştir, ancak daha uzun klinik kanıtların yokluğunda uzun süreli güvenlikleri bilinmemektedir. Kişinin sağlık durumuna, olası ilaç veya takviye etkileşimlerine bağlı olarak diğer potansiyel yan etkiler hakkında doktorlaq görüşmesi tavsiye edilmektedir. Güvenlik verilerinin eksikliği nedeniyle, çocuklar ve hamile kadınlar teaflavin takviyelerinden kaçınmalıdır.
Dozaj
Mevcut tek klinik çalışmada, 75 mg teaflavin sağlayan bir teaflavin ile zenginleştirilmiş yeşil çay ekstresi (375 mg), 12 hafta içinde LDL ve toplam kolesterolü düşürdü. Yine de, genel bir popülasyon için güvenli ve etkili bir dozaj oluşturmak için yeterli klinik veri yoktur.
Theaflavin Hiperlipidemiye bağlı Bozukluklara Karşı Faydalı mıdır?
Son on yılda, obezite, hiperkolesterolemi ve diyabet gibi hiperlipidemiyle ilişkili bozukluklar, insanlığın önde gelen katilleri olarak kabul edilmektedir. Tüketicileri yönlendiren beslenme ve sağlık arasındaki temel bağ, çeşitli metabolik sendromlara karşı bir çözüm olarak bitki bazlı doğal ürünlere odaklanmaktadır. Bunu göz önünde bulundurarak, mevcut çalışma, Theaflavinler ve thearubigins gibi siyah çay polifenollerinin, özellikle hiperkolesterolemi ve diyabet gibi oksidatif stresle ilişkili rahatsızlıklara yönelik hedeflenen hastalıklarla başa çıkma potansiyelini açıklamak için yapılmıştır.
Araştırma Yöntemleri
Mevcut araştırmanın görevi, izole edilen theaflavin ve thearubiginlerin hipoglisemik ve hipokolestrolemik perspektifini bir model besleme denemesi yoluyla araştırmaktır. Bu amaçla, theaflavin ve thearubigins, çözücü bölme yöntemi ile siyah çaydan izole edilmişve biyo-verim denemesinde daha fazla kullanılmak üzere kontrolün yanında üç tip nutrasötik içecek (theaflavin, thearubigins & theaflavin + thearubigins bazlı) oluşturmak için kullanılmıştır. Biyo-yeterlik çalışmasında, her bir çalışmaya 20 erkek wistar sıçanı dahil edilerek (her grup için 5) diyet bazında üç tip bağımsız çalışma tasarlanmıştır. Çalışma I’de normal diyet uygulanırken, çalışma II ve III’te yüksek kolesterol ve yüksek sükroz diyeti verilmiştir. Bunlar, sırasıyla 56 günlük bir süre boyunca terapötik etkilerini senkronize etmek için hazırlanan nutrasötik içecekler ile birlikte verilmiştir. Deney bitiminde Yem ve içecek alımı, vücut ağırlığı, toplam kolesterol, LDL, HDL, trigliseritler, glikoz ve insülin düzeyleri ölçülmüştür.
Araştırma Sonuçları
Sonuçlar, HDL’de anlamlı artış gösteren tüm çalışmalarda deneysel sıçanların kolesterol, LDL ve trigliserit seviyelerinde azalma olduğunu göstermiştir. Bu bağlamda, theaflavin bazlı içecek, tearubiginler ve theaflavin + thearubigins’e kıyasla ilgili çalışmalarda kolesterolde (% 3.75, 11.03 ve % 10.39), LDL (% 3.84, 14.25 ve % 10.84) ve trigliseritlere (% 2.99, 8.54 ve 6.65) maksimum azalma sağlamıştır. Bununla birlikte, theaflavin+thearubigins bazlı içecek tüm çalışmalarda diğer nutrasötik içeceklere kıyasla en yüksek glikoz düşüşüne ve maksimum insülin artışına neden olmuştur. İnsülin artışı için bildirilen değer, çalışma I ve II için kontrole (sırasıyla 7.84±0.45 ve 9.10±0.41) kıyasla 13.02±1.02 & 14.55±1.13, 10.09±0.15 ve 11.59±0.86 idi.
Özetle, theaflavin ve thearubigins bazlı diyet müdahaleleri hiperkolestrolemi ve hipergliseminin hafifletilmesine yardımcı olur ve bu bozukluklarla mücadele için paralel tedavi olarak teşvik edilmelidir.
Kaynakça:
https://lipidworld.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12944-018-0688-6
https://www.healthline.com/nutrition/black-tea-benefits
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu