Bilgiustam
Bilgiyi ustasından öğrenin

Kawasaki Hastalığı Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?

0 476

Kawasaki sendromu veya mukokutanöz lenf nodu sendromu olarak da bilinen Kawasaki hastalığı, gelişmiş ülkelerdeki çocuklarda edinilmiş kalp hastalığının en yaygın nedenidir. Kawasaki hastalığı, vücuttaki kan damarlarında iltihaplanmaya (şişlik ve kızarıklığa) neden olan bir hastalıktır. Bu hastalık çocukları ve gençlerin az bir kısmını etkiler. İnflamasyon ya da iltihaplanma kalp kasına kan sağlayan koroner arterleri etkileme eğilimindedir. Etkilenenlerin % 75’i 5 yaşından küçüktür, yaş ortalaması 2’dir ve erkeklerin kawasaki hastası olma olasılığı kızlardan 1,5 kat daha fazladır. Hastalık dünya çapında ve tüm ırksal Kawasaki Hastalığı Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?veya etnik gruplarda ortaya çıkmasına rağmen, Japonya’da ve Asya kökenli çocuklarda daha sık görülür. Japon bir çocuk doktoru olan Dr. Tomisaku Kawasaki’nin adını taşıyan durum, 1967 yılına kadar ayrı bir sendrom olarak tanınmamıştır. Ciddi kalp problemlerini önlemek için hızlı tedavi önemlidir. Çoğu çocuk tamamen iyileşir.
Kawasaki hastalığının yüksek ateş ve cilt soyulması cildi gibi belirtileri korkutucu olabilir fakat genellikle hastalar ciddi sorunlar yaşanmadan tedavi edilebilir ve iyileştirilebilir. Semptomlar erken fark edildiğinde ve tedavi edildiğinde Kawasaki hastalığı olan çocuklar birkaç gün içinde daha iyi hissetmeye başlar.

Hastalığın Belirtileri ve İşaretleri

Kawasaki hastalığı belirti ve işaretleri genellikle üç aşamada ortaya çıkar ve kalıcı bir ateş genellikle ilk işarettir.
1.aşama
İki haftaya kadar sürebilen ilk aşama genellikle en az 5 gün süren bir ateşi içerir. Ateş genellikle 39 C’den daha yüksektir. İlk aşamanın diğer belirti ve işaretleri şunlar olabilir:
-Kırmızı (kanlanmış) gözler
-Sırt, karın, kollar, bacaklar ve genital bölgede pembe döküntü
-Kuru, kırmızı, çatlak dudaklar şişmiş, kıpkırmızı dil
-Ellerin avuç içi ve ayak tabanlarında şişmiş, mor-kırmızı cilt
-Boğaz ağrısı
-Boyun ve başka yerlerde bulunan lenf düğümlerinin şişmesi
-Sinirlilik
2. aşama
İkinci aşama genellikle ateş başladıktan 2 hafta sonra başlar ve çocukta şunlar gelişebilir:
-Ellerde ve ayaklarda, özellikle el ve ayak parmaklarının uçlarında, genellikle büyük tabakalar halinde deri soyulması
-Eklem ağrısı
-İshal
-Kusma
-Karın ağrısı
3. aşama
Hastalığın bu aşamasında herhangi bir komplikasyon gelişmediği sürece belirtiler azar azar kaybolur. Enerji seviyelerinin tekrar normale dönmesi sekiz hafta kadar sürebilir.

Ne Zaman Ciddiye Alınmalı, Ne Yapılmalı?

Çocukta üç günden fazla devam eden bir ateş varsa doktoru aranmalıdır. Ayrıca, çocuğun aşağıdaki belirtilerden ve işaretlerden dört veya daha fazlasıyla birlikte ateşi varsa mutlaka doktoruna götürülmelidir:
-Gözlerin her ikisinde görülen kızarıklık
-Çilek gibi kırmızı ve şişmiş dil
-Avuç içleri veya ayak tabanlarında görülen kızarıklık
-Cildin soyulması
-Döküntüler
-Lenf düğümlerinde şişlik
Kawasaki hastalığı, ilk 10 gün içinde bir doktora gösterilip etkili bir şekilde tedavi edilirse kalıcı hasarların görülmesi olasılığı azalır.

Kawasaki ile Başa Çıkma ve Destek

Kawasaki hastalığı hakkında yapılabilecek her şeyi öğrenilmelidir, böylece sağlık ekibi ile Kawasaki Hastalığı Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?tedavi seçenekleri hakkında bilinçli seçimler yapılabilir. Kawasaki hastalığı olan çoğu çocuk tamamen iyileşir fakat çocuğun normale dönmesi biraz zaman alabilir. Sorunlar ortaya çıkmaya başladığında aileler çocuklarını muhtemelen ilk önce aile doktoruna veya çocuk doktoruna görülecektir ancak bazı durumlarda hastalar kalp rahatsızlığı olan çocukların tedavisinde uzmanlaşmış bir doktora (pediatrik kardiyolog) sevk edilebilir. Randevular kısa olabileceğinden ve tartışılması gereken çok şey olduğundan, ailenin doktor randevusuna gitmeden önce iyi hazırlanması gerekir. Randevuya hazırlanmaya yardımcı olacak bazı bilgiler ve doktordan beklenebilecekler aşağıda verilmiştir:
-İlişkisiz görünebilecek olanlar da dahil olmak üzere çocuğun yaşadığı belirtileri ve işaretler doktora gitmeden önce bir yere not alınmalıdır. Çocuğun ateşinin ne kadar yüksek olduğu ve ne kadar sürdüğü takip edilmeye çalışılmalıdır. Doktora sorulacak sorular da yazılmalıdır.
-Çocuğun aldığı ilaçların, vitaminlerin ya da takviyelerin listesini yapılmalıdır.
-Ebeveynler çocuklarını doktora götürürken mümkünse bir aile üyesinin veya arkadaşın da gelmesi istemelidir. Bazen bir randevu sırasında doktorun verdiği tüm bilgileri hatırlamak zor olabilir, eşlik edenler kaçırılan veya unutulan ya da kaçırılan bilgileri hatırlayabilir.
Doktorla geçirilecek süre sınırlı olabilir, bu nedenle bir soru listesi hazırlamak randevudan en iyi şekilde yararlanılmasına yardımcı olacaktır. Kawasaki hastalığı için, çocuğun doktoruna sorulması gereken bazı temel sorular şunlardır:
-Çocuktaki belirti ve işaretlerin olası nedenleri nelerdir?
-Belirtilerin ve işaretlerin başka olası nedenleri var mı?
-Çocuğun herhangi bir teste ihtiyacı var mı?
-Belirti ve bulgular ne kadar sürer?
-Hangi tedaviler mevcuttur ve hangileri önerilir?
-Tedavilerin yan etkileri neler olabilir?
-Çocuğu daha rahat hale getirmek için atılabilecek herhangi bir adım var mı?
-Hangi belirtiler veya bulgular durumun daha da kötüleştiğini gösterebilir?
-Hastalığın uzun süreli prognozu nedir?
-Eve götürebilecek broşürler veya başka basılı materyaller var mı? Hangi web sitelerinin ziyaret edilmesi önerilir?
Aile doktora gittiğinde sormak için hazırladığı sorulara ilave olarak muayene sırasında aklına takılabilen başka sorular olduğunda onları da sormaktan çekinmemelidir.
Çocuğun doktoru aileye bir dizi soru soracaktır. Onları cevaplamaya hazır olmak da zaman kazandıracaktır. Çocuğun doktoru şunları sorabilir:
-Çocuk ne zaman belirtiler yaşamaya başladı?
-Belirti ve bulgular ne kadar şiddetli?
-Çocuğun ateşi ne kadar yüksekti? Ne kadar sürdü?
-Neler belirtileri iyileştiriyor gibi görünmesini sağladı?
-Belirtileri daha da kötüleştiren bir şey var mı?
-Çocuk herhangi bir bulaşıcı hastalığa maruz kaldı mı?
-Çocuk herhangi bir ilaç kullanıyor mu?
-Çocuğun bir alerjisi var mı?

Hastalık Hangi Sorunlara Sebep Olabilir?

Kawasaki Hastalığı Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?Doktorlar Kawasaki hastalığının semptomlarını erken yakaladığında tedavi edebilirler. Çoğu çocuk tedaviye başladıktan birkaç gün sonra kendini daha iyi hissedecektir. Durum erken fark edilmezse hastalar kalbi etkileyen ciddi komplikasyonlara sahip olabilir. Kalple ilgili komplikasyonlar şunlardır:
-Kalbin genellikle koroner arterlerinin iltihaplanması
-Kalp kası, kalp iç astarı, kapakçıklar ve kalbin çevresindeki dış zarın iltihaplanması
-Kalp atışının normal düzeninde değişiklikler yani aritmiler
-Kalp kapakçıkları ile ilgili bazı sorunlar
Komplikasyonların kalbe zarar verme olasılığı vardır. Koroner arterler iltihaplanırsa, arter duvarı zayıflar ve şişer yani anevrizma gerçekleşir. Anevrizmaların kanın pıhtılaşma riskini yükseltmesi nedeniyle kalp krizleri ya da yaşamı tehdit edici iç kanamalar yaşanabilir. Kawasaki hastalığı tedavi edilse ile bile koroner arter problemleri geliştiren çocukların küçük bir kısmında ölüme neden olabilir.

Kawasaki Hastalığının Sebepleri Neler Olabilir?

Doktorlar Kawasaki hastalığına neyin neden olduğu bilmemektedir ancak hastalığın kişiden kişiye bulaşmadığına inanmaktadır.
Hastalığın virüsler, bakteriler ya da çevresel faktörlerle bağlantılı olabileceğini belirtilen teoriler bulunmaktadır fakat bu teoriler henüz kanıtlanamamıştır. Bazı genlerin çocuğun Kawasaki hastalığına yakalanma olasılığını artırabileceği de düşünülmektedir. Bir çocuğun Kawasaki hastalığı geliştirme riskini üç şeyin artırdığı bilinmektedir:
-Yaş: En çok 5 yaşın altındaki çocuklar Kawasaki hastalığı riski altındadır.
-Cinsiyet: Erkeklerin Kawasaki hastalığına yakalanma olasılıkları kızlardan biraz daha yüksektir.
Etnik köken: Japon veya Kore gibi Asya veya Pasifik Adası kökenli çocuklar daha yüksek Kawasaki hastalığı oranlarına sahiptir ancak herhangi bir çocuk da etkilenebilir.

Kawasaki Hastalığının Teşhisi

Kawasaki hastalığı belirtileri diğer çocukluk çağı viral ve bakteriyel hastalıklarının belirtilerine benzeyebilir. Doktorlar genellikle belirtileri (uzun süreli ateş gibi) sorarak ve bir muayene yaparak teşhis eder. Kawasaki hastalığının teşhisi için özel testler yoktur. Teşhis, aşağıdakiler dahil olmak üzere benzer belirtilere ve işaretlere neden olan diğer hastalıkların dışlanmasıyla gerçekleşebilir:
-Streptokok bakterilerinin neden olduğu ve ateş, döküntü, titreme ve boğaz ağrısına neden olan kızıl
-Juvenil romatoid artrit
-Mukoza zarının bir bozukluğu olan Stevens-Johnson sendromu
-Toksik şok sendromu
-Kızıl, kızamık ve kızamıkçık
-Rocky Mountain benekli ateşi gibi bazı kene kaynaklı hastalıklar
Doktor fiziksel muayene yapacak ve tanıya yardımcı olmak için kan ve idrar testleri isteyecektir. Testler şunları içerebilir:
Kan testleri: Kan testleri, diğer hastalıkları dışlamaya ve çocuktaki kan hücresi sayısını kontrol etmeye yardımcı olur. Yüksek beyaz kan hücresi (akyuvar) sayısı, anemi ve inflamasyon varlığı Kawasaki hastalığının belirtileridir. Kalp stres altındayken salınan B tipi natriüretik peptit (BNP) adı verilen bir maddenin test edilmesi Kawasaki hastalığının teşhisinde yardımcı olabilir fakat daha fazla araştırmayla bu bulgunun onaylanması gerekir.
Elektrokardiyogram: Çocuğun kalp atışının elektriksel uyarılarını ölçmek için elektrotlar cilde yapıştırılır. Kawasaki hastalığı kalp ritim sorunlarına neden olabilir.
Ekokardiyogram: Bu test, kalbin ne kadar iyi çalıştığını göstermek için ultrason görüntüleri kullanır ve koroner arterlerle ilgili sorunları tanımlamaya yardımcı olabilir.

Kawasaki Hastalığının Tedavisi

Komplikasyon riskini azaltmak için çocuğun doktoru tercihen çocuğun hala ateşi varkenKawasaki Hastalığı Nedir, Nasıl Tedavi Edilir? Kawasaki hastalığı tedavisine mümkün olan en kısa sürede başlamak isteyecektir. Tedavinin ilk amacı ateşi ve iltihabı azaltmakla birlikte kalp hasarını engellemektir. Doktorlar genellikle Kawasaki hastalığı olan çocukları aşağıdaki yollarla tedavi eder:
Gamma globulin dozu: Bir immün proteinin (gamma globulin: IVIG) damar yoluyla (IV yani intravenöz olarak) infüzyonu bir kez uygulanır. Bu antikorlar enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olur. IVIG tedavisi ayrıca koroner arter anevrizması riskini azaltır. Tedavi mümkün olan en kısa sürede başlamalıdır. Kawasaki hastalığı olan çocukların çoğu immün globulin ile tek bir tedaviden sonra çok daha iyi olmaya başlar fakat bazen daha fazla doz gerekir. Bazı çocuklarda IVIG işe yaramayabilir ve doktorlar bunun yerine steroid verebilir. Steroidler koroner anevrizmaları önlemeye yardımcı olabilir.
-Aspirin: iltihabı tedavi etmek için ağız yoluyla verilen yüksek doz aspirin tedaviye yardımcı olabilir. Aspirin ayrıca ağrıyı, eklem iltihabını ve ateşi azaltabilir. Hastalara kan testleri iltihabın iyileştiğini gösterene kadar aspirin verilir. Yüksek doz aspirin kullanan çocuklara yıllık grip aşısı yapılması çok önemlidir çünkü viral bir hastalık sırasında aspirin alan çocuklarda Reye sendromu adı verilen nadir bir durum gelişme riski vardır. Bu sebeple aspirin çocuklara sadece bir doktor gözetiminde verilmelidir. Ciddi komplikasyonların ortaya çıkma riskinden dolayı Kawasaki hastalığının ilk tedavisi genellikle hastanede verilmektedir. Kawasaki hastalığı olan çoğu çocuk, özellikle erken teşhis ve tedavi edildiğinde tamamen iyileşir.

İlk Tedaviden Sonra Yapılması Gerekenler

Kawasaki Hastalığı Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?Ateş düştüğünde, koroner arter anevrizması gelişmesi durumunda çocuğa en az altı hafta ve daha uzun süre düşük dozda aspirin verilmesi gerekebilir. Aspirin pıhtılaşmayı önlemeye yardımcı olur fakat tedavi sırasında grip veya suçiçeği gelişirse çocuğun aspirin almayı bırakması gerekebilir. Çocuk ilk gama globulin tedavisinden kısa bir süre sonra iyileşmeye başlayabilir. Tedavi edilmeyen Kawasaki hastalığı 12 gün kadar sürebilir ama kalple alakalı komplikasyonlar biraz daha devam edebilir. Herhangi bir kalp problemi belirtisi varsa, doktor çocuğun kalp sağlığını düzenli aralıklarla, genellikle hastalığın başlamasından altı ila sekiz hafta sonra ve ayrıca altı ay sonra kontrol etmek için takip testleri önerebilir. Kalp problemleri devam ederse, çocuklar kalp hastalığının tedavisinde uzmanlaşmış bir doktora (pediyatrik kardiyolog) sevk edilebilir. Kawasaki hastalığına bağlı kalp komplikasyonlarının tedavisi, ne tür bir kalp rahatsızlığının mevcut olduğuna bağlıdır. Koroner arter anevrizması yırtılırsa, tedavi için antikoagülan ilaçlar, stent yerleştirme veya bypass ameliyatı gerekebilir. Çocuğa gama globulin verildiyse, suçiçeği veya kızamık aşısı yaptırılması için en az 11 ay beklemek iyi olur çünkü gama globulin bu aşıların faydalı olmasını engelleyebilir.

Kaynakça:
https://kidshealth.org
https://www.mayoclinic.org
https://www.heart.org

Yazar: Müşerref Özdaş

Bunları da beğenebilirsin
Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu web sitesi deneyiminizi geliştirmek için çerezleri kullanır. Bununla iyi olduğunuzu varsayacağız, ancak isterseniz vazgeçebilirsiniz. Kabul etmek Mesajları Oku