Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Ateş Ölçer Türleri ve Kullanım Avantajları

0 317

Termometreler; özellikle COVID-19 pandemi döneminde sağlık durumu değerlendirmelerinde baş rol oynayan sağlık araçlarının başında gelmiştir. Koronavirüsün en yaygın semptomu olan ateş, bir kişinin vücut sıcaklığının normalden yüksek veya düşük olup olmadığını tam olarak belirlemesine yardımcı eden bir değerdir. Böylece hastalık hızlı bir şekilde belirlenebilirken, hızlı bir tedavi sürecine geçilebilir ve bulaş riski önlenebilir.
Günümüzde özellikle pandemi ile birlikte evde güvenilir bir tıbbi termometreye sahip olmak çok değerli koşul haline gelmiştir. Birinin ateşi olup olmadığını doğru bir şekilde tespit edebilme, dikkat edilmesi gereken diğer hayati eylemler hakkında temel bilgiler sunar. İnsan vücudunun ortalama normal sıcaklığı 97 ila 98.6 °F veya 36.1 ila 37.5 °C arasındadır ve 100,4 °F (38 °C) üzerindeki sıcaklık, bir kişinin bir enfeksiyon veya hastalıktan kaynaklanan ateşi olduğu anlamına gelir.
Durum böyle olunca bu değerli bilgiyi sağlayabilecek termometreler arasında doğru bir seçim yapılması da önem kazanır. Aralarından seçim yapabileceğiniz çeşitli temaslı ve temassız termometreler mevcuttur. Bu, aile üyelerinin yaşına ve ayrıca bir kişinin hangi türü satın alacağına karar vermesine yardımcı olan kişisel bir seçime bağlıdır. Bununla birlikte, tüm termometre tipleri aynı şekilde çalışmadığından veya aynı okumaları sağlamak üzere tasarlanmadığından, kullanmadan önce farklı tipteki termometrelerin nasıl çalıştığını anlamak da önemlidir.

Termometre Türleri

Ateş Ölçer Türleri ve Kullanım AvantajlarıGenel olarak iki tür termometre vardır; temaslı ve temassız. Termometreler, sıcaklığı ölçmek için vücuda dokunmalıdır, uzaktan veya temassız termometreler ise cilde dokunmadan vücut sıcaklığını ölçebilir.

Kontak Termometreler

Temaslı termometreler, vücut sıcaklığını kaydetmek için elektronik ısı sensörleri kullanan yaygın bir termometre türüdür. Alın, ağız, koltuk altı veya rektuma yerleştirilebilir. Çoğu elektronik termometre, sıcaklık okumasını gösteren dijital bir ekrana sahiptir.
Rektal sıcaklıklar, 3 aylık veya daha küçük bebekler ve 3 yaşındaki çocuklar için en hassas okumayı sunar. Koltuk altından izlenen sıcaklık en az doğrudur. Daha büyük çocuklar ve yetişkinler için, termometre yerindeyken ağız kapalı kalırsa sözlü okumalar kesindir.

Temassız Termometreler

Birçok okul, ticari kuruluş ve sağlık kuruluşu, ziyaretçileri ateş açısından düzenli olarak izliyor. Uzak bir termometre, herhangi bir cilt teması gerektirmediği ve insanların daha uzak durmasına izin verdiği için faydalıdır. Uzak termometreler alında veya kulakta kullanılabilir.

Dijital Termometreler

Ateş Ölçer Türleri ve Kullanım AvantajlarıBu türdeki ateş ölçerler vücut ısısını belirleyen sensörleri kullanarak işlev görür. Ağız, rektum veya koltuk altında sıcaklık ölçümleri almak için kullanılabilir. Bir dijital termometre kullanarak sıcaklığı ölçerken, koltuk altı (aksiller) sıcaklığının sözlü okumalardan yaklaşık ½ ila 1°F (0,6°C) daha düşük olduğunu unutmayın. Rektal termometreler, oral ölçümlerden ½ ila 1°F (0,6°C) daha yüksek çalışır.
Dijital termometrelerin artıları;
• Dijital termometreler, yaklaşık 1 dakika veya daha kısa sürede doğru okurken doğru bilgiler sunar niteliktedir.
Dijital termometrelerin eksikleri;
• Ağızdan kullanımdan kesin bir okuma alabilmek için cihazın ucu ağız tamamen kapalı olarak dilin altında tutulmalıdır. Bu nedenle rektal okumaların daha doğru olduğu düşünülmektedir.
• Sonuçlar yiyecek veya içeceğin sıcaklığına göre değişebileceğinden, bir kişi herhangi bir sıcak yiyecek veya içecek aldığında çok yakından kontrol edilirse alınan ateş değeri doğru olmayacaktır.
• Bebekler ve küçük çocuklar için rektal okuma yapmak zor olabilir.
• Hem rektal hem de ağızdan ölçüm için aynı dijital termometre kullanılamaz. İki termometre satın alınması ve bunları ayrı olarak etiketleyerek kullanılması gerekebilir.
• Pilleri periyodik olarak değiştirilmesi gerekir. Cihaz için doğru ve uzun ömürlü türde piller alınarak değiştirilmesi gerekir.

Dijital Kulak (Timpanik) Termometre

Bu türdeki ateş ölçerler, kulak kanalındaki ısıyı kızılötesi ışın teknolojisi kullanarak ölçmektedir. Okumalar, oral sıcaklık okumalarından 0,5°F (0,3°C) ila 1°F (0,6°C) daha yüksektir.
Dijital kulak termometrelerinin artıları;
• Bu tür ateş ölçerler doğru olduğu kadar hızlı ve doğru okumalar sonuçlar verir. Özellikle çocuk yaş grubunda hem rektal hem de ağızdan ısının ölçülebilmesi için kullanılabilirler.
Dijital kulak termometrelerinin eksileri;
• Timpanik termometreler, 6 aylıktan küçük bebekler için ideal olarak önerilmez.
• Kesin sonuçlar elde etmek için uygun şekilde yerleştirilmelidir.
• Kulak kiri gibi doğru sonuç alınmasını engelleyebilir,
• Küçük veya kavisli kulak kanalına uymayabilirler.

Alın (Geçici) Termometre

Alından ölçen ateş ölçerler, kızıl ötesi sensörler ile alındaki yüzeysel temporal arterin ısısını belirlemek için kullanılmaktadır. Temassız kızılötesi termometreler olarak bilinirler. Alın termometreleri temelde hiçbir fiziksel temas gerektirmez, bu nedenle havaalanları, istasyonlar, mağazalar ve stadyumlar vb. gibi halka açık yerlerde kullanım için çok ünlü hale gelmiştir. Elde edilen sıcaklık değerini , oral yolla alınan ateş değerinden yaklaşık 1°F (0,6°C) daha düşüktür.
Alın termometrelerinin artıları;
• Geçici termometreler, birkaç saniye içinde hızlı sonuçlar sunar.
• Kullanımı kolaydır ve bebekler, çocuklar ve yetişkinler için son derece güvenilirdir.
Alın termometrelerinin eksikleri;
• Alın termometreleri, üreticinin talimatlarına uyularak doğru yerleştirilmelidir, aksi takdirde doğru değeri vermezler.
• Okumalar rüzgar, iç mekan ısıtması ve güneş ışığı gibi belirli dış faktörlerden etkilenebilirken dolayısıyla çıkan ateş değeri yanlış olabilir.
• Şapka veya kalın palto gibi giysiler de sonuçları değiştirebilir.

Ağız Sıcaklığı Nasıl Ölçülür?

Oral yolla alınacak olan ateş değerlerinin doğru çıkabilmesi için termometrenin kullanım bilgilerine uygun olarak kullanılması gerekir. Dijital termometre ile ağızdan sıcaklık okuması almak için önerilen adımlar şu şekildedir;
• Ateş alınmadan önce ellerin hijyeni dikkatli bir şekilde sağlanmalıdır.
• Termometreyi temizleyin ve pillerin çalışıp çalışmadığını kontrol edilmelidir.
• Termometre kabından çıkarılarak, plastik tarafı termometrenin alt ucuna gelecek şekilde tutulmalıdır.
• Termometrenin kullanıma hazır olduğundan emin olmak için sesli veya ışıklı işaret kontrol edilmelidir.
• Termometrenin ucu dilin altına yerleştirilerek bir bip sesi duyana kadar ağız kapalı tutulmalıdır.
• Bip sesinden sonra termometre ağızdan çıkarılmalı ve hemen göstergeden ateş değeri okunmalıdır.
• Eller tekrar yıkandıktan sonra, üretici firmanın verdiği talimatlar doğrultusunda termometre temizlenmeli ve tekrar kullanılmak üzere hijyenik bir ortamda saklanmalıdır.

Rektal Sıcaklık (Ateş) Nasıl Ölçülür?

Ateş Ölçer Türleri ve Kullanım AvantajlarıRektal ateş ölçümlerinde elde edilen sonuçların doğru çıkabilmesi için termometrenin doğru bir şekilde kullanılması ve makata yerleştirilmesi önemlidir. Sıcaklığı dijital termometre ile makattan ölçmek için:
• Ellerin hijyeni dikkatlice sağlanmalıdır.
• Termometrenin temiz olduğundan ve pillerin dolu olduğu kontrol edilmelidir.
• Termometrenin ucu plastik bir örtü ile kapatılarak uç kısmına vazelin gibi bir yağlama özelliği olan bir krem sürülmelidir.
• Termometrenin makata yerleştirilebilmesi için uygun pozisyon alınmalıdır. Bu posizyon bebeklerde sırt üstü, bacakları havada olacak şekilde, çocuk ve yetişkinler ise yüzüstü yatarken şeklindedir.
• Termometreyi açılmalıdır ve termometrenin ucunu 1 inçten fazla olmayacak şekilde rektuma nazikçe yerleştirilmelidir.
• Yerleştirilen alanda tutularak bip sesi gelmesi beklenmelidir.
• Bip sesi geldikten sonra termometreyi rektal alandan çıkarılmalı ve hemen göstergeden ateş değeri okunmalıdır.
• Termometre saklamadan ve yeniden kullanmadan önce üreticinin talimatlarına göre iyice temizlenmelidir.
• Ellerin hijyeni tekrar sağlanmalıdır.

Temassız Alın Termometreleri ile Ateş Nasıl Ölçülür?

Günümüzde çok sık kullanılan temassız alın termometreleri ile doğru sonuçları alabilmek için dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Temassız alın termometreleri ile ateş ölçüm basamakları şu şekildedir;
• Temassız alın termometrelerinin kullanılmadığı dönemde temiz ve sağlam kalmasını sağlayan genelde bir kapağı bulunur. Ancak bazı modellerde böyle bir kapak olmayabilir. Şayet kapaklı bir model kullanılacaksa kullanmadan önce bu kapak çıkarılmalıdır.
• Pillerin dolu ve sağlam olduğu, makinenin ise çalıştığı kontrol edilmelidir.
• Güç düğmesi (açma-kapama) açık duruma getirilmelidir.
• Doğru sonuç elde edebilmek için alın ve termometre sabit posizyonda olması sağlanmalıdır.
• Bip sesi alınarak ölçüme hazır olduğu işareti alınmalıdır.
• Düğmeye basılarak ölçüm başlatılmalıdır.
• 1-2 saniyede ölçüm tamamlanırken göstergeden ateş değeri okunmalıdır.
• Bir sonraki kullanım için üretici talimatlarına uygun olarak temizlenmeli ve saklanmalıdır.
Termometreler ateş ile seyreden hastalıklarda ilk teşhisin konması açısından oldukça değerli araçlardır. Önceleri çocuklu evlerde sıklıkla bulunan bu araçlar, günümüzde pandemi sayesinde hemen hemen her evde bulunur durumdadır. Termometrelerin hassaslıkları, kullanımı, temizleme ve saklama koşulları üretici firmaya göre değişiklik gösterse de genellikle birbirlerine yakındır. Ancak her zaman üretici firmanın talimatlarına uyularak kullanılmalı, temizlenmeli ve saklanmalıdır. Böylelikle doğru ateş değerleri alınabilirken, kullanılacak termometrenin ömrü de uzatılabilir.

Kaynakça:
https://www.parents.com/health/fever/the-best-way-to-take-a-temperature/
https://www.cigna.com/individuals-families/health-wellness/hw/fever-temperatures-tw9223
https://www.healthdirect.gov.au/types-of-thermometer

Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku