Vücut asimetrisinde bazen kişiden kişiye değişen ufak farklılıklar olabilir. Mesela sol el açıklığı bir santimetre daha uzun olabilirken, aynada bakıldığı zaman sağ kulak memesi biraz daha sarkık görünebilir. Veya bir göğsün diğerinden büyük olması gibi asimetrik değişiklikler bazı kişilerde bulunabilir. Örnekleri verilen tüm bu farklılıklar çoğunlukla normaldir ve genellikle endişelenecek bir durum yoktur. Ancak bazen, iyi huylu olsa bile abartılı fiziksel farklılıklar önemli olabilir. Farklı boyutlarda göğüsleri olan bazı kadınlar, bu görünümden rahatsızlık duymakta ve görünümünü daha simetrik hale getirmek için estetik ameliyat olmak istemektedirler. Hatta eller veya bazı uzuvlar (kollar ve bacaklar) gibi vücudun bazı kısımlarının boyutundaki farklılıklar o kadar önemli olabilir ki, daha ciddi bir hastalığın belirtisi olabilirler. Bu yazıda bazı uzuvlarda görülen farklılıklar ve nedenleri üzerine bilgiler bulunmaktadır.
Rahim İçi Büyüme Geriliği ve Gelişimsel İstikrarsızlık
Rahim içi büyüme kısıtlaması (IUGR) , obstetrik popülasyonun yaklaşık yüzde beşini etkiler ve prematüriteyi takiben doğmamış bebeklerde ikinci önde gelen ölüm ve hastalık nedenidir. IUGR terimi, gebelik yaşına göre küçük (SGA) için patolojik bir terimdir ve simetrik veya asimetrik olabilir. Birçok SGA bebeğinin normal olduğunu ancak yapısal olarak küçük olduğu unutulmamalıdır. IUGR, hastalığı veya hastalığı temsil eden SGA’yı ifade etmektedir. Asimetrik IUGR genellikle bebeğin plasenta yoluyla yeterli oksijen ve beslenme almadığı plasenta yetmezliğinden kaynaklanmaktadır. Bu bozulmuş plasental kan akışı, sigara, alkol, ilaçlar, ilaçlar, yüksek tansiyon ve genetik bozukluklar gibi birçok şeye bağlı olabilir.
Asimetrik IUGR’ye sahip bir fetüs, verilen kanla en iyi şekilde gelişme göstermeye çalışır. Sağlıklı kan akışı organlara yönlendirilerek baş çevresi korunur. Bununla birlikte, daha küçük bir karaciğer boyutu nedeniyle karın çevresi azalır, uzuvlar cılız ve daha az yağ olduğu için cilt incedir. Doğumda, kas kütlesi azalmış cılız uzuvlar asimetrik görünebilir. Asimetrik IUGR, uzuvlar gibi aynalanmış vücut parçalarının boyut olarak farklı olduğu anlamına gelmez, ancak bu bir sonuç olabilir. Daha ziyade, büyüme modelinin asimetrik olduğu ve çoğu enerjinin beyin ve kalp gibi hayati organlara yönlendirildiği anlamına gelir.
Fetüsün telefi edemeyecği şekilde plasental kan akışı olduğunda veya sonradan bozulduğunda simetrik IUGR, fetüsün kalp ve beyin gibi organlarının bile gelişiminde bozulmalara neden olur. tekdüze büyüme kısıtlamasıyla sonuçlanabilir. Bu gelişme, ciddi bir komplikasyon olan baş çevresi azalması ile kanıtlanır. IUGR’nin gelişimsel istikrarsızlığın klinik son noktasını temsil etmesi olasıdır. Mutasyon, fizyolojik veya radyasyon stresinin rahim içinde gelişimsel dengesizliklerinin veya rahatsızlıklarının, bir fetüsün genetiğini veya görünümünü daha küçük ölçülerde değiştirebileceği küçük bir riskler içerir. Fakat bu değişimlerde her ne kadar küçük olsa da fark edilebilir cinstendir. Mesela kulaklar, eller ve göğüsler gibi çift organlarda farklılıklar görülebilir. Bu küçük farklılıklar herhangi bir engelle sonuçlanmayabilir, ancak onlarla doğan kişiler için fark edilebilir veya endişe verici olabilir. Başka bir deyişle, rahim ortamı biraz bile bozuksa, bu rahatsızlığın veya gelişimsel dengesizliğin el, ayak ve meme boyutunda küçük farklılıklara neden olması mümkündür.
Neden Bir Göğüs Diğerinden Daha Büyüktür?
Pek çok kadında meme asimetrisi görülür. Göğüslerin farklı hacimlerde veya farklı şekillerde olması yaygındır. Ayrıca, bir memede aşırı miktarda meme dokusu (süpernümerer meme) gelişebilir.
Asimetrik memeler en sık normal bir bulgu olmasına rağmen, özellikle malignitenin nadir olduğu genç kadınlarda estetik tedavi seçenekleri vardır. Ergen kızlarda meme asimetrisini düzeltmek için meme cerrahisinin kullanılmasıyla ilgili bazı araştırmalar olsa da, bir kadının elektif meme ameliyatı almadan önce gelişimini bitirip ergenlikten yetişkinliğe çıkması en iyisidir. Sonuç itibari ile ergenlik bir değişim yaşanan dönemdir ve meme asimetrileri bu gelişimde gelişerek ortadan kalkabilir. Diğer bir deyişle, sorun kendiliğinden çözüldüğünde ameliyat olmaya gerek yoktur. Meme asimetrisini düzeltmek için cerrahi seçenekler arasında meme dikleştirme, meme küçültme ve meme büyütme yer almaktadır. Ek olarak, son yıllarda lipofilling, estetik ve rekonstrüktif bir prosedür olarak yeniden gündeme gelmiştir. Lipofilling ile bir kadının kendi vücudundan alınan yağ veya otolog yağ alınır, işlenir ve memeye aşılanır. Lipofilling’in geçmişine bakıldığında ilk olarak 1987’de Amerikan Plastik ve Rekonstrüktif Derneği bu prosedüre karşı bir tavsiye belirten bir yayın yapmıştır. Bu prosedürün yara izi kalmasına ve meme taramasına müdahale edebileceği konusunda endişeler dile getirilmiştir.
Zamanla uzmanlar, lipofilasyona bağlı yara izi ile ilgili bu tür endişelerin temelsiz olduğunu ve bu prosedürün meme küçültme gibi diğer ameliyatlardan daha fazla (ve muhtemelen çok daha az) yara izi bırakmadığını fark etmişlerdir. 2009’da Amerikan Plastik Cerrahlar Derneği lipofilling konusundaki pozisyonunu tersine çevirmiştir. Düzensiz göğüsler yaygın ve normal bir bulgu olmasına rağmen, farklı göğüs hacimleri ile meme kanserini ilişkilendiren bazı geriye dönük araştırmalar yapılmıştır. Bununla birlikte, bu tür derneklerin daha ileri çalışmalarla desteklenmesi gerekir.
Neden Bir El Diğerine Göre Daha Büyüktür?
Bazı insanların farklı büyüklükte elleri vardır ve bir eli diğerinden daha büyüktür. Ayrı ayrı bakıldığında, her el normal orantılı görünebilir. Nadir olsa da, bu fenomenin olası patolojik nedenleri arasında hemihipertrofi (hemihipplazi) veya yerel devlik yer alır. Hemihipertrofi sadece eli değil, tüm uzvu (kol veya bacak) da etkileyebilir. Lokal devacılık genellikle, biri üst ekstremitenin arteriyovenöz fistülü olabilen çeşitli genetik veya edinilmiş etiyolojilere bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Hemihipertrofi ayrıca nadir genetik sendromlarda veya Beckwith-Wiedemman sendromu ve Proteus sendromu gibi durum gruplarında bir takım işaretler olarak görülebilir. Hemihipertrofi, nörofibromatozis tip 1 ile de ortaya çıkabilir. Bu sendromlar karmaşıktır ve çocuk doktorları, genetikçiler ve ortopedi cerrahları tarafından yönetilir. Önemli olarak, ilişkili tümörlerin varlığı ekarte edilmelidir.
Hemihipertrofi teşhisinde yüzde beş kadar küçük bir boyut farkı faydalı olabilir. Bununla birlikte, genellikle ebeveynler, farklılıklar daha büyük olduğunda tıbbi yardım almak istemektedirler. İlgili bir kayda göre, kas dengesizlikleri de uzuvlarda asimetriye neden olabilir. Örneğin, kişi vücudun bir tarafını diğerine göre daha fazla çalıştırma eğilimindeyse, bu kol veya bacak kas gruplarında belirgin kas dengesizliklerine neden olabilir. Kas dengesizlikleri kendi başına patolojik değil, çevreye verilen fizyolojik bir tepkidir.
Sonuç olarak; pek çok insanın farklı büyüklükte elleri, ayakları, kolları ve göğüsleri vardır. Minimal asimetrilerin nedenleri genellikle tamamen iyi huyludur ve ilgili olandan daha yenidir. Daha nadir olarak, belirli vücut kısımlarındaki daha büyük farklılıklar, bir doktor tarafından teşhis ve tedaviyi gerektiren gerçek tanımlanabilir koşullara işaret edebilir.
Kaynakça:
https://www.hopkinsallchildrens.org/Patients-Families/Health-Library/HealthDocNew/Why-Are-My-Breasts-Different-Sizes
https://www.verywellhealth.com/body-asymmetry-explained-4106752
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu