İnsan toplumsal bir varlık olup eskiden büyüklerimizin adab-ı muaşeret dediği toplum kurallarına uyma mecburiyeti vardır. Bu sayede toplum kargaşa ve kaostan kurtulur, düzen ve huzuru bulur.Toplum içinde özellikle sokakta hemen her yaşta bazı insanların yaptığı toplumsal bir ayıp olan tükürmekten bahsetmek istiyorum. Yerlere tükürenler, tükürüklerinde 600 değişik mikrop olduğunu biliyorlar mı acaba? Ya da bu zararlı hareketi gerçekleştirirken 1 cm3 tükürüklerinde 250 milyon adet mikrobu çevreye saçtıklarının farkındalar mı? Eğer yere tüküren insan hastaysa, hastalık yapan mikropların sayısı daha da artar. Hele o tükürükler bir de balgamlıysa hem görüntü hem çevre hem de insan sağlığı açısından karşı karşıya kalacağımız tehlikenin büyüklüğünden haberdar mıyız? Kaldı ki sokaktaki her insanın sadece bir kere tükürdüğünü varsayacak olursak ne kadar büyük bire zarara uğrayacağımızı hesaplayabiliyor muyuz? Peki, yere tükürme yoluyla verem, kronik bronşit, zatürree, grip gibi bazen ölüme bile yol açabilen bulaşıcı hastalıkların yaygın-laşacağını kaç kişi biliyor?
Psikolojik açıdan ise yere tükürme ve yerdeki tükürükler insanların tiksindirici bulduğu bir durumdur. Böyle bir hareket çoğu insan tarafından iğrenç kabul edilir. Sosyolojik açıdan ise tükürme gerçek bir eğitim alamamış kişilerde ve eğitim seviyesi düşük toplumlarda görülür. Medeni ülkelerde bu denli çirkin bir tutum asla görülmez. Çünkü bu insanlar hem kendilerine hem topluma duyduğu saygıdan, eğitimli ve medeni bir insan olmanın gereğinden dolayı kendilerini temiz ve sağlıklı bir çevrede yaşamaya layık görürler. Yasal açıdan ise tükürme 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 41. maddesinin 1. fıkrasına göre suçtur. Ne yazık ki ülkemizde çoğu insan böyle bir kanunun varlığından bile habersiz olduğu için bu suçu çekinmeden işlemektedir. Uygulamada da ak-saklık olunca bu suçun önüne geçilememektedir. Bundan sonra yere tükürmeden önce iyice düşünelim. Bakarsınız bir yetkili bu kanunu uygulamaya kalktığında halimiz nice olur?
İnsan kendi evinin içine tükürmeyi aklından ve hayalinden bile geçirmezken, sokağa çok rahatlıkla nasıl tükürebilmektedir? Acı gerçekleri rüzgara benzeten çok çarpıcı bir söz var: “Rüzgara tüküren, yüzüne tükürür.” Çevre, hepimizin ortak yaşam alanıdır. İnsanlar evine tükürmemeyi bildikleri gibi, yaşadıkları çevreye, insanlara ve canlılara da zarar verememenin farkına varmalılar. Kaldı ki bizler tarihte temizliğe çok önem ve değer veren bir ecdadın torunlarıyız. Tarihsel değerlerimize ve kültürel mirasımıza saygılı olmak en birinci vazifelerimiz arasında olmalıdır..Medeniyetle, medeni olmanın farkını bilen ufuk ötesi yakalamış insanlardan oluşan bir toplumda yaşamak dileğiyle…
Yazar:Enes Eker