Son yıllarda günlük hayat içerisinde özellikle televizyon ve internet reklamlarında ürünlerin tanıtımlarında karşılaşılmakta olan İSO belgesi, bu tanıtımlarda ürünlerin uygun standartlara uygun bir şekilde üretildiği anlamına gelmektedir. Piyasadaki çoğu ürünün tanıtımında kullanılmakta olan İSO belgesinin öyküsü 1946 yılında başlamaktadır.
Bu tarihte İsviçre’nin Cenevre adlı kentinde kurulmuş olan İSO’nun açılımı ” İnternational Organization for Standardization ” anlamına gelirken bu ifadenin Türkçe karşılığı ise Uluslar arası Standartlar Örgütünü ifade eder. Açılımından da anlaşılacağı gibi İsviçre’de kurulan bu örgüt, uluslar arası anlamdaki kalite ölçüt ve standartlarıyla tüketicilerin ürünler hakkında daha sağlıklı bilgi edinmesi açısından oldukça büyük bir önem taşımaktadır. Bu belgenin kullanım alanlarına bakıldığı zaman karşımıza ilk olarak elektrik ve elektronik mühendisliğinin konu alanları çıkmaktadır. Bunun dışında İSO belgesi, teknik ve de teknik dışı bütün alanlarda ürünlerin uluslar arası standart ölçütlerinin belirlenmesini sağlamaktadır.
İSO belgesi kısaca, yapılacak olan çalışmaların uluslar arası standart örgütünün belirlemiş olduğu standartlara bağlı olarak yapılmasını sağlamaktadır. Örgüt, kurulduğu tarih olan 1946 yılından itibaren her geçen gün gelişen teknolojiyi oldukça yakından takip ederek, dünyanın genelinde belirlenmiş olan bir standart çerçevesinde üretim yapılması için çalışmıştır ve de hala çalışmaktadır. Ve de teknolojideki gelişmelere bağlı olarak standartlar değişebilmekte ve güncellenebilmektedir.
Dünya çapında bakıldığı zaman, İSO örgütüne 160’tan fazla ülke üye olmuş durumdadır. Üretimin İSO örgütünün belirlemiş olduğu kalite standartlarına göre gerçekleştiğine dair İSO belgesi ise, bu örgüte üye durumunda bulunan milli birimler tarafından verilmektedir. İSO belgesi, üretimde yeterlilik anlamına da gelir. Bu belgeyi veren milli birimlerin çalışma yapısı incelendiği takdirde, öncelikle Uluslar arası boyutta olan bu Organizasyona üye olan her ülke kendi milli birimini oluşturmakla işe başlar. Ardından İSO örgütü, standartların belirlenmesinde otorite konumuna yerleşir. İSO belgesini vermeden tek yetkili kurum olma özelliği taşıyan İSO milli birimleri, üretim standartlarının belirleme sürecinde ülke içinde yapılan çalışmaları koordine etme görevinde bulunur.
Gelişen teknolojiyle birlikte İSO belgesi için belirlenen standartlar, yeni bilgiler analiz edilerek değişimlere uğramaktadır. Bu alanda yürütülen faaliyetler son derece kapsamlı ve sistematik bir şekilde yürütülür.
Yabancı terimlerin farklı dillere çevirme işlemleri, ölçme makinelerde bulunan teknik özelliklerin belirlenmesi ve de adlandırma, bu alanda yürütülmekte olan faaliyetlerden sadece birkaçını ifade etmektedir.Bunların dışında İSO’nun üstlenmiş olduğu ve yürüttüğü diğer faaliyetlere ise, makineleri meydana getiren parçaların yapısına yönelik çalışmalar, üretim bantlarında kullanılmakta olan makinelerin ve aletlerin kullanmış olduğu materyallerin incelenmesi ve de deney idarecileri konumunda olanların kullanmakta olduğu sistemlerin güvenli olup olmadığı belirlenmesi gibi örnekle verilebilmektedir. Uluslararası Standartlar Örgütü, üretim aşamasında malzeme, makine, sistem ve de üretim süreci kapsamı gibi özellikleri belirleyerek bu özelliklerin üretim aşamasında kullanılmasını sağlamaktadır.
Uluslararası Standartlar Örgütü, bilimin ve bilimsel gelişmelerin insanlık için ortak mirası olduğunu savunmakta ve bu nedenle de gelişen teknoloji ve de bilimsel gelişmelerle birlikte üretim mal ve hizmetlerinde kullanılmakta olan standartları her 5 yılda bir gözden geçirmektedir. Aynı zamanda İSO, üretilmekte olan mal ve hizmetlerin hızlı bir şekilde üretilmesini de kendisine misyon edinmiş durumdadır.
Yazar:Erdoğan Gül