L-tirozin, vücudun proteinler, nörotransmiterler ve diğer hayati bileşikler üretmek için kullandığı esansiyel şeklinde olan bir aminoasittir. Başka bir amino asit olan fenilalaninden yapılabileceği için tirozin besin kaynaklarına bağlı kalınmayabilir. Bu tirozini esansiyel olmayan bir amino asit yapar. Yine de, çeşitli tirozin bakımından zengin yiyecekleri yiyerek en iyi seviyelere getirilmesi sağlanabilir. Kaynakları şunlardır:
• Peynir ve süt
• Hindi
• Fasulyeler
• Yumurtalar
• Tavuk
• Yer fıstığı
Bu esansiyel aminoasite bilim adamları peynirden sonra tirozin adını vermişlerdir ve Yunancadan gelmektedir. L-tirozin, popüler bir nootropik takviyedir; kişiler bunu stres altında kavrama yetisini ve uyanıklığı artırmak için kullanmaktadırlar. Tek başına alınabileceği gibi antrenman öncesi alınan proteinli takviyelerdeki diğer bileşenlerle birlikte alınabilir. L-Tirozin’i araştıran bilim adamları tarafından avantaj ve dezavantajları listelenmektedir.
Avantajları
• Stres altındaki bilişi artırır
• Duygudurum bozuklukları ile yardımcı olur
• Dikkatini artırabilir
• Tiroid hormonlarını artırabilir
• Fibromiyalji ile yardımcı olur
Dezavantajları
• Baş ağrısı ve kaygıya neden olabilir
• Yaşlılarda bilişi kötüleştirebilir
• L-DOPA ve tiroid ilaçları ile etkileşime girer.
Rolleri ve İşlevleri
Vücuttaki, tirozin katekolaminler adı verilen nörotransmiterlerin öncüsü olarak hareket ederler, bu nörotransmiterler şunlardır:
• Dopamin
• Norepinefrin (noradrenalin)
• Epinefrin (adrenalin)
Bu bileşenler zihinsel sağlığı, bilişi, davranışları ve stres yanıtında merkezi rol oynar. Ayrıca tansiyonu ve metabolizmanyı da kontrol ederler. Ek olarak, L-tirozin, katekolaminleri tüketen stresli koşullar altında faydalı olabilirler. Tirozin, tiroid hormonlarının ve cilt pigment melanininin oluşmasına yardımcı olur.
N-Asetil-L-Tirozin (NALT)
N-asetil-L-tirozin (NALT veya NAT), L-tirozinden daha fazla suda çözünürdür ve bu nedenle, yiyip içemeyenler için intravenöz beslenme için daha uygundur. Besin takviyesi olarak, vücudun sözde L-tirozinden daha iyi kullandığı, ancak kanıtların farklı bir sonuca çıktığı belirtilmektedir. NALT’nin sadece% 25’ini serbest tirozin olarak metabolize edilir ve idrarla% 35-38’i yok edilir.13 denekten üzerinde yapılan bir çalışmada, N-asetil-L-tirosin değil mi ‘ t tirozin düzeylerini artırmıştır. Bu nedenle, L-tirozin oral destek için daha iyi bir seçenek olmaya devam etmektedir.
L-Tirozin Yan Etkileri ve Önlemleri
FDA’ya göre, L-tirozin genel olarak güvenli olarak tanınır. Klinik çalışmalarda güvenilirdir ve sadece aşağıdaki gibi hafif yan etkilere neden olmaktadır:
• Baş ağrısı
• Sinirlilik
• Mide bulantısı
Yüksek dozlar (100-200 mg/kg) yaşlı erişkinlerde bilişsel azalmaya neden olmuştur.
İlaç Etkileşimleri
L-tirozin, Parkinson hastalığı için bir ilaç olan L-DOPA ile adeta yarışırlar. Tirozin takviyeleri ve hatta tirozin bakımından zengin besinler, L-DOPA’nın beyine taşınmasını engelleyebilir; bu açma-kapama olgusu olarak bilinen tedavi yanıtında değişikliklere yol açabilir. Bu etkileşim çok önemlidir, çünkü birçok kişi klinik kanıt bulunmamasına rağmen, Parkinson hastalığı için doğal bir dopamin güçlendirici olarak L-tirozini kullanmaktadır. Parkinson hastalığı olan hastalar, tirozin takviyeleri için başka bir sınırlama olan – tirozini L-DOPA’ya dönüştüren bir enzim olan tirozin hidroksilazda sıklıkla yetersizdir. Yüksek L-tirozin dozları (4 ay boyunca günde 12 g) tiroid hormonlarını artırabilir. Aşırı aktif tiroidli ve tiroid ilacı kullanan kişiler bundan kaçınmak isteyebilirler. Çocuklar ve hamile kadınlar, doktorları tarafından reçete edilmedikçe, L-tirozinden kaçınmalıdır. Bu ek, süt tirozin içeriğini artırmadığından emziren kadınlar için güvenlidir.
L-Tirozin Dozajı ve Takviyeler
Çoğu durumda ortalama L-tirozin dozu 100 mg / kg’dır; Bu, günde 2-3 gr.dır. 2-3 parçaya bölünmüş bir 154 lb (70 kg) kişi için yaklaşık 7 g olacaktır. Daha düşük bir dozla başlamak ve en uygun cevaba kadar yol almak iyi bir fikirdir. Kısa süreli bilişsel gelişim için, stresli veya zorlu bir görevden önce L-tirozin 30-60 dakika kullanmalıdır. Depresyonun yararları, fibromiyalji ve dikkat bozuklukları genellikle 1-4 hafta sürmektedir.
Çoğu ürün, hap başına 500 mg L-tirozin içerir. Yüksek dozlarda uzun süreli takviyeye ihtiyacı varsa, toplu tozlar daha iyi bir seçenek olabilir. Kullanıcılar zihinsel açıklıklarını, uyanıklıklarını ve odaklanmalarını artırmak için L-tirozin kullanmaktadırlar. Daha düşük sayıda ve küçük çalışmalar, depresyon, şeker istekleri ve alkolden arınma konusunda başarılı olduğunu bildirmiştir. Antidepresanlar ve 5-HTP gibi diğer takviyelerle kombinasyonlar, duygu durum bozuklukları için popülerdir, ancak doktora danışmadan önce ilaçları ve takviyeleri asla birleştirilmemelidir.
Diğer kullanıcılar biliş ve akıl sağlığı için hiçbir fayda sağlammış; hatta bazıları ruh hallerini ve odaklarının kötüleştiğini bildirmektedir. En sık görülen yan etkiler anksiyete, baş ağrısı ve uykusuzluktur. Kullanıcılar ayrıca vücudun nasıl tepki vereceğini görmek için daha düşük dozlarla başlanması konsuunda tavsiyelerde bulunurlar. Kişiler genellikle ruh halini ve bilişini artırmak için L-tirozin (hap başına 500 mg) almayı tercih edebilirler. Baş ağrısı, endişe ve uykusuzluktan kaçınmak için daha düşük dozlarla başlanarak öncesinde mutlaka uzman bir danışılmalıdır.
L-tirozin, vücutdaki proteinleri, nörotransmiterleri ve tiroid hormonlarını oluşturan bir amino asittir. Peynir, et, yumurta ve fasulye gibi protein bakımından zengin yiyecekler bu amino asidin harika kaynaklarıdır. L-tirozin takviyesi, stres altındayken bilişsel performansınızı artırır. Ayrıca ruh halini, dikkati artırabilir ve madde bağımlılığının tedavisinde yardımcı olabilir. L-tirozin baş ağrısı, endişe ve bulantıya neden olabilir. Hamile kadınlar, çocuklar ve L-DOPA veya tiroid hormonları alan kişiler, bir doktor tarafından reçete edilmedikçe, alınmasından kaçınmalıdır. Almayı tercih eden kişiler almadan önce tüm riskleri elimine etmek için mutlaka uzman bir doktora danışılması tavsiye edilir.
Kaynakça:
webmd.com
examine.com
bulletproof.com
Yazar: Özlem Güvenç Ağaoğlu