Ursolik asit, elma ve biberiye gibi birçok bitkide bulunan doğal bir bileşiktir. Ek olarak, ursolik asit, kilo kaybı ve kas geliştirme dahil olmak üzere birçok faydaya sahip olduğuna dair bilimsel çalışmalar mevcuttur. Ursolik asidin herhangi bir sağlık amacıyla kullanım için, asit kullanımını destekleyen yeterince kanıt bulunmamakla birlikte bu yöndeki çalışmalar devam etmektedir. Bu yüzden ursolik asit takviyesi almadan önce bir doktorla görüşülmeli ve ursolik asit hiçbir zaman onaylı tıbbi tedavilerin yerine kullanılmamalıdır. Bu makalede ursolik asidin bazı sağlığa yararları hakkında bilgiler bulunmaktadır:
Kas Gücünü Artırma
Genç erişkin erkeklere bakarak yapılan ön çalışmalar ursolik asidin kas gücünü artırabileceğini ve kas hasarını gösteren laboratuvar belirteçlerini azaltabileceğini göstermiştir.
Kilo Vermekte Yardımcı Olma
24 hastanın randomize, plasebo kontrollü bir klinik çalışmasına göre, ursolik asit vücut ağırlığını, VKİ ve bel çevresini azaltmaya yardımcı olabilir.
Şeker Hastalığı Tedavisine Yardımcı Olma
Daha önce belirtilen 24 hastanın klinik çalışması ayrıca, ursolik asidin açlık glukoz düzeylerini ve insülin duyarlılığını artırabileceğini bulunmuştur.
Ursolik Asidin Sağlık Faydaları İçin Yapılan Hayvan ve Hücre Araştırmaları
Klinik kanıtlar, bu bölümde listelenen koşulların hiçbiri için ursolik asit kullanımını desteklememektedir. Aşağıda, daha fazla araştırma çabalarına rehberlik etmesi için yapılan hayvan ve hücre bazlı araştırmalara dair bilgiler bulunmaktadır. Fakat aşağıda yer verilen çalışma bilgileri, belirtilen yarar hakkında kesin destekleyici olarak nitelenmemelidir.
Kanser araştırması: Ursolik asidin kanseri tedavi ettiği veya önlediği gösterilmemiştir. Ursolik asidin kanserdeki potansiyel etkisi sadece hayvanlar ve hücrelerde incelenmiştir. Çamaşır suyu gibi düpedüz toksik kimyasallar da dahil olmak üzere hücrelerde birçok maddenin kanser önleyici etkisi olduğunu not etmek önemlidir. Fakat bu onların tıbbi değeri olduğu anlamına gelmez. Aksine, kanser hücrelerinde araştırılan çoğu madde (doğal veya sentetik), güvenlik veya etkinlik eksikliğinden dolayı başka hayvan çalışmalarından veya klinik denemelerden geçememiştir. Bu gerçeği akılda tutarak, araştırmacılar tarafından ursolik asidin hayvanlar ve hücrelerdeki bazı kanser türleri üzerindeki etkilerini araştırılmıştır. Araştırma yapılan kanser türleri şunlardır:
• Meme kanseri
• Rahim ağzı kanseri
• Kolon kanseri
• Mesane kanseri
• Melanom
• Lösemi
• Akciğer kanseri
• Karaciğer kanseri
• Mide kanseri
Kalp-damar hastalığı: Yapılan bir çalışma, ursolik asidin, kalp atım hızını azaltarak ve idrar söktürücü etkiye sahip olarak yüksek tansiyonu azaltabileceğini göstermektedir. Sıçanlarda yapay olarak kalp krizlerini indükleyen birçok çalışma, ursolik asidin enzim fonksiyonunun yenilenmesine ve DNA hasarını önlemeye yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. 
Bununla birlikte, ursolik asidin kardiyovasküler sisteme zarar verebileceğine dair kanıtlar da vardır. Bir hayvan araştırması, ursolik asidin kan damarlarında plak oluşumunu teşvik edebileceğini tespit etmiştir. Ek olarak, farklı bir hayvan araştırması ursolik asidin kan trombositlerinin daha sert hale gelebileceğini ve kümelenmeler oluşturma ihtimalinin daha yüksek olabileceğini göstermektedir.
Kemik gelişimi: Bir hücre çalışması, ursolik asidin, kemik oluşumunda rol oynayan özel bir hücre tipi olan osteoblastların büyümesini teşvik edebileceğini keşfetmiştir. Farelerde yapılan farklı bir çalışma, ursolik asidin, kemik dokusunun parçalanmasına yardımcı olan özel bir hücre tipi olan osteoklastların büyümesini engellediğini göstermektedir
İltihap: Ursolik asit, NFkB, TNF-alfa ve IL-1 beta gibi iltihaplanma ile ilgili faktörleri engelleyebilir. Hayvan çalışmalarına göre ursolik asit, beyin ve karaciğer gibi belirli organlardaki inflamasyonun azaltılmasına yardımcı olabilir. İlginçtir ki, farelerdeki bir çalışma, topikal ursolik asidi, bir NSAID ilacı olan indometasin ile karşılaştırmıştır. Araştırmacılar, ursolik asidin inflamasyonu azaltmada indometasinden ziyade daha etkili olabileceğini öne sürmektedir. Bununla birlikte, ursolik asit ve inflamasyona bakan insan çalışmaları yoktur.
Antibakteriyel etkinlik: Hücre modellerinin kullanıldığı ön araştırmalar, ursolik asidin bir düzineden fazla ortak bakteri suşuna karşı antibakteriyel etkinliğe sahip olabileceğini göstermektedir. Bir hayvan çalışması, ursolik asidin sağkalımı artırabileceğini ve ciddi enfeksiyonlu sıçanlarda akciğer hasarını azaltabildiğini tespit etmiştir.
Beyin hasarı: Bazı hayvan çalışmaları, ursolik asidin, farelerde yapay olarak beyin yaralanmasından sonra etkilerini incelemiştir. Sonuçlar, ursolik asidin, fare beyin hücrelerinin beyin hasarından sonra hasar görmekten korunmasına yardımcı olabileceğini göstermektedir.
Karaciğer hasarı: Ratlara bakarak yapılan bir çalışmada araştırmacılar, ursolik asidin, antioksidan seviyelerini artırabileceğini ve alkole cevaben karaciğer hasarı ile ilişkili laboratuvar belirteçlerini azaltabileceğini bulmuşlardır. Diğer hayvan çalışmaları ursolik asidin karaciğerde yağ birikimini azaltabileceğini göstermektedir. Farelerde ve domuzlarda yapılan araştırmalar, ursolik asidin ayrıca karaciğerin yenilenmesine ve hayvanlarda karaciğer naklinin iyileşmesine yardımcı olabileceğini göstermektedir.
Kaygı: Birkaç fare çalışması, hayvan davranış testleri yapıldığında ursolik asidin kaygıyı azaltabileceğini göstermektedir.
Depresyon: Fare çalışmaları, ursolik asidin, depresyonu değerlendiren hayvan davranış testlerine göre antidepresan benzeri etkilere sahip olabileceğini göstermektedir
İlk kanser çalışmaları güvenli olabileceğini düşündürmektedir, ancak daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir. Ek olarak, birçoğu yağ yakmak ve enerjiyi iyileştirmek için ursolik asidi kullanır, ancak etkililiği ile ilgili incelemeler karışık olma eğilimindedir. Doğal vücut geliştirme faydasından yararlanmak isteyen kişiler, ursolik aside göre daha az araştırılmış domateslerden içindeki bileşik olan tomatidin kullanımını araştırabilirler.
Kaynakça:
nih.gov
aaos.org
uwhealth.org
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu