Bazı araştırmalar alkali diyetin, vücudu daha az asitli ve daha alkalik hale getirmek için pH değerini yükselttiğini rapor ederler. Bu diyeti savunanlar alkali diyetinin kilo kaybını arttırdığını ve hastalıklarla mücadele ettiğini ileri sürerken bazı araştırmacılar ise alkali bir diyeti takip etmenin böbrek hastalığı olan kişilerde sağlığı artırabileceğini öne sürmektedir. Ancak bu diyet kan pH’ını değiştirerek bunu başaramaz.
Aksine, alkali diyet insanları daha fazla meyve, sebze, daha az işlenmiş et ve yüksek yağlı süt ürünleri yemeye teşvik eder. Bu nedenle alkali diyet, sağlığı iyi gelebilir. Birçok çalışma, düşük asitli yiyecekleri yemenin kan pH’sini artırmasa da sağlığı iyileştirdiğini göstermektedir.
Kan pH Değerini Diyetle Değiştirmek Mümkün müdür?
Kan pH’sındaki büyük değişiklikler hayatı tehdit edici olabilir. Diyetle idrar ve tükürük pH’ını değiştirmek mümkündür. Bununla birlikte, bu sıvıların pH’ı değiştiğinde, kanın pH’ı aynı kalır. Alkali, bir şeyin 7’den daha yüksek bir pH’a sahip olduğu anlamına gelir. İnsan vücudu doğal olarak hafif alkalindir ve kan pH’ı yaklaşık 7,4’tür.
Mide asidiktir ve bu yiyecekleri sindirmesini sağlar. Tükürük ve idrarın pH’ı diyete, metabolizmaya ve diğer faktörlere bağlı olarak değişir. Bazı araştırmalar, kanser hücrelerinin asidik bir ortamda daha hızlı büyüdüğünü göstermektedir. Bu araştırmaya dayanarak alkali diyetin destekçileri yüksek kan pH’sının kanseri önleyebileceğini savunmaktadırlar. Bununla birlikte, alkalilik ve kanser üzerine yapılan çalışmalar tipik olarak bir insan vücudunda değil, bir petri kabındaki kanser hücrelerini içerir. Bununla birlikte, insanların bu diyette yedikleri yiyecekler, bazılarının sağlıklı bir vücut ağırlığını korumalarına yardımcı olabilir. Bunu yapmak, diyabet gibi kilo ile ilgili sağlık sorunlarının önlenmesine yardımcı olabilir.
Alkali Diyet Araştırması
Hiçbir araştırma, alkali diyetin kan pH’sini yükselttiğini göstermemiştir. Ancak, bazı araştırmalar, bir alkalin diyetin, destekçilerinin iddia ettiği şekilde olmasa da sağlığı iyileştirebileceğini öne sürmektedir. Alkali diyetler, bir kişinin yağ ve işlenmiş et tüketimini azaltır ve insanları daha fazla meyve ve sebze yemeye teşvik eder. Bu, birkaç sağlık yararı sunar ve bu yararlar bazı bilimsel çalışmalar desteklerken bazıları reddeder. Alkali diyet destekçilerinin iddia ettiği yararlardan bazıları aşağıdaki gibidir:
Kilo Kaybını Teşvik Etmek
Birçok strateji insanların kilo vermesine yardımcı olabilir. Sonuçta, kilo kaybı kalori yakmaktan çok daha az kalori tüketmeye bağlıdır. Yağda düşük kalorili diyetler ve kaloriler kilo kaybına neden olabilir, ancak yalnızca bir kişi fiziksel olarak aktif kaldığında ve sağlıklı bir diyetle beslendiğinde geçeli olabilecek bir durumdur. Alkali bir diyette kalori düşük olma eğilimindedir, bu yüzden insanların kilo vermesine yardımcı olabilir.
Böbrek sağlığının iyileştirilmesine destek vermek
İdrar pH’sini yükseltmek bazı insanlar için sağlığı iyileştirebilir. 2017 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan bir çalışmaya göre, insanların tipik diyeti çok asidiktir ve bu böbreklere meydan okuyabilir. Böbrek hastalığı olan insanlar için, düşük asitli bir diyet semptomları iyileştirebilir ve hatta hastalığın seyrini yavaşlatabilir. Kronik böbrek hastalığı olan çoğu insan için, belirli bir alkalin diyet takip etmeye gerek yoktur. Bunun yerine, süt, et ve peynir gibi proteinler azaltılması yardımcı olabilir.
Kanseri Önleme
Bu diyetin bazı savunucuları, kanseri tersine çevirebileceğini veya kemoterapiyi destekleyebileceğini iddia etmektedir. Bu iddiaları destekleyen hiçbir bilimsel kanıt ve hiçbir çalışma bu iddia üzerinde doğrudan testler yapılarak gerçekleştirilmemiştir. Bununla birlikte 2010 yılındaki bir araştırmanın önemli kanıtları, et tüketiminin azaltılmasının ve daha fazla meyve, sebze ve tam tahıl yemenin kanseri önleyebileceğini göstermektedir.
2010 Avrupa Kanser ve Beslenmeye Yönelik Prospektif Araştırmadan elde edilen verileri incelediğinde, Alkali diyeti yapanlar A vitamini, C vitamini, lif ve Akdeniz tarzı beslenmeyle kanser riskini azaltabilir. Amerikan Kanser Derneği (ACS) alkali diyetinin bir diyete benzediğini ancak diyetin yerini tutmayacağı konusunda öneride bulunmuştur. ACS, işlenmiş gıdalardan, meşrubatlardan ve çok fazla yağlı gıdalardan kaçınılmasını tavsiye eder ve bunun yerine, meyve, sebze ve kepekli tahıllar açısından zengin bir diyet yemenin daha faydalı olduğunu bildirmiştir.
Kalp Hastalığını Tedavi Etmek ya da Önlemek
Kalp hastalığı başlıca ölüm nedenleri arasındadır. Yetersiz beslenme ve düşük aktivite seviyeleri dâhil olmak üzere yaşam tarzı faktörleri bu hastalıkta ana katkı maddeleridir. Alkali bir diyet doğal olarak büyüme hormonu seviyelerini yükseltebilir, ancak bu konuda yapılan araştırmalar ön çalışmalardır ve henüz sonuçlanmamıştır. Araştırmalar, büyüme hormonunun vücut kompozisyonunu desteklediğini ve kalp hastalığı risk faktörlerini azalttığını tespit ediyor.
Alkali diyetler ayrıca doğal olarak sağlıklı bir vücut ağırlığını teşvik eden ve kalp hastalığı risk faktörlerini düşüren, yağ ve kalori bakımından düşük olma eğilimindedir. Ayrıca, kırmızı ve işlenmiş etleri azaltır veya yok eder, bu da kalp hastalıklarına diyetten önemli bir katkıda bulunur.
Büyüme Hormonu Seviyelerinin İyileştirilmesi
Alkali diyet, daha iyi bir kalp sağlığı, daha yüksek büyüme hormonu seviyelerine sahip olmaya sadece olası bir yarar sağlar. Ayrıca büyüme hormonu seviyelerinin iyileştirilmesi daha iyi beyin fonksiyonlarını, özellikle hafıza ve bilişi destekleyebilir. Bazı kanıtlar, büyüme hormonunun genel yaşam kalitesini iyileştirdiğini gösterir. Bununla birlikte, alkali bir diyeti büyüme hormonu seviyesindeki artışlarla ilişkilendiren kanıtlar zayıftır. Bazı çalışmalar, yüksek oranda asidik bir ortamın bikarbonat gibi belirli takviyelerle düzeltilmesinin alkaliniteyi artırabileceğini göstermiştir. Ancak bu mutlaka bir alkalin diyetinin benzer yararları olduğu anlamına gelmez.
Sırt Ağrısını İyileştirmek
Yapılan küçük bir araştırma, diyeti alkalin mineralleri ile desteklemenin sırt ağrısı semptomlarına yardımcı olabileceğini göstermektedir. Bu araştırma, bir alkalin diyetinin faydalarını doğrudan test etmemektedir, bu nedenle alkalin gıdaların kronik ağrıya yardımcı olup olamayacağı kesin belli değildir.
Osteoporozun Önlenmesi
Osteoporoz, özellikle yaşlı insanlar ve kadınlarda kemik kırıkları için önemli bir risk faktörüdür. Bu diyetin bazı savunucuları idrarda kaybedilen kalsiyum miktarını azalttığını ve bunun osteoporoz riskini azalttığını söylüyor. Ancak, hiçbir bilimsel kanıt bu iddiayı desteklememektedir. Bununla birlikte, daha fazla meyve ve sebze yemek kemik sağlığını iyileştirebilir. Alkali diyetler bu besinler açısından zengindir. Ayrıca kemik ve kas sağlığını destekleyen protein bakımından düşük olma eğilimindedirler. Bu nedenle, bir alkalin diyetin osteoporozu önleyebileceği muhtemel değildir. Son derece düşük proteinli alkali diyetler ayrıca bir osteoporoz risk faktörü olabilir. Daha iyi bir strateji daha fazla yağsız protein, meyve ve sebze yemektir.
Sağlıklı Kaslar
İnsanlar yaşlandıkça kaslarını kaybeder. Bu, bir kişinin düşme ve kırılma riskini arttırırken zayıflık ve kronik ağrıya da katkıda bulunabilir. 2013 yılında yapılan bir çalışma alkali diyetinin kas sağlığını iyileştire bilirliği hakkında ön kanıtlar sunmaktadır. Araştırmacılar 2.689 kadını uzun vadeli iki aynı çalışmada incelemiş, alkali bir diyet sonrasında kadınlar arasında kas kütlesinde küçük fakat anlamlı bir artış bulmuşlardır.
Alkali Diyet Yiyecekleri
Alkali diyet yapmak isteyenlerin daha az asitli yiyecekleri yemeleri gerekir. Bu yiyeceklerden bazıları şunlardır:
Meyve
•Sebzeler
•Tohumlar
•Mercimek gibi baklagiller
•Soya peyniri
Mercimek, soya peyniri ve bazı tohumlar iyi bir protein kaynağıdır, ancak süt ürünleri ve etin giderilmesi için yeterli miktarda yenmelidir. Alkali diyet yapmak isteyenlerin yüksek asitli gıdalardan uzak durmaları gerekir. Bu yiyeceklerden bazıları şunlardır:
•Peynir ve süt gibi süt ürünleri
•İşlenmiş gıdalar
•Balık
•Kahve
•Alkol
•Soda
Çeşitlilik açısından zengin bir diyet en sağlıklı seçenektir. İnsanlar çeşitli proteinler, tahıllar, meyveler, sebzeler, vitaminler ve mineraller içeren bir diyeti hedeflemelidir. Tek bir besin grubunu veya yiyecek türünü bir diyetten çıkarmak, bir insanın sağlıklı olmasını zorlaştırabilir. Çok düşük proteinli alkali diyetler insanların kilo vermesine yardımcı olabilir, ancak zayıf kemikler ve kaslar gibi diğer sorunların riskini de artırabilir.
Alkali bir diyet denemek isteyenler, yeterli miktarda protein yediklerinden emin olmalıdır. Alkali bir diyetle yeteri kadar protein yiyebilenler güvenle deneyebilirler ve kan pH’ını gerçekten değiştirmese de, insanların genel sağlığı iyileştirerek çok çeşitli sağlıklı yiyecekleri yemelerine yardımcı olabilir. Ayrıca ciddi tıbbi durumu veya beslenme sorunu olan kişiler bu diyeti denemeden önce bir doktora muhakkak danışmalıdır.
Kaynakça:
my.clevelandclinic.org
mayoclinic.org
niams.nih.gov
my.clevelandclinic.org
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu