Çoğu zaman estetik kaygılara neden olan, bu nedenle de sıkça kendinden bahsettiren akne, aslında bir sağlık sorununu işaret eder. Bir cilt sorunu olarak tedavi edilebilir özelliğe sahiptir.
Aknenin Nedenleri
Birçok faktör akne nedeni olabilir. En yaygın neden cilt gözeneklerinin tıkanmasıdır. Bu tıkanıklık bakterilerin üremesine neden olan ortamı oluşturur ve iltihaplanma bu şekilde gerçekleşir. Cilt fazla yağ üretiyorsa ve ölü deriler düzenli olarak temizlenmiyorsa gözenekler tıkanacağı için de akne görülecektir.
• Propionibacterium acnes bakterisi cildin normal florasında olmakla beraber aknede önemli etkendir.
• Güneşte uzun süre kalmak ve buna bağlı tahriş
• Cilde uzun süre temas eden nemli kıyafet
• Zararlı alışkanlıklar
• Sivilceleri sıkmak
• Androjenlerin aşırı alınması ve bazı ilaçlar
• Hormonlarda değişiklik olan durumlar; ergenlik, adet döngüsü, doğum kontrol hapı, hamilelik, aşırı stres de akne nedeni olabilir.
Akne Türleri
Akneler iltihap durumları, kapladıkları alana göre sınıflandırılmaktadır. İltihapsız olanlar iltihaplı hale gelebilir.
• Kapalı komedonlar, büyüklükleri 2-3 mm civarı olan, beyaz nokta olarak da bilinen mikrokistlerdir. Bakteri içermeleri halinde iltihaplanarak papül ve püstül haline gelebilir.
• Açık komedonlar, 1-3 mm arası büyüklükleri olanlardır. Siyah nokta olarak da bilinir ve nadiren iltihaplanmaktadır. Dokunulmaması iltihap riskini azaltır.
• İltihaplı kırmızı sivilceler 5 mm’den küçük olan papüllerdir. Püstüle dönüşebilir ve dokunulduğunda acı verir.
• Püstüller, 5 mm’den büyük olan iltihaplı sivilcelerdir. İçi boşaltılsa da eğilimi yeniden çıkma yönündedir.
• En kötü akne türü nodüllerdir ve oldukça büyüklerdir. İçlerinde iltihap vardır ve iz bırakma olasılıkları fazladır.
Akneli Cilt Bakımı
Günde iki kere temizleyici jel, losyon veya kurutucu etkisi olmayan sabunlarla cildiniz temizlemeniz gerekir. Nemlendirici tercihlerinizde yağsız olanları kullanmalısınız. Akne cildinizde varken lekeler daha kolay ciltte yer edeceği için yağsız bir güneş kremi uygulamanız önemlidir. Bunu, tahriş engelleme ve nemlendirme amacıyla da kullanabilirsiniz.
Akneyle Alakalı Önemli Detaylar
Aknenin oluşum nedenleriyle ve cilde yapılan uygulamalarda bazı yanıltıcı bilgiler olabilmektedir. Bu nedenle şu ayrıntılar önemlidir:
• Akneler kozmetik sorundan öte bir durumdur. Kendi haline bırakılırsa iz kalabilir ve bu nedenle tedavisinin doğru biçimde yapılması gerekir. Günümüzde birçok yöntemle akne sorunu sağlıklı bir şekilde sonlandırılabilmektedir. Fakat tedavi uygulamalarında bilinçsiz hareket edilmemelidir.
• Karaciğer hastalıkları ile sivilce-akne arasında doğrudan bir ilişki bulunmamaktadır.
• Aknesi olan kişiler çok kalın tabaka olmamak şartıyla makyaj yapabilir. Gece makyajla uyunmamalıdır.
Akne Tedavisi
Kişiye göre akne türü ve sorun çeşidi değiştiği için uygulanan akne tedavisinde de farklı yöntemlere başvurulmaktadır. Tam bir tedavi bir iki haftadan daha uzun sürebilir. Akne yoğunluğu ve yaş ile paralel bir tedavi süreci olacaktır. Uygulanan akne tedavi yöntemlerinden bazıları şu şekilde sıralanabilir:
• Sivilce izlerinin giderilmesi için: Kimyasal peeling, dermarol, lazer peeling, mikrodermabrayon gibi yöntemlere başvurulmaktadır.
• Benzoil peroksit: Ciltteki gözeneklerin yüzeyinde biriken bakterileri öldürmede etkilidir. Hafif ve orta derecede akne tedavisinde kullanılan bu ilaç bölgesel olarak uygulanır.
• Antibiyotikler: Gözeneklerdeki iltihaplanma nedeni bakterileri azaltmada etkilidir. Yoğunluğa göre ağızdan alınan antibiyotikler de vardır.
• Salisilik asit: Akne tedavisinde salisilik asit, çinko, sülfür içeren kremler tercih edilebilir.
• Retinoidler: Bu kimyasal bileşikler, A vitamini yönünden güçlüdür ve sivilce olan bölgede uygulandığında akneyi azaltıcı etki yapar.
Bahsedilen yöntemlere ek olarak doktorunuzun kullanım önerilerine uymanız gerekir. Yeniden aynı durumu yaşamamak için gerekli tedbirleri almalısınız. Beslenme düzeninizde de birtakım değişiklikler yapmanız gerekebilir. Rafine şeker ve yağ cildinize olumsuz etkisi olan gıda maddeleridir.
Kaynakça:
https://tr.wikipedia.org/wiki/Propionibacterium_acnes
https://www.ducray.com/tr-tr/akneye-yatkin-cilt-0/sivilce-turleri-nelerdir
https://hthayat.haberturk.com/akne-nedir-akne-nasil-gecer-1073029
https://www.medicalpark.com.tr/akne-sivilce-neden-olusur-nasil-tedavi-edilir/hg-1729
https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/akne/#nedenleri
https://www.istanbulcerrahi.com/tr/saglikli-bilgiler/dermatoloji-blog/sivilce-akne
Yazar: Melahat Yaprak