Akıllı ev sistemi, aydınlatma ve ısıtma gibi alet ve sistemlerin uzaktan izlenmesini ve yönetilmesini sağlamak için bir ağ ile birbirine bağlı cihazların kullanıldığı evler için kullanılan bir terimdir. Akıllı ev teknolojisi, ev otomasyonu (home automation) olarak da bilinir; çoğunlukla ev sahiplerinin sahip olduğu akıllı cihazlarla, akıllı cep telefonlarına ve/veya tabletlerine yüklenmiş olan akıllı uygulamalarla evlerinin güvenliğini, konforunu ve enerji verimliliğini kontrol edebildiği sistemlerdir. Garaj kapısını açıp kapatan sistemler, alarm sistemleri, kahve makinesi zamanlayıcı gibi sistemler akıllı ev sistemlerinin basit örneklerindendir.
Bununla birlikte, ev otomasyonu ve akıllı evlerden bahsederken, yetenek ve örnekler daha ileri seviyelere gidiyor. Ayrı ayrı çalışan cihazlar yerine akıllı bir ev, bir ana ev otomasyon denetleyicisi tarafından kontrol edilen birden fazla alt sistemi birleştirir. Bu ana otomasyon denetleyicisi, ev otomasyon sisteminin oyun kurucusu gibidir ve ev çevresindeki tüm aygıtlardan girdileri alır, komutlar verir ve her şeyi kontrol eder. Bu denetleyiciler genellikle çeşitli olaylara dayanan tek veya çoklu eylemleri yürütmelerine olanak tanıyan karmaşık bir yazılım çalıştırır. Bu olaylar birçok biçimde olabilir, ancak esas olarak sadece iki kategoriye ayrılabilir: zaman ayarlı ve tetikleyici olaylar.
Zaman Ayarlı Olaylar
Ev sahibinin istediği zamanlarda veya evin bulunduğu coğrafik konuma göre değişen gün ışığı zamanlarına göre yapılması istenen durumlardır. Bu özellik sayesinde, ev her gün belirlenen saatlerde belirlenen o saatlere özgü işlemleri gerçekleştirir. Örneğin; her gün sabah oturma odasının pencerelerinin açılarak odanın havalanmasının sağlanması veya gün batımı/doğumuna göre evin dışarısındaki ışıkların açılıp kapanması gibi.
Tetikleyici Olaylar
Ev otomasyon sisteminin çalışmasını tetikleyen durumlardır. Bir butona basılması, bir kapının açılması, bir hareketin algılanması, bir sensörden gelen uyarı gibi durumlar tetikleyici olaylardır. Bir butona bastığımda, şu olayı yap diye bir ayar yapabilirsiniz. Veya çocuk odasının kapısının açılması durumunda oda ışığının açılmasını sağlayabilirsiniz. Herhangi bir oda içerisinde 5 dakika boyunca herhangi bir hareket algılanmazsa oda ışığının kapatılmasını sağlayabilirsiniz. Evdeki herhangi bir odada duman algılanması durumunda sistemin ev sahibine SMS atmasını, e-posta göndermesini veya aramasını sağlayabilirsiniz.
Çeşitli zaman ayarlı ve tetikleyici olayları birleştirerek akıllı bir evin yapabileceği şeylerin sınırı oldukça yüksektir. Koşullu mantıkla birleştirildiğinde akıllı ev sistemleri daha da güçlenmektedir. Örneğin; eğer bu butona basarsam ve zaman gece yarısı ile sabah 5 arasında ise o zaman ışığın şiddetini %50 olarak ayarla değilse %90 ayarla gibi bir komut verilebilir.
Evinizde kurulmuş bir ev otomasyon sistemi ile evden ya da dünyanın öbür ucundan internet üzerinden ayrıntılı işlevler gerçekleştirebilirsiniz. Mobil cihazınızdan tek tuşa basarak alarmınızı devreden çıkarabilir, güneşliklerinizi düşürebilir, şömineyi açabilir, ışıkları kısabilir, SPAyı ısıtabilir ve romantik müziği açabilirsiniz.
Akıllı Ev Teknoloji Örnekleri
Hayatımızın her alanına giren teknoloji ile ev ortamında üretilebilecek akıllı ev ürünleri yaygınlaşmaktadır. Bazı örnekler şunlardır:
Akıllı televizyonlar. Akıllı uygulamalar aracılığı ile istenilen müzik veya videoları internet üzerinden açabilir ve içeriğe erişebilirsiniz. Bazı akıllı TV’lerde ses veya jestleri tanıma özelliği bulunmaktadır. Bu sayede sesinizle veya bazı hareket ve jestlerle TV’nizi yönetmeniz mümkün olabilmektedir.Akıllı ışıklandırma sistemleri. Uzaktan erişerek açıp kapama gibi özelliklerinin yanı sıra sahip olduğu çeşitli sensörlerle odada birilerinin olması durumunda ışığın açılması veya kimse yoksa kapatılması sağlanabilmektedir. Ayrıca gün ışığına göre sunulan ışığın şiddeti de otomatik olarak ayarlanmaktadır.
Akıllı termostatlar. Evinizin sıcaklığını uzaktan erişerek ayarlayabilir veya takip edebilirsiniz. İstenilen saatlerde istenilen sıcaklığın oluşması için ayarlamalar yapabilir ve ısı programınızı belirleyebilirsiniz. Akıllı termostatlar ev sahibinin alışkanlıklarına göre öğrenebilir ve kendisini programlayabilir yapıda olabilmektedir. Ayrıca yapılan enerji sarfiyatını raporlayabilir ve bakım zamanı geldiğinde sizi uyarabilmektedir.
Akıllı kilit sistemleri. Evinizin veya garajınızın kapısının sadece bazı kişiler tarafından açılabilir yapmanıza imkan sunmaktadır. Gelen kişiyi tanımlayarak çalışan bu sistem ile hırsızlığın önüne geçilebilmektedir. Akıllı kapı sistemleri ev sahiplerini tanıyarak eve yaklaştıklarında kapının kilidini otomatik olarak açabilmektedir.
Akıllı güvenlik kameraları. Ev sahibi evden uzakta veya tatilde iken bu kameralar ile evini ve etrafını takip edebilmektedir. Akıllı hareket sensörleri ile evin içerisinde oluşan hareketliliği algılayabilmekte ve içerdeki kişilerin ev halkından mı yoksa daha önce gelen ziyaretçilerden mi yoksa hırsız mı olabileceğini bildirmektedir.
Evcil hayvan bakımı, bağlı besleyiciler ile otomatikleştirilebilmektedir. Bitkiler ve çimenler bağlı zamanlayıcılar ile istenilen vakitlerde istenilen miktarda sulanabilmektedir.
Akıllı mutfak aletleri : Kuracağınız vakitte taze kahveniz akıllı kahve makineleri ile mümkündür. Akıllı buzdolapları ile aldığınız ürünlerin son kullanım tarihlerini takip edebilirsiniz. Ayrıca bu dolaplar mevcut olan ürünlerle alternatif yemek tariflerini size sunabilmektedir.
Ev tesisatının kontrolünü yapan sistemler de bulunmaktadır. Bu sistemler evden çıktığınızda açık kalan suyunuzu, ütünüzü veya ocağınızı kapatabilir, elektrik dalgalanmalarında hassas elektrik aletlerinizi koruma altına alabilir.
Görüldüğü üzere oldukça yaygın kullanım alanları bulunmaktadır. Bu sistemler hayatımızı konforlu hale getirecek, enerji sarfiyatımızı düşürecek ve bizi güvenli bir şekilde çeşitli tehlikelerden koruyacak sistemler olarak görülmektedir. Ülkemizde yeni yeni kullanılmaya başlayan bu sistemlerin ilerde her yapılan yeni evde görüleceği aşikardır. Hepimiz yoğun bir şekilde çalışmaktayız ve ev otomasyonu sizin için işleri biraz daha kolay hale getirebilir.
Kaynakça:
http://internetofthingsagenda.techtarget.com/definition/smart-home-or-building
http://www.cedia.org/blog/what-is-a-smart-home-the-basics-of-home-automation
https://www.safewise.com/home-security-faq/how-does-home-automation-work
http://smarthomeenergy.co.uk/what-smart-home
Yazar:Bekir Afşar